Goldman Sachs: Η Ευρώπη χρειάζεται 160 δισ. ετησίως για να εμποδίσει τη ρωσική κυριαρχία
Η ευμετάβλητη διάθεση του Προέδρου Τραμπ σε ό,τι αφορά την παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία αυξάνει την πίεση στην Ευρώπη να εντείνει τις προσπάθειές της τόσο για τη στήριξη της πολύπαθης χώρας της Ανατολικής Ευρώπης στη συνεχιζόμενη σύγκρουσή της με τη Ρωσία, όσο και για να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία από άποψη ασφάλειας και άμυνας.
Σε αυτό το πλαίσιο, λέει η Goldman Sachs, χρήζουν ανάλυσης οι αδυναμίες των υφιστάμενων στρατιωτικών δυνατοτήτων στην ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία, καθώς και οι πρόσθετες αμυντικές δαπάνες που απαιτούνται για την αντιμετώπισή τους.
Πρώτον, σύμφωνα με την αμερικανική τράπεζα, οι ΗΠΑ αποστέλλουν περίπου 20 δισ. ευρώ ετησίως σε στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022 – ποσό που είναι περίπου ίσο με τη συνολική συνεισφορά της ΕΕ-27, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Νορβηγίας μαζί. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να διπλασιάσει τις στρατιωτικές της δεσμεύσεις προς το Κίεβο, προκειμένου να διατηρήσει το επίπεδο ξένης στρατιωτικής υποστήριξης.
Δεύτερον, σε ό,τι αφορά το υπάρχον απόθεμα στρατιωτικών πόρων στην Ευρώπη ισχύουν τα εξής: μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι αμυντικές δαπάνες της Ευρώπης ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκαν σχεδόν κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες—από περίπου 4% του ΑΕΠ σε 2% — μια τάση που έχει αναστραφεί μόνο εν μέρει από το 2022. Δεκαετίες χαμηλών στρατιωτικών δαπανών έχουν πλήξει ιδιαίτερα τις επενδύσεις σε υποδομές και εξοπλισμό.
Παρότι η Ευρώπη φαίνεται να διαθέτει επαρκείς ποσότητες σε τανκς, πυροβολικό, πλοία και αεροσκάφη —αν και τα αποθέματα έχουν μειωθεί σημαντικά και συγκεντρώνονται σε μη κεντρικές χώρες— υστερεί σε τομείς όπως η αεράμυνα, οι κρίσιμες δορυφορικές υποδομές, τα drones και οι πυρηνικές δυνατότητες. «Εκτιμούμε ότι η τρέχουσα διαφορά στο στρατιωτικό απόθεμα έναντι της Ρωσίας ανέρχεται σε περίπου 400 δισ. ευρώ, αν και υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα γύρω από αυτήν την εκτίμηση» σημειώνει η Goldman Sachs.
Τρίτον, συγκρίνοντας τις ετήσιες επενδύσεις σε στρατιωτικό εξοπλισμό και υποδομές στην Ευρώπη και τη Ρωσία, όπως αναφέρει ο επενδυτικός οίκος, βγαίνει το εξής συμπέρασμα: Αφαιρώντας τις πολεμικές απώλειες και τις δωρεές, η ετήσια στρατιωτική επένδυση της Ευρώπης υπολείπεται κατά περίπου 30 δισ. ευρώ σε σχέση με τη Ρωσία. Σε περίπτωση εκεχειρίας, εκτιμάται ότι η διαφορά αυτή θα διευρυνθεί κατά επιπλέον 50 δισ. ευρώ, δηλαδή εάν η Ρωσία σταματήσει να χάνει εξοπλισμό αλλά διατηρήσει τα τρέχοντα επίπεδα επενδύσεων. Συνολικά, υπολογίζεται ότι για να καλυφθεί η ρωσική ροή ετήσιων επενδύσεων σε εξοπλισμό και υποδομές, η Ευρώπη θα χρειαστεί να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά περίπου 60 δισ. ευρώ ετησίως, αν και η πραγματική επενδυτική και παραγωγική ικανότητα της Ρωσίας, καθώς και η βιωσιμότητά της μακροπρόθεσμα, παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες.
Συνολικά, εκτιμάται ότι για να αντικατασταθεί η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, να αναπληρωθούν τα στρατιωτικά αποθέματα της Ευρώπης και να εξισωθεί η ετήσια επενδυτική ροή της Ρωσίας σε νέο στρατιωτικό εξοπλισμό, η Ευρώπη θα χρειαστεί να διαθέσει περίπου 160 δισ. ευρώ ετησίως κατ’ έτος για τα επόμενα πέντε χρόνια. Δεδομένων των χαμηλών αμυντικών δαπανών του παρελθόντος, είναι πιθανό ότι η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία θα κληθούν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους περισσότερο από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Οι εκτιμήσεις της Goldman Sachs συνεπάγονται αύξηση των συνολικών στρατιωτικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ της Ευρώπης από το τρέχον 2,0% σε περίπου 3,0% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. «Θεωρούμε ότι αυτός ο υπολογισμός αποτελεί το πιθανό κατώτατο όριο των απαιτούμενων πρόσθετων στρατιωτικών δαπανών, δεδομένου ότι: (α) κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου (με σαφή υποστήριξη από τις ΗΠΑ), η Ευρώπη δαπανούσε πάνω από 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, (β) η Ευρώπη ενδέχεται να επιδιώξει να ξεπεράσει τις στρατιωτικές ικανότητες της Ρωσίας, (γ) ο ευρωπαϊκός επανεξοπλισμός πιθανότατα θα απαιτήσει περισσότερες κεφαλαιουχικές επενδύσεις από ό,τι ο ρωσικός, και (δ) μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες σταθερές δαπάνες για την ανάπτυξη ανεξάρτητης στρατιωτικής τεχνολογίας από τις ΗΠΑ» καταλήγει η αμερικανική τράπεζα.
