Μπλακ άουτ στην Ισπανία: Πώς φτάσαμε στα 5 δευτερόλεπτα που άφησαν χωρίς ρεύμα 55 εκατ. ανθρώπους;
Το μαζικό μπλακ άουτ που σημειώθηκε τη Δευτέρα και άφησε για πολλές ώρες χωρίς ρεύμα περίπου 55 εκατ. άτομα σε Ισπανία και Πορτογαλία δεν φαίνεται να προκλήθηκε από κυβερνοεπίθεση, ανακοίνωσε την Τρίτη ο διαχειριστής του ηλεκτρικού δικτύου της Ισπανίας, Red Eléctrica de Espana.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είπε πως η Μαδρίτη θα απαιτήσει από όλους τους ιδιώτες παρόχους να λογοδοτήσουν για το μπλακ άουτ.
Πρόσθεσε πως οι αρχές κυβερνοασφάλειας εξετάζουν όλες τα ψηφιακά αρχεία της REE. «Τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση του ηλεκτρικού μας συστήματος. Αυτό που συνέβη χθες, δεν μπορεί να συμβεί ποτέ ξανά» είπε ο Ισπανός πρωθυπουργός.
Από την πλευρά του, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας ανακοίνωσε την Τρίτη ότι θα ξεκινήσει έρευνα για τον μπλακ άουτ.
Εφόσον διαπιστωθεί εάν μια κυβερνοεπίθεση κατά των ισπανικών υποδομών ζωτικής σημασίας, ο δικαστής Χόρχε Καλάμα θα το ερευνήσει ως έγκλημα τρομοκρατίας.
Ο επικεφαλής λειτουργίας του συστήματος της REE, Εντουάρντο Πριέτο, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου πως η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί και πως το ηλεκτρικό σύστημα λειτουργεί και κανονικό και σταθερό τρόπο.
«Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις δείχνουν πως μπορούμε να αποκλείσουμε την κυβερνοεπίθεση στο δίκτυο» σημείωσε ο ίδιος.
Πρόσθεσε πως λίγα λεπτά πριν από το μπλακ άουτ τα συστήματα ήταν σταθερά αλλά στη συνέχει υπήρξε απώλεια της παραγωγής στα νοτιοδυτικά της Ισπανίας που έφτασε σε σημείο αστάθειας.
Μέσα σε διάστημα 5 δευτερολέπτων, οι δυνατότητες του ηλεκτρικού συστήματος δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί.
Εντοπίστηκαν δύο διαφορετικά περιστατικά με απώλεια παραγωγής ενέργειας, αλλά δεν υπάρχουν ακόμα πληροφορίες για την τοποθεσία τους, σύμφωνα με την RRE.
Ο Πριέτο είπε ότι είναι πολύ πιθανό η παραγωγή που επλήγη να ήταν ηλιακή, αλλά είναι πολύ νωρίς για να πούμε κάτι σίγουρο.
Τι μπορεί να φταίει;
Το Reuters σημειώνει πως η πιο συνηθισμένη αιτία μιας απρογραμμάτιστης διακοπής ρεύματος που θέτει εκτός λειτουργίας την ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα είναι οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι καταιγίδες, οι κεραυνοί ή οι ισχυροί άνεμοι.
Μπορούν επίσης να συμβούν όταν υπάρχουν βλάβες σε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, γραμμές διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, υποσταθμούς ή άλλα μέρη του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή του δικτύου.
Οι περισσότερες διακοπές ρεύματος διαρκούν συνήθως από λίγα λεπτά έως αρκετές ώρες.
Το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας στην Ιβηρική
Η Ισπανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ανανεώσιμης ενέργειας στην Ευρώπη και η διακοπή της Δευτέρας έχει ήδη προκαλέσει συζήτηση σχετικά με το αν η αστάθεια της παροχής από ηλιακή ή αιολική ενέργεια καθιστά τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας της πιο ευάλωτα σε μια τέτοια διακοπή.
Τα στοιχεία της Red Electrica δείχνουν ότι η ηλιακή φωτοβολταϊκή (Φ/Β) ενέργεια παρείχε σχεδόν το 59% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας κατά τη στιγμή του μπλακάουτ, ενώ η αιολική ενέργεια παρείχε σχεδόν 12%, η πυρηνική σχεδόν 11% και οι μονάδες συνδυασμένου κύκλου φυσικού αερίου 5%.
Τα στοιχεία της Red Electrica δείχνουν επίσης ότι μέσα σε μόλις πέντε λεπτά τη Δευτέρα η παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας μειώθηκε από περισσότερα από 18 GW σε μόλις 8 GW.
Ποιοι παράγοντες μπορεί να εμπλέκονται;
Μια πηγή με άμεση γνώση του τομέα δήλωσε ότι τη στιγμή της διακοπής το ισπανικό δίκτυο λειτουργούσε με πολύ μικρή «αδράνεια», δηλαδή την ενέργεια που κινείται σε μια μεγάλη περιστρεφόμενη μάζα όπως μια γεννήτρια ή σε ορισμένους βιομηχανικούς κινητήρες.
Η αδράνεια συμβάλλει στη σταθεροποίηση του δικτύου επιβραδύνοντας τον ρυθμό μεταβολής της συχνότητας όταν υπάρχει ξαφνική πτώση ή αύξηση της ζήτησης ή της παραγωγής.
«Σε αυτές τις συνθήκες (όταν υπάρχει μικρή αδράνεια), αν υπάρξει πτώση της παραγωγής για οποιονδήποτε λόγο, το δίκτυο χάνει (περισσότερη) αδράνεια και όλα αποτυγχάνουν. Και σε ένα μπλακ άουτ, πρέπει να αποκαταστήσετε την αδράνεια πριν επαναφέρετε τα πράγματα σε λειτουργία, κάτι που διαρκεί μερικές ώρες», δήλωσε η πηγή, ζητώντας ανωνυμία.
Ο Βίκτορ Μπεσέρα, καθηγητής μηχανικής συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας, στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε ότι η διακοπή της Ιβηρικής έδειξε την πολυπλοκότητα της διαχείρισης των σύγχρονων ενεργειακών συστημάτων, ιδίως καθώς ενσωματώνουν αυξανόμενα επίπεδα διαλείπουσας ανανεώσιμης ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή.
