Τάσος Κούτλας (TechFuse 2025): «Στόχος μας η πόλη των Ιωαννίνων να διαμορφώσει ένα παραγωγικό μοντέλο με εξωστρεφή χαρακτηριστικά»
Με το ρολόι να μετράει αντίστροφα για την έναρξη του συνεδρίου καινοτομίας, τεχνολογίας και πολιτισμού, TechFuse, που θα πραγματοποιηθεί στα Ιωάννινα από τις 13 έως τις 15 Μαρτίου, ο συνιδρυτής του Κόμβου Καινοτομίας και Ψηφιακής Οικονομίας και διευθυντή ψηφιακών λύσεων JAKALA, Τάσος Κούτλας εξηγεί στο Fortune Greece τη σημαντικότητα της πρωτοβουλίας που στόχο έχει όπως λέει: «να μετατραπούν τα Ιωάννινα σε περιφερειακό κόμβο καινοτομίας και τεχνολογίας». Με τα Ιωάννινα να έχουν μετατραπεί, τα τελευταία χρόνια, σε «μαγνήτη» τεχνολογικών επιχειρήσεων φιλοξενώντας πολυεθνικούς γίγαντες αλλά και μικρότερες νεοφυείς επιχειρήσεις, θεμελιώδες προαπαιτούμενο αποτελεί η εξεύρεση εξειδικευμένου προσωπικού. Για τον Τ. Κούτλα, το ανθρώπινο δυναμικό της πόλεως είναι ένας από τους λόγους που τα Ιωάννινα προσελκύουν επενδύσεις, με κύρια «δεξαμενή» για καταρτισμένο προσωπικό να αποτελεί το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, αλλά και άλλα ιδρύματα σε Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία, των οποίων οι απόφοιτοι είναι ιδιαίτερα περιζήτητοι. Επόμενο στόχος όπως εξηγεί ο ίδιος είναι να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός που θα φέρνει σε επαφή την ζήτηση με την προφορά. Παράλληλα, ο συνιδρυτής του Κόμβου Καινοτομίας και Ψηφιακής Οικονομίας αναφέρεται σε σειρά παρεμβάσεων που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν στην Περιφέρεια της Ηπείρου, ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες περαιτέρω ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, ενώ θέτει επί τάπητος τα επόμενα βήματα του ψηφιακού μετασχηματισμού με την Τεχνητή Νοημοσύνη να είναι όπως επισημαίνει: «το μεγαλύτερο τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής μας».
– Με τις εργασίες του TechFuse να ξεκινούν αύριο, θα ήθελα να μου πείτε τι προσμένετε από το φετινό συνέδριο καινοτομίας, τεχνολογίας και πολιτισμού;
Το TechFuse είναι μία πλατφόρμα διαλόγου του οικοσυστήματος καινοτομίας και ψηφιακής οικονομίας της πόλης των Ιωαννίνων. Από τη μία προσφέρει την απαραίτητη εξωστρέφεια στα τοπικά επιχειρηματικά εγχειρήματα και από την άλλη φέρνει στο οικοσύστημα προσλαμβάνουσες από την διεθνή αγορά. Η διοργάνωση του TechFuse θέλουμε να αποτελέσει έναν μοχλό ωρίμανσης και ενδυνάμωσης του οικοσυστήματος των Ιωαννίνων. Μας χαροποιεί ιδιαίτερα πως έχει αγκαλιαστεί από επιχειρήσεις τεχνολογίας που είναι εγκατεστημένες στα Γιάννενα, εγχώριες και διεθνείς, από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τα Επιμελητήρια, τον Δήμο και την Περιφέρεια ενώ στο συνέδριο συμμετέχουν ηγέτιδες εταιρείες πληροφορικής από Ελλάδα και Ευρώπη, τράπεζες, χρηματοδοτικοί οίκοι, ακαδημαϊκοί και στελέχη της αγοράς. Σημειωτέον ότι το TechFuse είναι μια πρωτοβουλία της ΑΜΚΕ Κόμβου Καινοτομίας και Ψηφιακής Οικονομίας. Είναι το πρώτο συνέδριο στην Ελλάδα που συνδυάζει την τεχνολογία και την καινοτομία με τον πολιτισμό και πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά στον πολιτιστικό πολυχώρο “Δημήτρη Χατζή” στα Γιάννενα.
– Ποιο είναι το όραμά σας για το τοπικό οικοσύστημα των Ιωαννίνων και πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω;
Το όραμά μας είναι η πόλη των Ιωαννίνων και η Ήπειρος, παράλληλα με τον πρωτογενή τομέα και τον τουρισμό, να διαμορφώσει ένα παραγωγικό μοντέλο με εξωστρεφή χαρακτηριστικά, πιο ανθεκτικό στις σύγχρονες οικονομικές προκλήσεις. Αυτό επιτυγχάνεται με την ωρίμανση και την ενδυνάμωση του οικοσυστήματος καινοτομίας και ψηφιακής οικονομίας που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στα Ιωάννινα.
Για να αναπτυχθεί περαιτέρω το οικοσύστημα χρειάζονται παρεμβάσεις σε τρεις άξονες. Πρώτον να αντιμετωπιστούν βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή όπως είναι η καθυστέρηση στην ανάπτυξη των δικτύων οπτικών ινών και η έλλειψη απευθείας αεροπορικών συνδέσεων με το εξωτερικό. Να δοθεί έμφαση στην ίδρυση εξωστρεφών νεοφυών επιχειρήσεων (startups) και τεχνοβλαστών (spin-offs) από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και τα ερευνητικά ινστιτούτα. Τέλος να δημιουργηθούν κίνητρα για να επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων της Περιφέρειας Ηπείρου ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και να αναπτυχθούν στις διεθνείς αγορές.
– Πείτε μας δύο λόγια για το «στοίχημα» της ενίσχυσης των ψηφιακών δεξιοτήτων του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού. Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να γίνει το λεγόμενο, upskilling;
Στην έκθεση του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ που δημοσιεύτηκε πριν δύο χρόνια το βασικό συμπέρασμα ήταν πως η Ελλάδα δεν θα παράξει ούτε τους μισούς από τους εργαζομένους στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) που χρειάζεται μέχρι το 2030. Το οξύμωρο είναι πως μία σειρά από αντικείμενα -ειδικά των θετικών επιστημών όπως μαθηματικοί, φυσικοί, χημικοί, τμήματα που υπάρχουν από την δεκαετία του 1970 στα Ιωάννινα- που θα μπορούσαν να δουλεύουν στην τεχνολογία, οδηγούνται σε επισφαλή εργασία στην παραπαιδεία διότι δεν έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες να κάνουν τις θεωρητικές τους γνώσεις πράξη.
Κατά τη γνώμη μου δύο πεδία παρεμβάσεων είναι σημαντικά. Σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να εντάξουν προσωπικό, όσοι και όσες ενδιαφέρονται για μία καριέρα στην τεχνολογία, να καταρτιστούν σε πρακτικό επίπεδο με γνώσεις και δεξιότητες. Στην συνέχεια θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός που θα φέρνει σε επαφή την ζήτηση με την προφορά. Εδώ η τεχνητή νοημοσύνη πλέον προσφέρει άπειρες δυνατότητες
– Πόσο έχουν αλλάξει την τοπική οικονομία οι επενδύσεις από μεγάλους τεχνολογικούς «παίκτες» όπως η Teamviewer; Αυτή η ανάπτυξη έχει δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας κρατώντας το ανθρώπινο «ταλέντο» στα Ιωάννινα;
Όταν συζητούσα με τον Δανό ceo της εταιρείας που εργαζόμουν στην Αγγλία, ότι ήθελα να μετακομίσω στην Ελλάδα και να συνεχίσω να δουλεύω εξ αποστάσεως, με ρώτησε σε ποιο μέρος της Ελλάδας ήθελα να πάω. Προφανώς τα Γιάννενα δεν τα ήξερε και του είπα το εξής: «σε μία πόλη που ίδρυσε τα κεντρικά της εκτός Γερμανίας η TeamViewer». Η ενστικτώδης αντίδρασή του ήταν «και γιατί δεν ανοίγουμε και εμείς γραφείο εκεί;».
Με ποδοσφαιρικούς όρους, η TeamViewer έχει βαριά φανέλα, παγκόσμια αναγνωρισιμότητα και η ύπαρξή της δίνει μία εξασφάλιση σε άλλες επιχειρήσεις που επίσης ενδιαφέρονται. Αναμφίβολα η εγκατάσταση και λειτουργία διεθνών τεχνολογικών επιχειρήσεων είναι πάρα πολύ σημαντική διότι δημιουργούνται θέσεις εργασίας τοπικά και οι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αντί να μετακομίζουν Αθήνα, Θεσσαλονίκη ή εξωτερικό, παραμένουν στα Ιωάννινα. Εξίσου σημαντικές είναι οι γνώσεις, δεξιότητες και παραστάσεις που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι όταν εργάζονται σε έργα που απευθύνονται στην παγκόσμια αγορά. Ανθρώπινο δυναμικό, με παγκόσμια, ανταγωνιστικές δεξιότητες δεν βρίσκεις εύκολα στην Ελλάδα και το να έχει μία πόλη κρίσιμη μάζα φέρνει επιπλέον επενδύσεις.
– Με την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών να αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι των σύγχρονων επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κλάδου και μεγέθους, ποιες είναι κατά την άποψη σας οι τάσεις που διαμορφώνουν το τοπίο, σήμερα, σε ότι αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό;
Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσεγγίσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό από δύο οπτικές γωνίες. Η πρώτη είναι το λεγόμενο back-office, όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να κάνει μία επιχείρηση πιο ανταγωνιστική, είτε με μείωση του κόστους, είτε με αύξηση των περιθωρίων κέρδους. Ψηφιακά εργαλεία σε αυτό το επίπεδο μετασχηματίζουν τους τομείς της παραγωγής, διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, πληροφορικής, λογιστηρίου και υπόλοιπες υποστηρικτικές υπηρεσίες. Η δεύτερη είναι το λεγόμενο front-office, όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να βοηθήσει μία επιχείρηση να αυξήσει τις πωλήσεις και την ικανοποίηση των πελατών της. Ψηφιακά εργαλεία σε αυτό το επίπεδο μετασχηματίζουν τους τομείς των πωλήσεων, του μάρκετινγκ και της εξυπηρέτησης πελατών. Όλες οι ψηφιακές λύσεις που υπάρχουν στην αγορά αυτή τη περίοδο είναι σε αγώνα δρόμου για την ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης ώστε να δώσουν ακόμα περισσότερα εργαλεία στις επιχειρήσεις που θα τις υιοθετήσουν.
– Η ανάπτυξη και η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετά χρόνια και η διερεύνηση του αντίκτυπου της στην οικονομία αποτελεί ενεργό πεδίο έρευνας. Πιστεύετε ότι η ανάπτυξή της οδηγεί στην επαναξιολόγηση των πρακτικών στον χώρο εργασίας, των εταιρικών δομών και των οικοσυστημάτων καινοτομίας;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) είναι το μεγαλύτερο τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής μας. Έχει μετασχηματιστικά χαρακτηριστικά ενώ δίνει την δυνατότητα στην τεχνολογία να αναλάβει αντικείμενα που μέχρι πρότινος μπορούσαν να γίνουν μόνο από ανθρώπους. Αναμένεται ότι η ΤΝ θα επηρεάσει θέσεις εργασίας και δομές. Η ζήτηση όμως για ειδικούς σε θέματα ΤΝ θα αυξηθεί, ουσιαστικά θα επαναληφθεί ότι συμβαίνει σε κάθε τεχνολογικό άλμα, όπου νέες θέσεις εργασίες δημιουργούνται σε τομείς που δεν υπήρχαν. Από τη μία λοιπόν θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια για τις θέσεις που θα πάψουν να υφίστανται και από την άλλη να προετοιμαστούν τα οικοσυστήματα καινοτομίας να δημιουργήσουν τις νέες γνώσεις και δεξιότητες που θα είναι απαραίτητες στον νέο κόσμο που δημιουργείται.
– Είναι η παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη, η βιομηχανική επανάσταση της εποχής μας;
Με τη παραγωγική ΤΝ το ανθρώπινο είδος αποκτά συνομιλητή με τη μορφή μιας μηχανής. Η εξέλιξη αυτή είναι σίγουρα επαναστατική. Αυτό που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων ακόμα προσπαθεί να καταλάβει πως θα ενσωματώσει την ΤΝ στην καθημερινή πρακτική. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα που έχει γίνει στο θέμα και θα παρουσιαστεί στο TechFuse 2025, μόνο μία στις τέσσερις επιχειρήσεις έχουν εντάξει την ΤΝ στην παραγωγική τους διαδικασία. Αυτό από τη μία δείχνει τα μεγάλα περιθώρια βελτίωσης που υπάρχουν και από την άλλη πως οι αλλαγές θα έρθουν ξαφνικά. Σε κάθε περίπτωση οι εργαζόμενοι που έχουμε αρκετά χρόνια καριέρας μπροστά μας θα πρέπει να προετοιμαστούμε ανάλογα, καθώς οι εταιρείες αργά ή γρήγορα θα ενσωματώσουν μοντέλα ΤΝ για διάφορες εργασίες.
