«Δολώματα» εργασίας

Το 2004 όλα έδειχναν να βαίνουν ανέλπιστα καλά για την διαδικτυακή εκπαιδευτική startup του Βίσεν Λακιάνι, MindValley,. Στον ένα χρόνο λειτουργία της, με έδρα τη Νέα Υόρκη, η πελατεία αυξανόταν σταθερά. Και ο νεαρός Μαλαισιανός έκανε ήδη μεγάλα όνειρα για επέκταση στις ψηφιακές εκδόσεις.

Όμως οι αμερικανικές αρχές αποφάσισαν ξαφνικά να μην ανανεώσουν τη βίζα του. Χωρίς δεύτερη σκέψη, ο Βίσεν επέστρεψε δριμύτερος στην Κουάλα Λουμπούρ. «Αφού δεν μπορούσα να είμαι στη Silicon Valley, θα έβρισκα τρόπο να φτιάξω μία τέτοια εταιρεία στη χώρα μου», εξηγεί στο BBC.

Εκείνη την περίοδο, ωστόσο, τα καλύτερα μυαλά της Μαλαισίας έφευγαν σωρηδόν στο εξωτερικό. Ο Βίσεν έπρεπε λοιπόν να βρει έναν τρόπο να αναστρέψει αυτή την τάση, δελεάζοντας ταλέντα να έλθουν στην Κουάλα Λουμπούρ από άλλες γωνιές της γης.

Τελικά το κατάφερε επιδεικνύοντας θάρρος κι ευελιξία, προσφέροντας στους υποψήφιους υπαλλήλους του καλύτερες συνθήκες κι ένα ευχάριστο περιβάλλον εργασίας, μαζί με ανοιχτές προοπτικές. Κι έτσι σήμερα η MindValley έχει εξελιχθεί σε μία εύρωστη πια επιχείρηση, με έσοδα 20 εκατ. δολ. ετησίως και πάνω από 200 εργαζόμενους διαφόρων εθνικοτήτων. Φυσικά, η περίπτωσή της δεν είναι μοναδική.

Υπάρχουν δεκάδες άλλες εταιρείες που κατάφεραν με ανάλογες τακτικές να πετύχουν σε μακρινά σημεία του πλανήτη, που θεωρητικά δεν θα αποτελούσαν για τους επαγγελματικούς «μετανάστες» ενδεδειγμένη επιλογή. Ιδού λοιπόν τρεις «χρυσοί» κανόνες για να πετύχει αυτή η «συνταγή»:

Η εταιρική κουλτούρα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Στο βιβλίο του «The Culture Cycle», ο καθηγητής του Χάρβαρντ Τζέημς Χάσκετ διαπιστώνει ότι στον επιχειρηματικό ανταγωνισμό, η ξεχωριστή εταιρική κουλτούρα μπορεί να κάνει τη μισή διαφορά. Ο λόγος, εξηγεί, είναι ότι καταφέρνει με έναν μοναδικό τρόπο να δημιουργεί την αίσθηση μίας πραγματικής ομάδας και να ενισχύει την παραγωγικότητα σε όσες επιχειρήσεις την υιοθετούν.

Αυτήν την πρακτική εφήρμοσε λίγο-πολύ και ο Βίσεν στο νέο ξεκίνημα της MindValley. Όχι τυχαία, τα κεντρικά συνθήματα στην ιστοσελίδα στο παράρτημα «καριέρα» είναι τα «Δ-ο-υ-λ-ε-ι-α είναι μία βρώμικη λέξη» και «Διασκέδασε σαν να μην σε βλέπει κανείς!».

Πρακτικά αυτό σημαίνει ευέλικτα ωράρια εργασίας, εκδρομές σε πολυτελή θέρετρα όπως το Μπαλί και το Πουκέτ, μία εταιρική παράδοση που θέλει κάθε πρώτη Παρασκευή του μήνα να είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στο διάβασμα ή σε σεμινάρια, καθώς και τη δράση μίας μυστικής ενδοεταιρικής «κοινότητας» ονόματι SPLASH που έχει ως μόνη αποστολή της να οργανώνει εκπλήξεις για το προσωπικό, όπως π.χ. δωρεάν εισιτήρια για σινεμά και πάρτι.

Από το 2010, στα γραφεία της MindValley λειτουργούν επίσης δωμάτια με αιώρες και γωνιές χαλάρωσης και διαλογισμού. «Εκτός από τη στρατηγική της εταιρείας, το μέγιστο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι οι άνθρωποι που απασχολείς και η κουλτούρα που αναπτύσσεις», παρατηρεί ο Βίσεν. Κι έτσι «έχεις σωστούς και ευτυχισμένους ανθρώπους γύρω σου, που θα βρουν στα πάντα λύση, ακόμη κι εάν το προϊόν σου πηγαίνει χάλια στις πωλήσεις».

Να είσαι ο εαυτός σου
Το βασικό κριτήριο για τον Λακιάνι και τους συνεργάτες του σε κάθε νέα πρόσληψη δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τα προσόντα που απαιτεί η εκάστοτε θέση εργασίας, αλλά κυρίως με το εάν και κατά πόσο ο υποψήφιος νεοπροσλαμβανόμενος ταιριάζει με την κοσμοθεωρία της MindValley.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Φιλιππινέζου Εζεκίελ Βιτσέντε, που τους κέρδισε όχι μόνον με τις γνώσεις του, όσο κυρίως με την ενεργητικότητα και την προθυμία του για νέες προκλήσεις.

Προσελήφθη προ τριετίας στο τηλεφωνικό κέντρο και σήμερα έχει εξελιχθεί σε επικεφαλής του τεχνολογικού τομέα. «Μου αρέσει αυτή η εταιρεία, γιατί δίνει σε όλους την ευκαιρία να εξερευνήσουν και να βρουν αυτό που πραγματικά θέλουν να κάνουν», λέει.

«Οι καλύτεροι φίλοι μου είναι εδώ κι έχω την ελευθερία να κάνω αυτό που θέλω», λέει επίσης με περισσό ενθουσιασμό στο BBC η Βίνα Σίντου, μία από τους 20 ντόπιους που απασχολούνται πια στην εταιρεία. Μέσα στα πέντε χρόνια της εκεί, έχει ήδη αλλάξει τέσσερα πόστα. Σήμερα, έχει προβιβαστεί σε συνεργάτη. Με αυτά και με άλλα, παρατηρεί, «θέλω να μένω για πάντα στην MindValley».

Κάτι παραπάνω από δουλειά
Η καναδέζικη εταιρεία αποθήκευσης και μεταφορών NRI Distribution επιχειρεί από την πλευρά της να πάει ακόμη ένα βήμα παραπέρα. Με έδρα το Κάμλουπς της Βρετανικής Κολούμπια, 350 χλμ από το Βανκούβερ, βρήκε ένα επιπλέον δέλεαρ για να προσελκύσει το ενδιαφέρον ποιοτικών εργαζομένων όχι μόνον από τη δική της περιφέρεια, αλλά από κάθε γωνιά του κόσμου.

«Η φιλοσοφία μας είναι απλή», λέει ο διευθυντής ανθρώπινου δυναμικού της NRI Distribution, Ντιν Στέητον. «Εάν κάτι κάνει τη ζωή των συνεργατών μας καλύτερη, τότε γιατί να μην γίνει;». Κι έτσι, καθένας από τους 250 εργαζόμενους στην εταιρεία έχει τη δυνατότητα να κάνει τις προτάσεις του για το πώς θα γίνει ακόμη καλύτερο το εργασιακό τους περιβάλλον.

Κάπως έτσι λοιπόν καθιερώθηκαν η βάρδια 09:00-14:00 για οικογενειάρχες με μικρά παιδιά ώστε να μπορούν να τα συνοδεύουν προς και από το σχολείο, αλλά και η δημιουργία μίας μονάδας παιδικής φροντίδας στα γραφεία της εταιρείας. Διευκολύνσεις παρέχονται σήμερα μέχρι και στους φιλόζωους υπαλλήλους, ώστε να παίρνουν μαζί τους στη δουλειά τα κατοικίδια τους.

Σε όλους, μα όλους, παρέχονται εν τω μεταξύ κίνητρα για κοινωνικές δραστηριότητες, για το καλό του τόπου. Κάθε χρόνο για παράδειγμα στην NRI Distribution απονέμονται δύο βραβεία εθελοντισμού σε όσους υπαλλήλους διακρίθηκαν για τη συνδρομή τους στις τοπικές κοινότητες και σε φιλανθρωπίες. Τα βραβεία συνοδεύονται και από χρηματικό έπαθλα – συνήθως ένα ταξίδι δύο εβδομάδων με όλα τα έξοδα πληρωμένα. «Στόχος μας», εξηγεί ο Στέητον, «είναι να αντιληφθούν όλοι πως η δουλειά εδώ είναι κάτι πολύ παραπάνω από το να παίρνουν μισθό κάθε μήνα».