Καταιγισμός εκτελεστικών διαταγμάτων από τον Τραμπ σε 2 μήνες – Οι τομές, οι αντιδράσεις και η δικαστική μάχη
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στον Λευκό Οίκο με καταιγιστικό ρυθμό εκτελεστικών διαταγμάτων, θέτοντας σε εφαρμογή την ατζέντα του για την ανατροπή πολιτικών της κυβέρνησης Μπάιντεν. Σε μόλις δύο μήνες, έχει υπογράψει 79 διατάγματα, αριθμός που ισοδυναμεί με όσα υπέγραψε ο προκάτοχός του σε ολόκληρο τον πρώτο χρόνο της θητείας του, σύμφωνα με καταμέτρηση του AFP.
Η έκταση των διαταγμάτων αυτών δεν έχει ιστορικό προηγούμενο από το 1937, όταν το American Registry ξεκίνησε να συλλέγει στοιχεία. Πρόκειται επίσης για μια σαρωτική αύξηση σε σχέση με την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν την ίδια περίοδο είχε υπογράψει μόλις 15 διατάγματα.
Οικονομία, εμπόριο και ενεργειακή πολιτική στο επίκεντρο
Η οικονομική στρατηγική της νέας διακυβέρνησης αποτυπώνεται σε 27 διατάγματα, εστιάζοντας στην επιβολή δασμών, τη στήριξη των ορυκτών καυσίμων και τη δημιουργία κρατικού ταμείου.
Ο Τραμπ έχει ήδη κηρύξει “ενεργειακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης”, επιδιώκοντας την αύξηση της παραγωγής υδρογονανθράκων και την ανατροπή των περιβαλλοντικών περιορισμών. Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα διατάγματα ακυρώνει ρυθμίσεις για την προώθηση ηλεκτρικών οχημάτων και αιολικής ενέργειας, ενώ ακόμη και η χρήση πλαστικών καλαμακιών επανέρχεται μέσω προεδρικής απόφασης.
Διατάγματα που αφορούν δικαιώματα και κοινωνική πολιτική
Περίπου 14 διατάγματα στοχεύουν σε ζητήματα συμπερίληψης, ποικιλομορφίας και ισότητας, ανατρέποντας νομοθεσίες που είχαν θεσπιστεί την προηγούμενη τετραετία.
- Φύλο και στρατός: Ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα διατάγματα αναγνωρίζει μόνο δύο φύλα, ενώ άλλο απαγορεύει την “τρανς ιδεολογία” στον στρατό, αποκλείοντας τα διεμφυλικά άτομα από τις ένοπλες δυνάμεις.
- Ανατροπή θετικών διακρίσεων: Δύο διατάγματα απαγορεύουν στις κυβερνητικές υπηρεσίες να λαμβάνουν υπόψη το φύλο ή την εθνικότητα στις διαδικασίες προσλήψεων.
- Περιορισμός προσφύγων και μεταναστευτικών δικαιωμάτων: Ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα που αναφέρει ότι το πρόγραμμα υποδοχής προσφύγων “βλάπτει τα συμφέροντα των ΗΠΑ”, ενώ προώθησε και την ακύρωση του δικαίου του εδάφους, απόφαση που πιθανότατα θα κριθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο.
- Γλώσσα και δημόσιες υπηρεσίες: Νέο προεδρικό διάταγμα καταργεί την υποχρέωση των ομοσπονδιακών υπηρεσιών να παρέχουν υπηρεσίες σε γλώσσες πλην των αγγλικών.
Υγεία και τεχνολογία: Ανατροπές και νέα πλαίσια
Η νέα διακυβέρνηση στοχεύει επίσης στον τομέα της υγείας, με 13 διατάγματα που περιλαμβάνουν:
- Αποχώρηση των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
- Απαγόρευση πρόσβασης σε κυβερνητικές πληροφορίες για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα.
- Ακύρωση των διαταγμάτων Μπάιντεν για την πρόσβαση στο χάπι άμβλωσης.
Παράλληλα, ο Τραμπ υπέγραψε 10 διατάγματα που αφορούν την τεχνολογία, με τρία εξ αυτών να εστιάζουν στην Τεχνητή Νοημοσύνη και δύο στα κρυπτονομίσματα.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Υπηρεσία Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE), υπό την ηγεσία του Έλον Μασκ, με έξι προεδρικά διατάγματα να διευκρινίζουν τα προνόμιά της και να στοχεύουν στη μείωση των δημόσιων δαπανών.
Νομικές προσφυγές και πολιτική πόλωση
Παρότι η νέα κυβέρνηση κινείται με πρωτόγνωρη ταχύτητα στην αλλαγή πολιτικών, η νομική αντίσταση ήδη κλιμακώνεται. Σύμφωνα με τον ιστότοπο Just Security της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, 16 από τα εκτελεστικά διατάγματα του Τραμπ έχουν ήδη προσβληθεί στα δικαστήρια.
Ειδικά το διάταγμα για την κατάργηση του δικαίου του εδάφους αναμένεται να οδηγήσει σε μακροχρόνια δικαστική διαμάχη, ενώ η προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο θεωρείται αναπόφευκτη.
Το στοίχημα της δεύτερης θητείας
Με δεκάδες εκτελεστικά διατάγματα να έχουν τεθεί σε εφαρμογή και ισχυρές αντιδράσεις να διαμορφώνονται τόσο σε νομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ξεκινά με εντάσεις, ταχύτατες ανατροπές και νέες διαμάχες που θα καθορίσουν την πολιτική ατζέντα των επόμενων ετών
