Από την κορυφή του Έβερεστ στην επιχειρηματική επιτυχία

Ο Παναγιώτης Κοτρωνάρος είναι ο αρχηγός της πρώτης ελληνικής αποστολής που ανέβηκε στην υψηλότερη κορυφή του κόσμου, το Έβερεστ και ο ορειβάτης που έχει πατήσει σε τρεις κορυφές με υψόμετρο πάνω από τα 8.000 μέτρα.

Έχει οργανώσει, ηγηθεί και υλοποιήσει πάνω από 40 ορειβατικές αποστολές στα πιο δύσβατα σημεία του πλανήτη. Από τα Ιμαλάια μέχρι τις Άνδεις κι από τον Καύκασο ως το Κιλιμάντζαρο, κανένα φυσικό εμπόδιο δεν στάθηκε ικανό μπροστά στο όραμα της κατάκτησης της κορυφής.

Όμως, τι σχέση μπορεί να έχει ένας έμπειρος ορειβάτης με τα δυναμικότερα στελέχη της ελληνικής αγοράς; Τι κοινό μπορεί να έχει μία ορειβατική ομάδα που πάτησε στην κορυφή του Έβερεστ, με την προσπάθεια των στελεχών μίας εταιρείας να κατακτήσουν τις δικές τους κορυφές, το δικό τους Έβερεστ;

Ο Παναγιώτης Κοτρωνάρος αφήνει για λίγο τα ορειβατικά του εργαλεία και με εφόδιο τις προσωπικές του εμπειρίες παντρεύει τον απόλυτο στόχο κάθε ορειβάτη του πλανήτη, με την επαγγελματική επιτυχία μιας επιχείρησης.

Το 2006 δημιούργησε το Everest Power Talk. Ένα workshop με αποδέκτες στελέχη επιχειρήσεων, εξ ολοκλήρου προσαρμοσμένο πάνω στα βιώματα του Έλληνα ορειβάτη από την πορεία του προς την κορυφή των Ιμαλαΐων.

Μοναδικός του στόχος, να αναδείξει μέσα από την προσπάθεια της κατάκτησης της κορυφής του Έβερεστ, όλες εκείνες τις ικανότητες και τις αξίες που διέπουν κάθε επιτυχημένο project. Είτε αυτό στοχεύει τα 8.848 μέτρα, είτε την επαγγελματική ανάδειξη σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς και οι απαιτήσεις αυξάνουν καθημερινά.

Ο Παναγιώτης Κοτρωνάρος μιλά αποκλειστικά στο FortuneGreece.com για το τι πραγματικά σημαίνει «κατάκτηση της κορυφής»:

Τι κοινό έχει κατάκτηση του Έβερεστ με την επαγγελματική κορυφή;
Η λέξη «κορυφή», την οποία έχει δανειστεί μεταφορικά και ο επιχειρηματικός κόσμος, ανήκει στην ονοματολογία του βουνού. Μέχρι πρότινος, στόχος μας ήταν να εκπαιδεύσουμε ανθρώπους που είχαν στόχο να προσεγγίσουν αυτές τις «πραγματικές κορυφές».

Όμως, σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται, οι εταιρείες προσπαθούν να παρακινήσουν το ανθρώπινο δυναμικό. Αναζητούν τις βασικές αξίες, τα μηνύματα και τα κίνητρα με στόχο να κάνουν τους ανθρώπους τους πιο παραγωγικούς, για να φτάσουν στις δικές τους κορυφές. Κι εδώ υπάρχει ένας κοινός παρανομαστής μεταξύ του Έβερεστ και των στελεχών επιχειρήσεων. Και το Everest Power Talk, στοχεύει σε αυτό ακριβώς: το δρόμο για την επαγγελματική κορυφή.

Διαβάστε ακόμη: Είστε πολύ απασχολημένος ή απλώς τεμπέλης; 

Τι είναι το Everest Power Talk;
Το Everest Power Talk έχει ως βάση του όλα αυτά τα στοιχεία της επιτυχίας που απαιτούνται για την κατάκτηση οποιασδήποτε κορυφής: τη μεθοδολογία, τις αρχές, τις αξίες, τα μηνύματα που βγαίνουν από την ανάβαση στο βουνό και τι μπορεί να πάρει από αυτά ο κόσμος των επιχειρήσεων.

Έχω κάνει πάνω από 40 αποστολές στα δυσκολότερα βουνά της γης, τις οποίες έχω σχεδιάσει, προωθήσει και υλοποιήσει. Το highlight ήταν το Έβερεστ. Ήμουν αρχηγός στην πρώτη ελληνική αποστολή που πάτησε την κορυφή της γης.

Φυσικά, αυτό είναι ένα επίτευγμα που δεν βασίζεται μόνο στην φυσική κατάσταση, όπως οι περισσότεροι υποθέτουν, αλλά αποτελεί αποτέλεσμα μιας επιτυχημένης συνταγής ενός καθόλα επαγγελματικού project. Δεν μπορείς να ανέβεις το Έβερεστ μόνο με καλή φυσική κατάσταση ή μόνο με καλή ψυχολογία. Πρέπει να είσαι επαρκής σε πολλά σημεία.

Αυτή είναι και η αντιστοιχία με τις επιχειρήσεις. Κι αυτός είναι ο στόχος. Να κάνουμε μία ειδική, διαφορετικού χαρακτήρα εκπαίδευση στα στελέχη των επιχειρήσεων, ώστε να πειστούν ότι όλες αυτές οι αξίες που μας είναι γνωστές, όπως η ομαδικότητα, η στρατηγική, η ηγεσία, αν τις βάλουμε κάτω και τις χρησιμοποιήσουμε στρατηγικά, θα έχουν πολύ μεγαλύτερο όφελος στην επίτευξη των δικών τους στόχων.

Τι χρειάζεται κάποιος για να φτάσει στην κορυφή;
Πρώτα από όλα χρειάζεται πάθος. Να σου αρέσει αυτό που κάνεις. Για να πετύχει σήμερα ένας επαγγελματίας, αν μη τη άλλο, θα πρέπει να αγαπά το αντικείμενό του. Δεν είναι δυνατόν να ασχολείσαι με κάτι το οποίο δεν σε γεμίζει. Δεν πρόκειται να πετύχεις ποτέ.

Έπειτα, πρέπει να επιλέξεις τους κατάλληλους συνεργάτες. Δεν μπορείς να φτάσεις στην κορυφή μόνος σου. Είναι τεράστιο το ρίσκο, γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί κίνδυνοι κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Είναι σαν να είσαι κρεμασμένος από μια πλαγιά και κάποιος να πρέπει να κρατήσει το σχοινί να μην πέσεις. Είτε κυριολεκτικά, στο βουνό, είτε μεταφορικά, στην επαγγελματική σου ζωή.

Το τρίτο είναι η εμπιστοσύνη. Στην ορειβασία έχουμε τη δυνατότητα να πούμε κάτι που οι άλλοι χρειάζονται 50 λέξεις, σε μία: είναι η λέξη «ασφαλίζω». Ξεκινά ο συνεργάτης μου από ψηλά, λέει «ασφαλίζω» και ξέρω ότι αν πέσω, δεν θα φτάσω μέχρι το έδαφος, αλλά θα σωθώ.

Αυτή είναι η προϋπόθεση της εμπιστοσύνης. Κι αυτή ακριβώς η εμπιστοσύνη χτίζεται με την πρώτη πτώση που θα κάνουμε με τον συνορειβάτη/συνάδελφό μας. Επομένως, το ορειβατικό «ασφαλίζω» δοκιμάζεται σε κάθε επαγγελματική μας σχέση στην πρώτη μας πτώση. Εκεί θα διαπιστώσουμε αν ο συνεργάτης μας έχει εφαρμόσει αυτό το δόγμα.

 Διαβάστε ακόμη: Οι έξι μεγαλύτερες «γκάφες» στο επιχειρείν

Ποια είναι η δομή του σεμιναρίου;
Πρώτα από όλα παίρνουμε ως υπόθεση εργασίας την ανάβαση μιας ομάδας στο Έβερεστ. Κάτι που μόνο και να το σκέφτεται κάποιος, του φαίνεται ακατόρθωτο.

Το 2004 η πρώτη ελληνική αποστολή κατάφερε, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, να φτάσει στην κορυφή. Έτσι ξετυλίγεται αυτό το χρονικό μέσα σε 90 περίπου λεπτά, όπου διηγούμαι την πορεία μας στο Έβερεστ, εστιάζοντας στα σημεία τα οποία ήταν καθοριστικής σημασίας για να πετύχουμε τον στόχο μας.

Τι αλλάξαμε σε σχέση με παλαιότερες προσπάθειες όπου είχαμε ατυχήματα, πώς χειριστήκαμε το θέμα της επικοινωνίας και της καινοτομίας, όσον αφορά την προπόνησή και την εκπαίδευσή μας, πώς λειτούργησε και σε ποιους τομείς ήταν καθοριστική η ηγεσία, πώς διαλέξαμε τους συνεργάτες μας, πώς κάναμε πράξη όλα τα απαιτούμενα στοιχεία όπως η ομαδικότητα, η εμπιστοσύνη, η συνεργασία.

Στη συνέχεια, γίνεται ένα workshop όπου οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε στρογγυλά τραπέζια, από έξι ως δέκα άτομα. Τους δίνονται χάρτες με πολύ εμπεριστατωμένη ενημέρωση για το πώς θα τους διαβάσουν, οι οποίοι περιέχουν συγκεκριμένες αποφάσεις που πρέπει να παρθούν για δέκα διαφορετικά σενάρια.

Κάθε σενάριο δίνεται σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του βουνού. Οι ομάδες ξεκινούν από τα 5.364 μέτρα και στο δρόμο για την κορυφή καλούνται να επιλέξουν τι να κάνουν σε συγκεκριμένα σενάρια που προκύπτουν, σε διάφορα υψόμετρα. Δεν πρόκειται, όμως, για ένα «παιχνίδι ορειβατικών γνώσεων», αλλά ένα decision making workshop, ένα σενάριο λήψης κρίσιμων αποφάσεων.

Πώς αξιολογούνται οι απαντήσεις των συμμετεχόντων;
Αξιολογούμε την απόφαση της κάθε ομάδας ισορροπώντας μεταξύ της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας. Μπορεί, για παράδειγμα, να υπάρχει ένα σενάριο που να λέει ότι το δρόμο τον έχει φράξει ένα κομμάτι πάγου και πρέπει να βρούμε μια εναλλακτική διαδρομή. Τι κάνουμε; Πάμε από δεξιά που είναι ο συντομότερος δρόμος αλλά υπάρχει κίνδυνος κατολισθήσεων ή πάμε αριστερά που χρειάζεται μια ειδική μέθοδος για να περάσουμε; Εκεί η ομάδα πρέπει να κάνει ένα συμβούλιο για να πάρει την πιο σωστή απόφαση. Σύμφωνα με τη δική της κρίση.

Πρόκειται για μια άσκηση που δεν είναι παραμετροποιημένη στα εταιρικά δεδομένα κι αυτή είναι μία πρόκληση για τους συμμετέχοντες, γιατί καλούνται να μπουν στο ρόλο της ορειβατικής ομάδας και να πάρουν τις αποφάσεις πάνω σε σενάρια που δεν είναι φανταστικά, αλλά προέρχονται όλα από το ημερολόγιο της αποστολής μου στο Έβερεστ. Τα έχω ζήσει όλα αυτά, δεν είναι φανταστικά ή υπερβολικά για να εντυπωσιαστούν οι συμμετέχοντες, αλλά είναι ακριβώς αυτά που περάσαμε.

Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει σωστή και λάθος απάντηση. Διότι πρόκειται για ένα παιχνίδι στρατηγικής. Να κάνουμε τις κατάλληλες επιλογές για να πετύχουμε το στόχο μας με αποτελεσματικότητα και ασφάλεια. Έτσι, λοιπόν, στο τέλος, η ομάδα με τις πιο «σοφές» επιλογές, κερδίζει μπόνους μέτρα προς την κορυφή.

 Διαβάστε ακόμη: Οι κλάδοι με τις καλύτερες προοπτικές απασχόλησης

Ποιες είναι οι αντιδράσεις των συμμετεχόντων στο σεμινάριο;
Είναι εντυπωσιακό ότι άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το πραγματικό βουνό, συμμετέχουν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον σε αυτήν την άσκηση. Μπαίνουν στο πνεύμα της περιπέτειας ακόμη κι αν δεν βγούμε έξω, ακόμη κι αν περιορίσουμε την άσκηση σε εσωτερικό χώρο.

Έτσι λοιπόν, κρατάμε το ενδιαφέρον του κόσμου έντονο σε όλη τη διάρκεια του workshop. Στο τέλος όλοι καταλαβαίνουν πόσο κρίσιμο είναι το να είμαστε συγκεντρωμένοι σε αυτό που κάνουμε και το μυαλό μας να βρίσκεται σε εγρήγορση. Να ψάχνουμε πάντα για λύσεις. Αυτό είναι που μαθαίνουμε στο σεμινάριο. Να ψάχνουμε πάντα να βρούμε καινούριες λύσεις. Να μην αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με τον εύκολο τρόπο.

Ποιες είναι οι κυριότερες ανησυχίες που εκφράζουν τα στελέχη των επιχειρήσεων;
Είναι ο φόβος του αύριο. Και είναι λογικό αυτό, καθώς μεταδίδεται ένας πολύ μεγάλος αρνητισμός καθημερινά, κάτι που δεν είναι δυνατόν να μην επηρεάσει τους εργαζόμενους. Υπάρχει μία φοβικότητα.

Όμως το ίδιο ακριβώς συναίσθημα υπάρχει και στο Έβερεστ! Όταν βλέπεις το βουνό από μακριά, αντικρίζεις έναν κάθετο τοίχο και λες «πώς θα ανέβω εγώ εκεί πάνω;». Όταν όμως ξεπεράσεις αυτό το συναίσθημα και πλησιάσεις πιο κοντά, τότε θα δεις ότι υπάρχουν τρόποι να το ανέβεις. Αρκεί να τολμήσεις, να σκεφτείς θετικά και να ακολουθήσεις τις επιδιώξεις σου.

Ο κόσμος σήμερα, έχει ανάγκη για κάποιο πειστικό παράδειγμα που να γυρίσει το μοχλό μέσα του και να πει «ναι, μπορώ να τα καταφέρω». Εκεί έρχεται το Everest Power Talk. Λειτουργεί ως ένα εργαλείο στα χέρια του ανθρώπινου δυναμικού, των μάνατζερ μας εταιρείας, ούτως ώστε να βγει αυτός ο αρνητισμός από μέσα τους και να τους δώσει μια διαφορετική διάσταση στη σκέψη τους· μέσα από το χρονικό, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στην ανάβαση αλλά περιλαμβάνει όλη την ιστορία. Από το όραμα της αποστολής, την επιλογή της ομάδας, την εύρεση οικονομικών πόρων, μέχρι την εκτέλεση.

Εσείς ξεκινήσατε το Everest Power Talk πριν την οικονομική κρίση…
Το σεμινάριο ξεκίνησε πριν την οικονομική κρίση, αλλά η κρίση αυτή αποτέλεσε μία περίεργη ευκαιρία, μιας και οι εταιρείας έδειξαν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά τη διάρκεια της. Στράφηκαν σε μας γι’ αυτόν τον λόγο. Γιατί ήθελαν να βρουν ένα παράδειγμα για να παρακινήσει τον κόσμο τους και να τους δείξει ότι όλα αυτά που τους μεταφέρουν οι δικοί τους τεχνοκράτες δεν είναι απλά θεωρίες, αλλά γίνονται πραγματικότητα. Εκεί γεφυρώνεται και η δική μας παρουσία.

Το ενθαρρυντικό για μας είναι ότι υπάρχει πάρα πολύ καλό feedback από τους ίδιους τους συμμετέχοντες, εξ’ ου κι έχουμε δουλέψει με πάνω από 60 εταιρείες τα τελευταία δύο χρόνια.

Έχετε προσαρμόσει το πρόγραμμά σας στις νέες συνθήκες;
Το έχουμε προσαρμόσει τόσο όσον αφορά την προσωπική βελτίωση όσο και το τεχνικό κομμάτι. Όπως ακριβώς έκαναν και οι ορειβάτες για να αντεπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες του Έβερεστ. Γιατί, όπως η ορειβατική ομάδα βασίζεται στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης, έτσι και στις σημερινές συνθήκες δουλειάς ο ένας συνάδελφος με τον άλλο πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους και να προσαρμοστούν, για να προχωρήσει το πράγμα, να ορθοποδήσει η εταιρεία και να επιβιώσει κι ο εργαζόμενος.

Δηλαδή, η οικονομική κρίση ήταν αυτή που έδωσε σάρκα και οστά στη δική σας θεωρία…
Το αναφέρουμε καθημερινά. Κρίση ίσον απόφαση. Και η ανάβαση στο Έβερεστ είναι θέμα απόφασης. Το κοινό σημείο είναι αυτό: κάθε ένας σήμερα ανεβαίνει το δικό του Έβερεστ. Κάθε επιχείρηση ανεβαίνει το δικό της Έβερεστ. Καλείται να αντεπεξέλθει σε συνθήκες πρωτόγνωρης δυσκολίας.

Τα πράγματα δεν ήταν τόσο σκληρά όσο πριν από πέντε χρόνια. Πλάνα που πριν από πέντε χρόνια θεωρούνταν επιτυχημένα, έχουν  αναπροσαρμοστεί πλήρως.

Σήμερα βρισκόμαστε σε μία «ζώνη θανάτου». Μιλώντας με όρους βουνού, πάνω από τα 7.900 οι ειδικοί ονομάζουν την ανάβαση σε αυτό το υψόμετρο, ανάβαση σε «ζώνη θανάτου». Τώρα πλέον είμαστε σε τέτοιες συνθήκες. Κάθε απόφαση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Δεν είναι όπως παλιά που μπορούσες να βαδίσεις την περπατημένη οδό και να τα καταφέρεις. Γι’ αυτό και το σεμινάριο ήρθε περισσότερο στο προσκήνιο τώρα, γιατί οι συνθήκες είναι δύσκολες. Είναι σαν να ανεβαίνουμε το Έβερεστ. Όπως κι εμείς περάσαμε τότε τον δικό μας παγετώνα, έτσι και οι εταιρείες σήμερα περνούν τον δικό τους.

 Διαβάστε ακόμη: Τα πέντε δυσκολότερα θέματα συζήτησης στη δουλειά

Τα λάθη σε τόσο κρίσιμες καταστάσεις, συγχωρούνται;
Υπάρχουν δύο κατηγορίες λαθών. Τα λάθη που μπορεί να γίνουν από άγνοια κι αυτά που μπορεί να γίνουν από επιλογή. Τα στρατηγικά λάθη. Που ενώ γνωρίζουμε ποιο είναι το σωστό παίρνουμε την λάθος απόφαση, κάτι που μπορεί να μας βάλει σε περιπέτειες.

Στο βουνό πολλές φορές τέτοια λάθη δεν συγχωρούνται. Το βουνό είναι σκληρό. Η φύση δεν νικιέται εύκολα. Μπορεί να ακούγεται κάπως τραβηγμένο, όμως ένα λάθος στην αποστολή στο Έβερεστ είναι ικανό να σου στοιχίσει τη ζωή.

Όμως η αλήθεια είναι ότι και στις επιχειρήσεις σήμερα, αν δεν πάρεις έγκαιρα τα μέτρα σου, αν δεν εκπαιδεύσεις κατάλληλα το προσωπικό σου, αν δεν έχεις τους κατάλληλους συνεργάτες, τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα, αν δεν δεις τις ανάγκες της αγοράς και δεν επαναπροσδιορίσεις τη στρατηγική σου, τότε θα πεταχτείς έξω από το παιχνίδι. Μπορεί να μην πεθάνεις βιολογικά, αλλά θα «πεθάνεις» επαγγελματικά, επιχειρηματικά.

Τι είναι αυτό που έχετε πάρει εσείς από τον κόσμο των επιχειρήσεων μετά από κάθε σας σεμινάριο;
Για μένα κάθε σεμινάριο είναι και ένα καινούριο μάθημα. Ναι μεν οι εταιρείες έχουν έναν κοινό κορμό στρατηγικών μηνυμάτων και αξιών, αλλά κάθε μία επιδιώκει να περάσει το δικό της ξεχωριστό μήνυμα. 

Το στοιχείο που έχω πάρει είναι το εξής: δεν αρκεί το φιλοτιμικό προφίλ. Δεν αρκεί αυτό που λένε «ελληνική ψυχή». Μπορεί να είναι κινητήριος μοχλός, αλλά δεν αρκεί. Ότι κι αν σχεδιάζεις να κάνεις, είτε μία ανάβαση στο βουνό είτε ένα νέο επιχειρηματικό ξεκίνημα, πρέπει να τα βάλεις κάτω και να τα σχεδιάσεις με κάθε λεπτομέρεια.

Αυτή είναι και η διαφορά της αφήγησης αυτού του χρονικού της ανάβασης στο Έβερεστ, σε αντίθεση με άλλα αθλητικά επιτεύγματα. Δεν θα μπορούσαμε να είχαμε ανέβει ποτέ στην κορυφή, αν δεν είχαμε αυτά τα στοιχεία της επιτυχίας που χρειάζεται κάθε επιχείρηση. Όραμα, στρατηγική, εναρμόνιση του ταλέντου με τις αξίες, ομαδικότητα, ηγετικές αρετές.

Τι είναι δυσκολότερο: η πορεία προς την κορυφή, ή η διατήρηση σε αυτή;
Σαφώς και το να διατηρηθούμε στην κορυφή, υπό αυτές τις συνθήκες αγοράς και ανταγωνισμού, είναι πολύ πιο δύσκολο από το να φτάσουμε εφήμερα μέχρι εκεί. Είναι ακριβώς σαν το αίσθημα της κορυφής του Έβερεστ. Εκείνη τη στιγμή που φτάνεις στο υψηλότερο σημείο του κόσμου, δεν είναι η ώρα για πανηγυρισμούς. Και δεν είναι η ώρα για πανηγυρισμούς γιατί απομένει η κατάβαση. Κι αν χαλαρώσεις στην κατάβαση, τότε κινδυνεύεις να χάσεις ακόμη και τη ζωή σου. Κι όπου «κατάβαση» σε όρους βουνού, βάλτε «διατήρηση στην επαγγελματική κορυφή».

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Αρκετοί είναι αυτοί που μου λένε ότι μιας και έφτασα στην κορυφή των κορυφών, μπορεί να ήρθε η ώρα να σταματήσω. Εγώ δεν το βλέπω έτσι. Το Έβερεστ ήταν ένα πολύ καλό μάθημα, μια πολύ καλή εμπειρία, που με όπλισε για τον επόμενό μου στόχο. Μου έδωσε τα κίνητρα και την εμπειρία. Ο στόχος στην ορειβασία, δεν είναι μόνο ποσοτικός, δηλαδή το υψόμετρο, αλλά και ποιοτικός. Πάντα υπάρχουν νέες προκλήσεις. Όσον αφορά το επιχειρηματικό κομμάτι, η πρόκληση για μένα είναι να μπορέσω να προωθήσω το Everest Power Talk στο εξωτερικό. Να καταφέρω να το καθιερώσω όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στην διεθνή αγορά.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε τις ιστοσελίδες του Everest Power Talk και του Base Camp Kotronaros.

Οι φωτογραφίες ανήκουν στο προσωπικό αρχείο του Παναγιώτη Κοτρωνάρου.

Διαβάστε ακόμη: Η εταιρική «επέλαση» της Generation Υ