«Ψυχρό» μέτωπο στον Λευκό Οίκο: Ο Τραμπ διώχνει τον Ζελένσκι και απειλεί με απόσυρση από την Ουκρανία
Η συνάντηση του Προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, στον Λευκό Οίκο σημαδεύτηκε από έντονες αντιπαραθέσεις, αποκαλύπτοντας τη μετατόπιση της αμερικανικής πολιτικής στάσης απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Ζελένσκι προσήλθε στη συνάντηση με την ελπίδα να διασφαλίσει τη συνέχιση της στρατιωτικής και οικονομικής υποστήριξης των ΗΠΑ, αλλά αντ’ αυτού, βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν Πρόεδρο που δείχνει αποφασισμένος να τερματίσει γρήγορα τη σύγκρουση μέσω διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία.
Από την αρχή της συνάντησης, η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη. Ο Αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς επεσήμανε την ανάγκη για διπλωματία, υπονοώντας ότι η Ουκρανία θα πρέπει να εξετάσει έναν συμβιβασμό με τη Ρωσία. Ο Ζελένσκι, εμφανώς δυσαρεστημένος, αντέδρασε επισημαίνοντας ότι ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, δεν είναι αξιόπιστος συνομιλητής και υπενθύμισε τα αποτυχημένα διπλωματικά εγχειρήματα του παρελθόντος. Η συζήτηση κλιμακώθηκε όταν ο Ζελένσκι προειδοποίησε τον Τραμπ να μην κάνει «συμβιβασμούς με έναν δολοφόνο», αναφερόμενος στον Πούτιν. Ο Τραμπ, ενοχλημένος από τον τόνο του Ζελένσκι, αντέδρασε λέγοντας ότι ο Ουκρανός ηγέτης δεν είναι «έτοιμος για ειρήνη» εάν η Αμερική συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις.
Η ένταση κορυφώθηκε όταν ο Τραμπ, απευθυνόμενος στον Ζελένσκι, του είπε ότι «δεν έχει τα χαρτιά αυτή τη στιγμή» και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες του προσφέρουν μια ευκαιρία να διαπραγματευτεί από καλύτερη θέση. Ο Ζελένσκι απάντησε αυστηρά ότι δεν παίζει παιχνίδια με την τύχη εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά ο Τραμπ επέμεινε ότι η στάση της Ουκρανίας συνιστά τζόγο με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά από αυτό, ο Αμερικανός Πρόεδρος έδωσε εντολή στους συμβούλους του να ζητήσουν από τον Ζελένσκι να αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, ακόμα και πριν σερβιριστεί το γεύμα που είχε προγραμματιστεί για τις δύο αντιπροσωπείες.
Το αποτέλεσμα της συνάντησης είχε σοβαρές επιπτώσεις στη διμερή σχέση των ΗΠΑ και της Ουκρανίας. Μια συμφωνία που επρόκειτο να υπογραφεί για την εκμετάλλευση των πλούσιων φυσικών πόρων της Ουκρανίας, την οποία το Κίεβο θεωρούσε κρίσιμη για τη διατήρηση της αμερικανικής υποστήριξης, έμεινε σε εκκρεμότητα. Ο Τραμπ δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται προς το παρόν να επανεξετάσει το θέμα, προκαλώντας σοβαρές ανησυχίες στην ουκρανική πλευρά. Επιπλέον, η απροθυμία του Τραμπ να παράσχει μακροπρόθεσμες εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία εγείρει ερωτήματα για το εάν η Ουάσιγκτον προσανατολίζεται σε μια πιο αποστασιοποιημένη στάση από τη σύγκρουση.
Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας ήταν άμεση. Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν την υποστήριξή τους στον Ζελένσκι, με τον υποψήφιο Καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, να δηλώνει ότι η Δύση «δεν πρέπει να συγχέει τον επιτιθέμενο με το θύμα». Ο Ζελένσκι, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη διεθνή υποστήριξη, είχε διαδοχικές συνομιλίες με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα. Επιπλέον, προγραμματίστηκε έκτακτη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στη Βρετανία για να συζητήσουν μέτρα στήριξης προς την Ουκρανία και ενδεχόμενες εγγυήσεις ασφαλείας σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας.
Η αλλαγή στάσης της αμερικανικής κυβέρνησης υπό τον Τραμπ έχει προκαλέσει σοβαρούς προβληματισμούς στις δυτικές πρωτεύουσες. Η έλλειψη ξεκάθαρης στρατηγικής και οι δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου περί απόσυρσης της υποστήριξης προς την Ουκρανία αφήνουν το Κίεβο σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Η Ουκρανία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ, καθώς συνεχίζει να αντιμετωπίζει έναν πολύ ισχυρότερο στρατιωτικά αντίπαλο. Παρά τις επιτυχίες των προηγούμενων ετών, η χώρα εξακολουθεί να βασίζεται στη δυτική βοήθεια για να διατηρήσει τις άμυνές της.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, εμφανίζεται αποφασισμένος να τερματίσει τον πόλεμο με όρους που εξυπηρετούν τη δική του πολιτική ατζέντα. Τόνισε ότι δεν θέλει πλέον να ξοδεύονται αμερικανικά χρήματα για τον πόλεμο και ότι προτιμά αυτά τα κονδύλια να διατεθούν για την ανοικοδόμηση, επιβεβαιώνοντας τη στροφή της εξωτερικής πολιτικής του. Οι πρόσφατες δηλώσεις του περί ειρηνευτικής συμφωνίας και η απομάκρυνση του Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο αποτελούν τη μεγαλύτερη δημόσια επίδειξη αυτής της αλλαγής.
ΥΠΕΞ Ρούμπιο για Ζελένσκι: «Να ζητήσει συγγνώμη»
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο κάλεσε τον πρόεδρο της Ουκρανίας να ζητήσει «συγγνώμη» για τη δημόσια αντιπαράθεσή του με τον πρόεδρο Τραμπ. «Ο Ουκρανός πρόεδρος θα πρέπει «να ζητήσει συγγνώμη επειδή χάσαμε τον χρόνο μας σε μια συνάντηση που θα τελείωνε με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στο CNN.
Λίγες ώρες μετά την επεισοδιακή συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε στο Fox News πως δεν θεωρεί ότι οφείλει να ζητήσει «συγγνώμη» από τον αμερικανό ομόλογό του. «Σέβομαι τον πρόεδρο (Τραμπ) και σέβομαι τον αμερικανικό λαό», είπε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News, υποστηρίζοντας ότι είχε μια «ανοικτή και πολύ ειλικρινή» συζήτηση με τον αμερικανό πρόεδρο.
«Κανείς δεν θέλει να τελειώσει ο πόλεμος περισσότερο από εμάς», τόνισε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, τρία χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στη χώρα του. Υπογραμμίζοντας πως επιθυμία του είναι ο πρόεδρος Τραμπ να σταθεί περισσότερο στο πλευρό της Ουκρανίας, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι παραδέχθηκε πως χωρίς την αμερικανική βοήθεια, θα ήταν «δύσκολο» για τη χώρα του να αμυνθεί απέναντι στους ρώσους εισβολείς.
Η αποτυχία της συνάντησης στον Λευκό Οίκο σηματοδοτεί μια νέα φάση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ουκρανίας, με την Ουάσιγκτον να δείχνει λιγότερο πρόθυμη να παραμείνει ο βασικός σύμμαχος του Κιέβου. Η στάση του Τραμπ αφήνει την Ουκρανία σε αβεβαιότητα, ενώ οι επόμενες κινήσεις των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ρωσίας θα καθορίσουν την πορεία του πολέμου και τις γεωπολιτικές ισορροπίες των επόμενων ετών.
