Τι να πείτε σε όσους απορρίπτετε σε μία συνέντευξη για δουλειά
Η σιωπή είναι μία χαμένη ευκαιρία. Ιδού τι πρέπει να πείτε σε όσους πέρασαν από συνέντευξη μαζί σας αλλά δεν κατάφεραν να επιλεγούν.
του Χάρισον Μόναρθ*
Τι πρέπει να κάνει ένας υποψήφιος όταν, ύστερα από εβδομάδες αιτήσεων, συνεντεύξεων και αναμονής, λαμβάνει μία τυπική επιστολή απόρριψης;
Δίχως τη βοήθεια μιας ανατροφοδότησης που να εξηγεί τους λόγους της μη επιλογής, η κατάκτηση μιας θέσης εργασίας ίσως αποδειχθεί άπιαστο όνειρο για έναν τέτοιο υποψήφιο. Κι όμως, εξαιτίας της νομοθεσίας που προστατεύει τους υποψήφιους από διακρίσεις, τα στόματα των εργοδοτών είναι ραμμένα. Η σιωπή αυτή είναι το νούμερο ένα παράπονο που ο Στιβ Λόβιτς, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας προσλήψεων Qualigence, ακούει από υποψήφιους. Αν και οι περισσότεροι υποψήφιοι επιζητούν την ειλικρινή και δημιουργική κριτική, μία πρόσφατη μελέτη από το Talent Board, μία μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει ως στόχο τη βελτίωση των πρακτικών πρόσληψης, έδειξε ότι μόλις 4,4% των πάνω από 2.000 συμμετεχόντων στην έρευνα έλαβαν συγκεκριμένη ανατροφοδότηση από τους υπεύθυνους προσλήψεων σε εταιρείες στις οποίες πήγαν για συνέντευξη.
Η σιωπή δεν συνδέεται μόνο με την όποια ανησυχία για μελλοντικές αγωγές εναντίον της εταιρείας, λέει ο Λόβιτς. Συνδέεται και με την τεμπελιά. Πολλές εταιρείες απλώς βασίζονται σε μία ξύλινη γλώσσα, με την οποία γράφονται οι τυπικές επιστολές απόρριψης.
Διαβάστε ακόμη: Συνέντευξη για δουλειά; Μην αγχώνεστε!
Κι όμως, η σιωπή είναι ουσιαστικά μία χαμένη ευκαιρία για την ίδια την εταιρεία. Η ανοιχτή επικοινωνία μπορεί να συμβάλλει στην οικοδόμηση και στη διατήρηση καλών σχέσεων με υποψήφιους που θα μπορούσαν να προσληφθούν στο μέλλον. Ακόμα κι αν δεν προσληφθούν, όμως, ποτέ, οι υποψήφιοι θα θυμούνται πάντα εκείνο το στέλεχος που ξέκλεψε λίγο από το χρόνο του για να τους βοηθήσει με συγκεκριμένα σχόλια και συμβουλές. Έτσι, ο υποψήφιος μπορεί να συστήσει την εταιρεία σε άλλους με κατάλληλα προσόντα, ή να αναδειχθεί σε πιστό χρήστη των προϊόντων ή υπηρεσιών της.
Αν και η παροχή ανατροφοδότησης σε υποψήφιους που έχουν απορριφθεί δεν είναι μία πρακτική που θα σύστηναν οι νομικοί σύμβουλοι, ο δικηγόρος Τζόζεφ Χάρρις αναφέρει ότι αν πρόκειται να κάνετε κάτι τέτοιο, εστιάστε στις συγκεκριμένες απαιτήσεις της δουλειάς. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τους υποψήφιους με τις μελλοντικές τους αιτήσεις και συνεντεύξεις.
Υπάρχουν βεβαίως πράγματα που δεν πρέπει να λέγονται καθόλου. Ας πούμε, η έλλειψη χαρίσματος ή η απουσία χημείας με την ομάδα που λαμβάνει τη συνέντευξη, ή αγενείς συμπεριφορές εκ μέρους του υποψηφίου δεν πρέπει να αναφέρονται. Καλό είναι επίσης να αποφεύγονται σχόλια σχετικά με το ρουχισμό ή την εμφάνιση ενός υποψηφίου, λέει ο Μαρκ Ζιράρντ, δικηγόρος εργατικών θεμάτων. Ακόμα και το πιο αθώο σχόλιο σχετικά με την κόμμωση ενός υποψηφίου μπορεί να παρανοηθεί ως αναφορά στην ιδιότητα μέλους του υποψηφίου σε μία συγκεκριμένη προστατευόμενη κοινωνική ομάδα.
Διαβάστε επίσης: Το «αντιπαραγωγικό» άγχος πριν την τελική συνέντευξη
Οι έμπειροι συνεντευξιαστές είναι προετοιμασμένοι να απαντήσουν σε ερωτήσεις υποψηφίων που απορρίπτονται, όπως: «Τι θα μπορούσα να έχω κάνει διαφορετικά ώστε να πάρω τη θέση;». Τονίστε στον υποψήφιο ότι δεν είστε σε θέση να εμπλακείτε σε συζήτηση, αλλά ότι έχετε χρόνο για να του δώσετε μία μόνο συμβουλή. Και πείτε του τι έκανε καλά, ώστε να βασιστεί σε αυτό το δυνατό του σημείο στην επόμενη συνέντευξη.
«Η παροχή συμβουλών μέσω τηλεφώνου μπορεί να επιφυλάσσει κινδύνους, εφόσον ο υποψήφιος που έχει απορριφθεί ίσως κάνει ερωτήσεις τις οποίες ο εργοδότης να μην είναι έτοιμος να απαντήσει», εξηγεί ο Χάρρις. «Αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε το τηλέφωνο», συμβουλεύει ο ίδιος, «φροντίστε να υπάρχει κι ένας εκπρόσωπος του εργοδότη στη γραμμή ως μάρτυρας».
Για παράδειγμα, ένας εργοδότης στη Νέα Υόρκη είπε στον υποψήφιο κατά τη διάρκεια μιας χαλαρής τηλεφωνικής συνομιλίας ότι απορρίφθηκε επειδή δεν είχε εργαστεί για τους τελευταίους έξι μήνες, και ο εργοδότης ήθελε να προσλάβει κάποιον με πιο πρόσφατη και τρέχουσα εμπειρία. «Παρόλο που η συγκεκριμένη ανατροφοδότηση μπορεί να μοιάζει λογικότατη, από την 11η Ιουνίου 2013 οι διακρίσεις εναντίον των ανέργων θεωρούνται παράνομες στη Νέα Υόρκη και το σχόλιο του εργοδότη ίσως να επιτρέπει τη λήψη νομικών μέτρων εναντίον του», λέει ο Χάρρις.
Ένας άλλος τρόπος βοήθειας είναι να ερωτηθεί ο υποψήφιος πού πιστεύει ότι θα μπορούσε να τα είχε πάει καλύτερα σε μία συνέντευξη ή με ποιο τρόπο θα μπορούσε να είχε δείξει ένα μεγαλύτερο βαθμό συμβατότητας με τη θέση εργασίας. Αυτό προσφέρει στον υποψήφιο τη δυνατότητα να δουλέψει πάνω σε συγκεκριμένες προβληματικές πτυχές της συνέντευξής του, δίδοντας παράλληλα σε αυτόν που διεξάγει τη συνέντευξη μία καλύτερη εικόνα της αυτοσυνείδησης του υποψηφίου. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά πολύτιμο αν το συγκεκριμένο άτομο αποφασίσει να κάνει εκ νέου αίτηση για δουλειά στην εταιρεία.
Πάντως, ακόμα και οι καλύτερες προθέσεις μπορούν να οδηγήσουν στην καταστροφή. Ο σύμβουλος ανθρωπίνων πόρων Αμπχάι Παντγκαόνκαρ βρήκε πρόσφατα μία επιστολή που στάλθηκε από την ομάδα προσλήψεων μίας μεγάλης εταιρείας τεχνολογίας και περιείχε παραπομπές σε εκπαιδευτικό υλικό, ώστε ο υποψήφιος που είχε απορριφθεί να ακονίσει τις δεξιότητές του ως προς τη συνέντευξη προτού κάνει αίτηση ξανά. «Στο τέλος του email υπήρχε μία λίστα 20 διαφορετικών βιβλίων που αφορούσαν τρία διαφορετικά πεδία», εξηγεί ο Παντγκαονκάρ. «Το να στέλνεις στον άλλον έναν κατάλογο 20 βιβλίων για αυτό-βελτίωση δεν είναι και πολύ χρήσιμο», καταλήγει.
Από την άλλη, το να στείλει κάποιος ένα άρθρο που αναφέρεται στα ζητήματα εκείνα πάνω στα οποία πρέπει να δουλέψει περαιτέρω ο υποψήφιος ίσως είναι εκείνο το εργαλείο που – προσπερνώντας το όποιο νομικό κώλυμα – θα βοηθήσει τον υποψήφιο να βελτιώσει τις δεξιότητές του ως προς τη συνέντευξη.
*Ο Χάρισον Μόναρθ είναι ιδρυτής της GuruMaker – School of Professional Speaking και συγγραφέας των βιβλίων The Confiden Speaker και Executive Presence.
