Οι ΗΠΑ πάνε στο διάστημα μέσω Ρωσίας. Για πόσο ακόμα;
Εδώ και χρόνια οι αμερικανικές διαστημικές αποστολές στηρίζονται σε ρωσικούς πυραύλους. Και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο να σταματήσει.
Από την απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων το 2011 η NASA δεν διαθέτει κανένα διαστημόπλοιο ικανό να μεταφέρει ανθρώπους σε τροχιά και έχει στραφεί στον ιδιωτικό τομέα για τις ανάγκες εκτόξευσης μη επανδρωμένων φορτίων. Στο πλαίσιο της συνεργασίας για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, οι αστροναύτες πετούν από το Καζακστάν, εκεί όπου βρίσκεται το κοσμοδρόμιο που δημιουργήθηκε επί ΕΣΣΔ και εξακολουθεί να είναι η βάση του ρωσικού διαστημικού προγράμματος.
Για τα άλλα φορτία (δορυφόροι, προμήθειες για τον ISS κ.ά) οι ενδιαφερόμενοι συνεργάζονται, μεταξύ άλλων, με τη SpaceX του Elon Musk και με την Οrbital που αποτελεί τον κυριότερο ανταγωνιστή της. Το πρόβλημα είναι πως η Orbital στηρίζεται σε ρωσική τεχνολογία για τους πυραύλους της και η πρόσφατη έκρηξη και καταστροφή του πυραύλου Antares που έφερε ρωσικές μηχανές έκανε ακόμα πιο επιτακτικό το ζήτημα της ανάπτυξης αμερικανικής τεχνολογίας για τις εκτοξεύσεις.
Το πρόβλημα είναι πως τα συμβόλαια εκτόξευσης με τη NASA και άλλους πελάτες «τρέχουν» και συμφέρουσα εναλλακτική στην αγορά δεν υπάρχει. Οι πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στη Ρωσία και την Ουκρανία και οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί έχουν βάλει «στον πάγο» πολλά προγράμματα συνεργασίας. Ο συνεταιρισμός με τον «εχθρό» δείχνει να μην είναι πια επιλογή. Αδιέξοδο.
Υπάρχουν και άλλες εταιρείες που θέτουν φορτία σε τροχιά για διάφορους πελάτες, π.χ. η United Launch Alliance που εξυπηρετεί σχεδόν αποκλειστικά κυβερνητικά συμβόλαια εθνικής ασφάλειας. Αλλά και αυτή χρησιμοποιεί ρωσική τεχνολογία από την οποία επιθυμεί να απαλλαγεί συνεργαζόμενη με τη Blue Origin, την εταιρεία που ίδρυσε ο Jeff Bezos της Amazon. Δεν προβλέπεται να έχει κάτι στα χέρια της πριν από το 2019.
Πίσω στην Orbital, μια λύση θα ήταν η συνεργασία με τη SpaceX μέχρι, το νωρίτερο το 2016, να βρει μια δική της λύση. Οι λύσεις άλλων αμερικανικών εταιρειών δεν της ταιριάζουν, κυρίως λόγω μεγέθους, οι ευρωπαϊκές λύσεις είναι πανάκριβες και η Ρωσία δεν είναι πια επιλογή.
Ή μήπως είναι; Με τα συμβόλαια να πρέπει να τηρηθούν και χωρίς άλλες λύσεις στον ορίζοντα, το πιθανότερο είναι η Orbital να αναγκαστεί να επιλέξει πάλι ρωσικά και να συνεργαστεί με την εταιρεία Energomash για τους κινητήρες RD-193. Είναι οικονομικοί, λύνουν το πρόβλημα αμέσως και δεν χρειάζεται να περιμένει κανείς και να ξοδέψει εκατοντάδες εκατομμύρια για την «σωστή» αμερικανική εναλλακτική.
Η εξάρτηση των ΗΠΑ από τους ρωσικούς πυραύλους ήταν μια επιλογή που έγινε για λόγους κόστους και την εποχή που ο Πούτιν ήταν φίλος με όλους. Τώρα που τα πράγματα άλλαξαν το κόστος είναι μεγάλο, τόσο σε χρήμα όσο και σε επιστημονικό «κεφάλαιο» που μένει πίσω όσο μένουν πίσω οι αποστολές. Η λύση θα βρεθεί, αλλά θα είναι κοστοβόρα και θα πάρει χρόνο. Αλλά είναι η μόνη επιλογή τώρα που ο ψυχρός -οικονομικός- πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει.
