Το κοινωνικό πρόσωπο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος
Ο Γιάννης Ζερβάκης μιλά για τις δραστηριότητες του ΙΣΝ, τις βραβεύσεις καθώς και για το Κέντρο Πολιτισμού που θα αλλάξει την εικόνα της Αθήνας.
Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης τα κονδύλια που «ψαλιδίζονται» πρώτα από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι αυτά που αφορούν στην Παιδεία και τον Πολιτισμό. Όσο για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, ούτε που γίνεται λόγος, αφού οι στρόφιγγες χρηματοδότησης κλείνουν μονομιάς.
Εδώ είναι που έρχεται η ιδιωτική πρωτοβουλία αλλά και τα Κοινωφελή Ιδρύματα για να ανατρέψουν τις δυσμενείς συνέπειες τις κρίσης. Ένα από τα Ιδρύματα που στηρίζει σταθερά την ελληνική κοινωνία με επενδύσεις σε τομείς όπως ο Πολιτισμός, η Παιδεία, η Υγεία, ο Αθλητισμός και η Κοινωνική Πρόνοια, είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο από το 1996, όταν και ξεκίνησε τη δράση του έχει προχωρήσει σε δωρεές συνολικού ύψους 1,13 δισ. ευρώ σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς σε 111 κράτη.
Σήμερα, απασχολεί 60 άτομα σε όλο τον κόσμο, διατηρεί γραφεία σε Ελλάδα, Μονακό και Νέα Υόρκη και όλες οι δωρεές του πηγάζουν από ίδια κεφάλαια. Πρόσφατα μάλιστα στα βραβεία της Λέσχης Επιχειρηματικότητας του απονεμήθηκε το «Βραβείο Υπευθυνότητας και Προσφοράς» αναγνωρίζοντας του με αυτό τον τρόπο την παρακαταθήκη που έχει αφήσει στους Έλληνες.
«Το βραβείο έχει σχεδιαστεί για να δίνεται σε επιχειρήσεις με κοινωνικό χαρακτήρα. Για εμάς αυτό είναι το κύριο αντικείμενο της δράσης μας και δεν μπορούμε να συγκριθούμε με εταιρείες. Παρόλα αυτά τέτοιες αναγνωρίσεις μας δίνουν κι άλλη δύναμη να συνεχίσουμε το έργο μας. Στόχος μας είναι να κάνουμε τον επιχειρηματικό κόσμο να μας ακολουθήσει και να επενδύσει σε κοινωνικές δράσεις. Επιδιώκουμε έντονα αυτή τη συνέργεια» αναφέρει στο Fortunegreece.com, ο Διοικητικός Διευθυντής του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στην Ελλάδα, Γιάννης Ζερβάκης.
Τα μηνύματα που ακολούθησαν αμέσως μετά τη λήξη της εκδήλωσης των βραβείων της Λέσχης Επιχειρηματικότητας ήταν ενθαρρυντικά καθώς αρκετές επιχειρήσεις εξέφρασαν ενδιαφέρον για τις δράσεις του Ιδρύματος.
Ένα μοντέλο συμφωνίας μεταξύ των επιχειρήσεων και του Ιδρύματος θα μπορούσε να είναι η επιδότηση θέσεων εργασίας και η επιμόρφωση των νέων που θα κληθούν να κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε μια εταιρεία, υπό την προϋπόθεση ότι στη συνέχεια θα υπάρξει πρόσληψη ενός αριθμού εξ’ αυτών.
Επιπρόσθετα, θα μπορούν να γίνουν από την πλευρά του Ιδρύματος επενδύσεις που να αφορούν στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, τα οποία θα λύσουν κοινωνικά προβλήματα και θα διατίθενται δωρεάν στην ελληνική αγορά, ούτως ώστε να υπάρχει ανταποδοτικό κοινωνικό όφελος.
Ωστόσο, ο ίδιος υπογραμμίζει πως οι πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας φαίνεται να είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες σε τέτοιου είδους δράσεις από ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις που διέπονται από μια διαφορετική επιχειρηματική κουλτούρα.
Κατά το χρονικό διάστημα 2012 – 2013 το ΙΣΝ ανέλαβε δύο πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της κρίσης και της ανεργίας των νέων, ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ έκαστη. «Μας ενδιαφέρει ο συνάνθρωπός μας να ζει μια ολοκληρωμένη ζωή. Πέρα από δράσεις σίτισης και κοινωνικής αλληλεγγύης προχωρήσαμε στην ενίσχυση της Παιδείας παρέχοντας τεχνολογικό εξοπλισμό σε εκατοντάδες σχολεία. Στόχος μας δεν είναι να προβαίνουμε μόνο σε δράσεις που έχουν ανακουφιστικό χαρακτήρα για την κοινωνία, όπως για παράδειγμα η εξασφάλιση της σίτισης σε άπορους συνανθρώπους μας, αλλά να κάνουμε κινήσεις που θα μας βοηθήσουν να πάμε στην επόμενη μέρα. Υποστηρίζουμε δράσεις προσβάσιμες στους μη έχοντες χωρίς να αναπληρώνουμε το Κράτος, αλλά λειτουργώντας συμπληρωματικά ως προς αυτό» τονίζει ο Γιάννης Ζερβάκης. Αναγνωρίζει, ωστόσο, πως εξαιτίας της έντονης κρατικής χρηματοδότησης που υπήρχε όλα αυτά τα χρόνια στο θέμα των κοινωνικών δράσεων, οι ΜΚΟ δεν γνωρίζουν πώς να αναζητήσουν σωστά πόρους.
Ειδικότερα τον Οκτώβριο του 2013 το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε πως θα προχωρήσει σε δωρεές για συμβολή στην αντιμετώπιση της νεανικής ανεργίας, χρηματοδοτώντας, μεταξύ άλλων, προγράμματα πρακτικής άσκησης για την κατάρτιση των νέων. Η συνεργασία (αλλά όχι χρηματοδότηση αυτών καθώς το Ίδρυμα στηρίζει μόνο ΜΚΟ) με κερδοσκοπικούς φορείς, αλλά και η στήριξη θερμοκοιτίδων όπως το Orange Grove και το Impact Hub Athens είναι πρωτόγνωρη εμπειρία για τα στελέχη του Ιδρύματος. Οι τρεις βασικοί τομείς στους οποίους έχει εστιάσει το ΙΣΝ είναι η αγροτική επιχειρηματικότητα, ο πολιτιστικός τουρισμός και η επιχειρηματικότητα.
Ως προς την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σχεδιάζεται μάλιστα η δημιουργία ενός οργανισμού που θα εστιάσει στην καθοδήγηση και υποστήριξη νέων επιχειρήσεων. «Θεωρούμε ότι η κρίση συνέβαλλε ώστε τα πράγματα να κινηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση. Όταν τα έσοδά σου περιορίζονται, αναγκάζεσαι να σκεφτείς πολύ περισσότερο τα επόμενα βήματά σου. Και το Ίδρυμα εξελίχθηκε επίσης όλα αυτά τα χρόνια και επιζητούμε και οι ίδιοι πλέον νέες, καινοτόμες προτάσεις. Πιστεύω πως υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξει η κατάσταση».
Η τελευταία μεγάλη δράση του Ιδρύματος που ανακοινώθηκε εντός του 2014 αφορούσε χορηγία για το Πανεπιστήμιο Ροκφέλερ στο Μανχάταν. Πρόκειται για συγχρηματοδότηση της τάξης των 150 εκατομμυρίων δολαρίων που έγινε από κοινού με τον κ. Ντέιβιντ Ρόκφελερ, πρώην συνεργάτη του Σταύρου Νιάρχου και περιλαμβάνει τη δημιουργία εργαστηρίων για έρευνα, την κατασκευή υπαίθριου αμφιθεάτρου, την επέκταση των χώρων που στεγάζουν τις διοικητικές υπηρεσίες, καθώς και την ανάπλαση του εξωτερικού χώρου του Πανεπιστημίου.
«Ο προϋπολογισμός δεν είναι ποτέ κριτήριο ή περιορισμός των δράσεών μας. Εξαρτάται πάντα από τις προτάσεις που δεχόμαστε και που κατόπιν αξιολόγησης στηρίζουμε» λέει ο Γιάννης Ζερβάκης. Όσο για το Κέντρο Πολιτισμού που η Αθηναϊκή κοινότητα περιμένει εναγωνίως, ο ίδιος αναφέρει πως η υλοποίησή του θα είναι εντός χρονοδιαγράμματος. Όπερ σημαίνει παράδοση του έργου στις αρχές του 2016 και έναρξη της λειτουργίας του το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς. «Το έργο αυτό σηματοδοτεί την πίστη μας στο αύριο αυτής της χώρας. Ξεκίνησε προ κρίσης το 2006 και δεν «πάγωσε» από τις εξελίξεις. Πιστεύουμε πως θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό και θα συμβάλει στην αλλαγή της νοοτροπίας μας».
Ο ρόλος των Ελλήνων ομογενών
Τι ρόλο παίζουν οι Έλληνες ομογενείς σε αυτού του είδους της πρωτοβουλίες; Βαδίζουν στα ίδια χνάρια με αυτά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος; Για τον Διοικητικό Διευθυντή του Αθηναϊκού γραφείου του ΙΣΝ, υπάρχει ευαισθητοποίηση αλλά όχι στο βαθμό που θα έπρεπε.
Η φιλανθρωπία στην Αμερική βρίσκεται σε άλλο επίπεδο και ο λόγος που ίσως οι Έλληνες ομογενείς σκέφτονται τις επενδύσεις στη χώρα μας είναι ο φόβος και η έλλειψη εμπιστοσύνης για το εάν τα χρήματά τους θα απορροφηθούν για τον σκοπό για τον οποίο προσφέρονται. Βεβαίως, υπάρχει τρόπος να διασφαλιστεί η επιτυχής έκβαση μίας δωρεάς και το ΙΣΝ αυτό το πετυχαίνει σε μεγάλο βαθμό, παρακολουθώντας στενά την υλοποίηση των δωρεών του. Κι όπως σχολιάζει ο Γιάννης Ζερβάκης, «Ο χώρος της φιλανθρωπίας στην Ελλάδα, με τη θεσμική της μορφή, ωριμάζει σταδιακά και επιδέχεται ακόμη βελτιώσεων και αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο προσπαθούμε και εμείς να συμβάλουμε».
