Οι πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο κέρδιζαν 5,7 δισ. δολάρια κάθε μέρα του 2024 – Το 36% του πλούτου τους από κληρονομιά
«Ζαλίζουν» τα στοιχεία για τον πλούτο που συσσώρευσαν μέσα στο 2024 οι πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο, σύμφωνα με νέα έκθεση της βρετανικής Oxfam που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα.
Όπως σημειώνεται σχετικά, ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια μόνο το 2024, που αντιστοιχεί σε περίπου 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα, με ρυθμό τρεις φορές ταχύτερο από τον προηγούμενο χρόνο. Κατά μέσο όρο σχεδόν τέσσερις νέοι δισεκατομμυριούχοι αναδείχθηκαν κάθε εβδομάδα.
Εν τω μεταξύ, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έχει ελάχιστα μεταβληθεί από το 1990, σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Το 2024, ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε σε 2.769, από 2.565 το 2023. Ο συνδυασμένος πλούτος τους αυξήθηκε από 13 τρισεκατομμύρια δολάρια σε 15 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε μόλις 12 μήνες. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση του πλούτου των δισεκατομμυριούχων από τότε που άρχισαν οι καταγραφές.
Ο πλούτος των δέκα πλουσιότερων ανδρών του κόσμου αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά σχεδόν 100 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα. Ακόμα και αν έχαναν το 99% του πλούτου τους μέσα σε μια νύχτα, θα παρέμεναν δισεκατομμυριούχοι.
Η έκθεση ρίχνει επίσης φως στο πώς, σε αντίθεση με τη δημοφιλή αντίληψη, ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων είναι σε μεγάλο βαθμό μη κερδισμένος, καθώς το 60% του πλούτου των δισεκατομμυριούχων προέρχεται πλέον από κληρονομιά, μονοπωλιακή δύναμη ή διασυνδέσεις.
Ο μη κερδισμένος πλούτος και η αποικιοκρατία -που δεν κατανοείται μόνο ως μια ιστορία βίαιης απόσπασης πλούτου αλλά και ως μια ισχυρή δύναμη πίσω από τα σημερινά ακραία επίπεδα ανισότητας- αποτελούν δύο κύριες κινητήριες δυνάμεις της συσσώρευσης πλούτου των δισεκατομμυριούχων.
Η Oxfam υπολογίζει ότι το 36% του πλούτου των δισεκατομμυριούχων είναι πλέον κληρονομικός. Έρευνα του Forbes διαπίστωσε ότι κάθε δισεκατομμυριούχος κάτω των 30 ετών έχει κληρονομήσει τον πλούτο του, ενώ η UBS εκτιμά ότι πάνω από 1.000 από τους σημερινούς δισεκατομμυριούχους θα μεταβιβάσουν περισσότερα από 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια στους κληρονόμους τους τις επόμενες δύο έως τρεις δεκαετίες.
Πολλοί από τους υπερπλούσιους, ιδίως στην Ευρώπη, οφείλουν μέρος του πλούτου τους στην ιστορική αποικιοκρατία και την εκμετάλλευση φτωχότερων χωρών.
Για παράδειγμα, η περιουσία του δισεκατομμυριούχου Βινσέντ Μπολορέ, ο οποίος έχει θέσει την εκτεταμένη «αυτοκρατορία» των μέσων ενημέρωσης στην υπηρεσία της εθνικιστικής δεξιάς της Γαλλίας, δημιουργήθηκε εν μέρει από αποικιακές δραστηριότητες στην Αφρική.
Αυτή η δυναμική της απόσπασης πλούτου εξακολουθεί να υφίσταται και σήμερα: τεράστια χρηματικά ποσά εξακολουθούν να ρέουν από τον Παγκόσμιο Νότο προς τις χώρες του Παγκόσμιου Βορρά και τους πλουσιότερους πολίτες τους, σε αυτό που η έκθεση της Oxfam περιγράφει ως σύγχρονη αποικιοκρατία.
- Το πλουσιότερο 1% των χωρών του Παγκόσμιου Βορρά, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, θα αποσπούσε 30 εκατομμύρια δολάρια την ώρα από τον Παγκόσμιο Νότο μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος το 2023.
- Οι χώρες του Παγκόσμιου Βορρά ελέγχουν το 69% του παγκόσμιου πλούτου, το 77% του πλούτου των δισεκατομμυριούχων και φιλοξενούν το 68% των δισεκατομμυριούχων, παρά το γεγονός ότι αποτελούν μόλις το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού.
- Ο μέσος Βέλγος έχει περίπου 180 φορές περισσότερη δύναμη ψήφου στο μεγαλύτερο σκέλος της Παγκόσμιας Τράπεζας από ό,τι ο μέσος Αιθίοπας.
Οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δαπανούν κατά μέσο όρο σχεδόν το ήμισυ του εθνικού τους προϋπολογισμού για την αποπληρωμή του χρέους, συχνά προς τους πλούσιους πιστωτές στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο.
Αυτό ξεπερνά κατά πολύ τις συνδυασμένες επενδύσεις τους στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Μεταξύ 1970 και 2023, οι κυβερνήσεις του Παγκόσμιου Νότου κατέβαλαν 3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε τόκους στους πιστωτές του Βορρά.
Η ιστορία της αυτοκρατορίας, του ρατσισμού και της εκμετάλλευσης έχει αφήσει μια διαρκή κληρονομιά ανισότητας.
Σήμερα, το μέσο προσδόκιμο ζωής των Αφρικανών εξακολουθεί να είναι πάνω από 15 χρόνια μικρότερο από αυτό των Ευρωπαίων. Έρευνες δείχνουν ότι οι μισθοί στον Παγκόσμιο Νότο είναι 87 έως 95 τοις εκατό χαμηλότεροι από τους μισθούς στον Παγκόσμιο Βορρά για εργασία ίσης ειδίκευσης. Παρά το γεγονός ότι συνεισφέρουν το 90% της εργασίας που κινεί την παγκόσμια οικονομία, οι εργαζόμενοι σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος λαμβάνουν μόνο το 21% του παγκόσμιου εισοδήματος.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες βρίσκονται συχνότερα στις πιο ευάλωτες μορφές άτυπης απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της οικιακής εργασίας, από ό,τι οι άνδρες συνάδελφοί τους. Οι διακινούμενοι εργαζόμενοι στις πλούσιες χώρες κερδίζουν κατά μέσο όρο περίπου 13% λιγότερο από τους ημεδαπούς, με το μισθολογικό χάσμα να αυξάνεται στο 21% για τις γυναίκες μετανάστριες.
Προτάσεις
Η Oxfam καλεί τις κυβερνήσεις να δράσουν γρήγορα για τη μείωση της ανισότητας και τον τερματισμό του ακραίου πλούτου:
Να μειωθεί ριζικά η ανισότητα
Οι κυβερνήσεις πρέπει να δεσμευτούν να διασφαλίσουν ότι, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο, τα εισοδήματα του ανώτερου 10% δεν θα είναι υψηλότερα από τα εισοδήματα του κατώτερου 40%. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η μείωση της ανισότητας θα μπορούσε να τερματίσει τη φτώχεια τρεις φορές ταχύτερα. Οι κυβερνήσεις πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν και να τερματίσουν τον ρατσισμό, τον σεξισμό και τον διαχωρισμό που στηρίζουν τη συνεχιζόμενη οικονομική εκμετάλλευση.
Φορολογήστε τους πλουσιότερους για να τερματίσετε τον ακραίο πλούτο
Η παγκόσμια φορολογική πολιτική θα πρέπει να υπαχθεί σε μια νέα φορολογική σύμβαση του ΟΗΕ, διασφαλίζοντας ότι οι πλουσιότεροι άνθρωποι και οι εταιρείες πληρώνουν το δίκαιο μερίδιό τους. Οι φορολογικοί παράδεισοι πρέπει να καταργηθούν. Η ανάλυση της Oxfam δείχνει ότι οι μισοί από τους δισεκατομμυριούχους του κόσμου ζουν σε χώρες χωρίς φόρο κληρονομιάς για τους άμεσους απογόνους. Η κληρονομιά πρέπει να φορολογηθεί για να διαλυθεί η νέα αριστοκρατία.
Να τερματιστεί η ροή του πλούτου από το Νότο στο Βορρά
Ακυρώστε τα χρέη και τερματίστε την κυριαρχία των πλούσιων χωρών και των εταιρειών στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τους εμπορικούς κανόνες. Αυτό σημαίνει να διαλύσουμε τα μονοπώλια, να εκδημοκρατίσουμε τους κανόνες για τις πατέντες και να ρυθμίσουμε τις εταιρείες ώστε να διασφαλίσουμε ότι πληρώνουν μισθούς που εξασφαλίζουν τα προς το ζην και να περιορίσουμε τις αμοιβές των CEO. Να αναδιαρθρώσουμε τις εξουσίες ψήφου στην Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να εγγυηθούμε τη δίκαιη εκπροσώπηση των χωρών του Παγκόσμιου Νότου. Οι πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τη διαρκή βλάβη που προκάλεσε η αποικιοκρατία τους, να ζητήσουν επίσημα συγγνώμη και να παράσχουν αποζημιώσεις στις πληγείσες κοινότητες.
