Ο Μερτς αμφισβητεί ανοιχτά τη «βασίλισσα Ούρσουλα»: Προσεχώς σύγκρουση κορυφής για την ηγεσία στην Ευρώπη

Tην πιο σοβαρή πρόκληση στην ηγεσία της από τότε που ανέλαβε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πριν από έξι χρόνια πρόκειται να αντιμετωπίσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Και αυτή η πρόκληση δεν θα προέλθει από τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, αλλά από τον φερόμενο ως σύμμαχό της στο κόμμα, τον αναμενόμενο καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς. 

Ο 69χρονος ηγέτης του κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), ο οποίος προβλέπεται να κερδίσει τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, δεν έχει κρύψει τα σχέδιά του να επηρεάσει πολύ περισσότερο τις υποθέσεις της ΕΕ σε σύγκριση με τον προκάτοχό του, Όλαφ Σολτς.

Αυτή η πρόθεση αποκτά ακόμη μεγαλύτερη γεωστρατηγική σημασία, καθώς ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει δηλώσει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει πολύ μεγαλύτερο βάρος στην παροχή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας προς την Ουκρανία. 

«Η ΕΕ δεν πρέπει να παρουσιαστεί στην Ουάσινγκτον ως νάνος – γιατί τότε θα αντιμετωπιστεί ως τέτοιος», δήλωσε ο Μερτς σε πρόσφατη προεκλογική εκδήλωση στη Γερμανία.

Το μήνυμα από το Βερολίνο ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έπρεπε να είναι ευχάριστο νέο για την φον ντερ Λάιεν, η οποία θα κερδίσει έναν ισχυρό συντηρητικό σύμμαχο με γνώση των ευρωπαϊκών υποθέσεων (ο Μερτς ήταν ευρωβουλευτής από το 1989 έως το 1994). Στις Βρυξέλλες, ακούγονται ακόμη και γκρίνιες ότι μια νίκη του Μερτς θα σήμαινε ότι η ΕΕ θα διοικείται από δύο Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες.

Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει ότι η «Βασίλισσα Ούρσουλα» — ένα παρατσούκλι που έχει αποκτήσει χάρη στην επιβλητική της παρουσία και στον σφιχτό έλεγχο της εξουσίας στις Βρυξέλλες — είναι απίθανο να μοιραστεί εύκολα τη σκηνή με τον ηγέτη του CDU.

Η φον ντερ Λάιεν κυριαρχεί στις Βρυξέλλες από τότε που η πρώην Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, πολιτική της μέντορας, την προώθησε στον ισχυρό εκτελεστικό ρόλο το 2019. Ενώ η φον ντερ Λάιεν προωθήθηκε στη θέση της υπουργού Άμυνας υπό τη Μέρκελ, ο Μερτς παραμερίστηκε και αποχώρησε από την πολιτική για να εργαστεί ως δικηγόρος.

Η φον ντερ Λάιεν εκμεταλλεύτηκε την αδυναμία του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Σολτς για να αυξήσει την επιρροή της, με όχημα την απάντηση της ΕΕ στην πανδημία του Covid και στην πλήρη κλίμακα εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τώρα θα πρέπει να αντιμετωπίσει έναν από τους πιο σφοδρούς αντιπάλους της Μέρκελ στο CDU, έναν γνώστη των ευρωπαϊκών υποθέσεων που στοχεύει να ενισχύσει την εξουσία των εθνικών πρωτευουσών εις βάρος των Βρυξελλών.

Αυτό που μοιάζει με λεπτές πολιτικές διαφορές μεταξύ των δύο θα μπορούσε να μετατραπεί σε πλήρη σύγκρουση, καθώς η φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο ενδιαφέρον του Μερτς για τα ευρωπαϊκά θέματα. 

Η φον ντερ Λάιεν κινείται προς το πολιτικό κέντρο, προωθώντας τις πράσινες μεταρρυθμίσεις, την ισότητα των φύλων και τη διατήρηση των εσωτερικών συνόρων της Ευρώπης ανοιχτών. Ο Μερτς, αντίθετα, είναι ένας κλασικός Δυτικογερμανός συντηρητικός που επιδιώκει την απορρύθμιση, έχει εκφραστεί κατά της ισότητας στην κυβέρνηση και δεν έχει πρόβλημα να κλείσει τα σύνορα της Γερμανίας.

Άνθρωποι κοντά στη φον ντερ Λάιεν και τον Μερτς στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες λένε ότι οι δύο θα μπορούσαν να υπερβούν τις παρελθούσες διαφωνίες τους για να βρουν έναν τρόπο συνύπαρξης, βασισμένο στον κοινό στόχο της ενίσχυσης της ΕΕ. Εκπρόσωπος του CDU δήλωσε ότι οι δύο συνομιλούν τακτικά στο τηλέφωνο, εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον και συνεργάζονται καλά. Ένας αξιωματούχος της Επιτροπής κοντά στην φον ντερ Λάιεν είπε: «Μοιράζονται τον ίδιο στόχο να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της απλοποίησης των επιχειρηματικών διαδικασιών».

Ωστόσο, άλλοι που έχουν παρακολουθήσει τις αλληλεπιδράσεις τους περιγράφουν τη σχέση ως τεταμένη, με τον Μερτς να χρησιμοποιεί μια ομάδα συντηρητικών ηγετών στο Βερολίνο για να επιβάλει το όραμά του για την Ευρώπη στην επικεφαλής της Επιτροπής.
«Το καθοριστικό χαρακτηριστικό αυτής της σχέσης είναι ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ανταγωνισμό για την ηγεσία της Ευρώπης», δήλωσε ο Γιαν Τεχάου, διευθυντής του Eurasia Group. «Η φον ντερ Λάιεν ενδιαφέρεται σαφώς να κυριαρχήσει στη σκηνή των Βρυξελλών… ενώ ο Μερτς θέλει να αποκαταστήσει την ηγεσία της Γερμανίας στην Ευρώπη».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Η Κομισιόν θέλει περισσότερο φυσικό αέριο από χώρες όπως οι ΗΠΑ
• Αμερικανός ΥΠΕΞ: Η συνάντηση Τραμπ με Πούτιν «περνάει» από τις συζητήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία