Διαπλέοντας την πιο «επικίνδυνη» θάλασσα του κόσμου

του Κλέι Ντίλοου 

Οι υψηλές θερμοκρασίες ανοίγουν νέες θαλάσσιες διαδρομές στην Αρκτική, ενώ οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν την ασφαλή διέλευση ακόμα και συμβατικών πλοίων.

Στις αρχές Αυγούστου, το 21.000 τόνων εμπορικό πλοίο Yong Sheng απέπλευσε από το λιμάνι Νταλιάν στη βορειοανατολική Κίνα με κατεύθυνση την Ευρώπη. Όμως, αντί να ακολουθήσει μία πορεία νότια, που θα έφερνε το πλοίο από τον Ινδικό Ωκεανό στη Διώρυγα του Σουέζ κι από εκεί στον τελικό προορισμό του, το ολλανδικό λιμάνι του Ρόττερνταμ, επιλέχθηκε να πάει βορειοανατολικά προς την Αλάσκα και τον Αρκτικό Κύκλο.

Διαβάστε ακόμη: Μία «παγωμένη» ενεργειακή κούρσα

Αυτό ήταν το πρώτο κινεζικό εμπορικό πλοίο που επιχείρησε να διασχίσει το Βορειοανατολικό Πέρασμα, μία παράκαμψη που πηγαίνει βόρεια από την Ευρασία και καθιστά το ταξίδι από την Κίνα στην Ευρώπη έως και δύο εβδομάδες συντομότερο.

Το θερμότερο κλίμα και το λιώσιμο των πάγων ανοίγουν νέες θαλάσσιες διαδρομές για μεγαλύτερες περιόδους κάθε χρόνο και υπάρχει πλέον ένα τρίμηνο-τετράμηνο κατά το οποίο τα συμβατικά πλοία μπορούν να διασχίσουν τη θαλάσσια περιοχή πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο.

Διαβάστε ακόμη: Ο «Δράκος» στο νησί της φωτιάς και του πάγου

Όμως, το Βορειοανατολικό Πέρασμα -όπως και το Βορειοδυτικό Πέρασμα από τα παγωμένα νερά βορείως του Καναδά- παραμένει ένα ύπουλο μέρος για τα πλοία, ιδιαίτερα αυτά που δεν διαθέτουν ενισχυμένο κύτος. Το λιώσιμο των πάγων γίνεται δίκοπο μαχαίρι για τα πλοία -κυρίως εμπορικά και υποθαλάσσιων ερευνών- που διαπλέουν την περιοχή, καθώς αφενός μπορούν για πρώτη φορά να προσεγγίσουν την Αρκτική ενώ, αφετέρου, οι επιπλέοντες όγκοι πάγου γίνονται ολοένα και λιγότερο προβλέψιμοι καθιστώντας πιο επικίνδυνη τη διέλευση.

Μερικά χρόνια πριν, η εταιρεία παραγωγής όπλων Raytheon άρχισε να αναπτύσσει ένα νέο σύστημα πλοήγησης που επιτρέπει στα συμβατικά πλοία να διασχίζουν την Αρκτική με όπλο όχι πλέον το ενισχυμένο κύτος και τον παγοθραυστικό εξοπλισμό, αλλά καλύτερη πληροφόρηση και αναβαθμισμένη επίγνωση της επικρατούσας κατάστασης. Ενοποιώντας δεδομένα από έναν αυξανόμενο αριθμό παραδοσιακών πηγών, όπως δορυφόροι και σόναρ, αλλά και νεότερων μέσων όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη και υποβρύχια ρομπότ, η εταιρεία προσφέρει ένα λογισμικό που επιτρέπει τη διέλευση από την Αρκτική με ακρίβεια, χωρίς τη βοήθεια ενισχυμένου κύτους.

Διαβάστε ακόμη: Πόσο κινδυνεύει ο Πειραιάς από το λιώσιμο των πάγων;

Το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ -που επιθυμεί διακαώς να επεκτείνει τις ικανότητές δράσης του στην Αρκτική- έχει ήδη δοκιμάσει τη συγκεκριμένη τεχνολογία στην Αρκτική πάνω σε ένα συμβατικό, μη ενισχυμένο πλοίο.

Και καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες συνεχίζουν να ανοίγουν νέες θαλάσσιες διαδρομές, το σύστημα Raytheon Arctic Monitoring and Prediction (RAMP) θα μπορούσε να καταστήσει προσβάσιμη την Αρκτική στον κλάδο των θαλάσσιων μεταφορών, έναν κλάδο που μεταφέρει εμπορεύματα αξίας άνω των 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο.

Ο διευθυντής του προγράμματος, Τιμ Ράνγκλιν, συνοψίζει: «Τοποθετώντας το σύστημα RAMP πάνω σε ένα πλοίο για 30 μέρες και λειτουργώντας το, καταφέραμε να δείξουμε στο Ναυτικό ότι με την κατάλληλη τεχνολογία και την ικανότητα ενοποίησής της με το υπόλοιπο σύστημα πλοήγησης του πλοίου, είναι δυνατή η διέλευση της Αρκτικής χωρίς ενισχυμένα κύτη και παγοθραυστικό εξοπλισμό. Και η ίδια τεχνολογία μπορεί να εφαρμοστεί όχι μόνο για πολεμικές, αλλά και για εμπορικές δραστηριότητες».