Fortune Αποκλειστικό: Πώς οι πολιτικοί μπορούν να τινάξουν τη συμφωνία στον αέρα

Του Τζέφρι Σμιθ

Η Ελλάδα και η Ευρωζώνη μπορεί να κάλυψαν τις διαφορές τους με τη συμφωνία της Δευτέρας, αλλά υπάρχει μια μεγάλη πιθανότητα να επανέλθουν ακόμα μεγαλύτερες καθώς οι πολιτικοί καλούνται να  συζητήσουν την τήρησή της.

Αυτή είναι η άποψη του Μόρτιζ Κράμερ, επικεφαλής της Standard & Poor’s για τις αξιολογήσεις  δημοσίου χρέους στην Ευρώπη, ο οποίος ανέφερε σε συνέντευξη στο αμερικανικό Fortune πως το δυσκολότερο μέρος  (σ.σ. στην διαπραγμάτευση) είναι, ίσως, το να διατηρηθεί η σύσταση της Ελληνικής Κυβέρνησης ενωμένη, παρά οι γνωστοί ανταγωνισμοί μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της.

«Η αρχική σύνθεση αυτής της κυβέρνησης ίσως αρχίσει να γίνεται λίγο πιο εύθραυστη», αναφέρει ο Κράμερ. «Μέχρι οι δεσμεύσεις αυτές να αρχίζουν να γίνονται πιο συγκεκριμένες, μέχρι τον Απρίλιο, ίσως γίνει ακόμα πιο εύθραυστη»

Η Ελλάδα έχει περιθώριο μέχρι τον Απρίλιο να πείσει την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ ότι μπορεί να διορθώσει την οικονομία της για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις τους, χωρίς να  επιβάλει νέες  επίπονες αυξήσεις φόρων και να περιορίσει τις δαπάνες. Τα μέτρα της στοχεύουν κυρίως στην τρύπα των κρατικών δαπανών (ή όπως κάποιοι θα έλεγαν, στη διαφθορά) και στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και άλλων μορφών φοροδιαφυγής, κυρίως από τους πλούσιους.

Αυτό μπορεί να μην είναι απίθανο να συμβεί – ακόμα και μετά από πέντε χρόνια σφιξίματος του ζωναριού, οι μισές από τις κρατικές δαπάνες αφορούν ακόμα αντικείμενα που δεν είναι μισθοί ή συντάξεις – αλλά είναι σίγουρα μια  δύσκολη υπόθεση. Ακόμα και οι κυβερνήσεις που είναι καλές στο να συλλέγουν φόρους, κάτι στο οποίο η Ελλάδα δεν διακρίνεται, υπερεκτιμούν συνήθως το τι μπορούν να συλλέξουν από τέτοια μέτρα.

Στο μεταξύ, αναγκαστεί να βρει μπροστά της (σ.σ. από τους δανειστές) θέματα που η προηγούμενη κυβέρνηση υποσχέθηκε αλλά απέτυχε να κάνει, όπως να τερματιστούν κάποιες εξαιρέσεις στον ΦΠΑ  και να περικοπούν περισσότερό οι συντάξεις. Αυτές είναι οι ελάχιστες προσδοκίες του Eurogroup, ακόμα κι αν σε ραδιοφωνική του συνέντευξη την Πέμπτη, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης ανέφερε πως η Κυβέρνηση δεν μπορεί να  παραδεχθεί κάτι τέτοιο στους ψηφοφόρους της.

Με την είσοδο του Απριλίου, ο Κράμερ πιστεύει πως η Κυβέρνηση «δεν μπορεί να συνεχίσει να καθυστερεί, αλλά θα πρέπει να φέρει νέα μέτρα στη Βουλή. Αυτό θα καταλήξεις σε μια αυξημένης δυσκολίας άσκηση ισορροπίας για τον Τσίπρα, ώστε να κρατήσει τη συνοχή της Κυβέρνησης ενωμένη.»

Τα δύο κόμματα που αποτελούν τη Κυβέρνηση έχουν ελάχιστα κοινά σημεία εκτός από την διαφωνία τους για το χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Μια υποχώρηση μπροστά σε αυτό τον στόχο θα μπορούσε να οδηγήσει τους Ανεξάρτητους Έλληνες σε αποχώρηση από την Κυβέρνηση, φέροντας το ΣΥΡΙΖΑ μπροστά από μια επιλογή μεταξύ μιας νέας εκλογικής διαδικασίας ή μια νέα συνεργασία με το Ποτάμι.

Το άλλο πρόβλημα είναι πως ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας συνασπισμός από διάφορες αριστερές συνιστώσες που αναγκάζονται να συμφωνήσουν σε πολλά. Ήδη, δύο από τις πιο σημαντικές προσωπικότητές  του, ο 94χρονος ήρωας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου Μανώλης Γλέζος και ο υπουργός Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης εξέφρασαν τις διαφωνίες τους  με τις προτάσεις Βαρουφάκη.

Σε μια ανεπίσημη ψηφοφορία την Τετάρτη, 10 από τους 149 βουλευτές του Σύριζα ψήφησαν εναντίον της συμφωνίας , ενώ άλλοι 30 αποφάσισαν να απουσιάζουν, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Γιάννη Παλαιολόγο, γεγονός που υποδηλώνει πως η στήριξη έχει ήδη αρχίσει να ξεφτίζει.

Το ποια είναι η στάση της Αθήνας καθώς τα χρήματα περιορίζονται, μπορεί ο καθένας να την εικάσει. Τα φορολογικά έσοδα ήδη βρίσκονται εκτός του στόχου, αλλά ο Κράμερ θεωρεί πως η κύρια αιτία είναι η έλλειψη χρημάτων από τις τράπεζες και όχι η Κυβέρνηση. Εάν οι τράπεζες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση για αναλήψεις, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει έναν νέο τρόπο πληρωμών, στον οποίο θα βασιστεί.

Ο Κράμερ προειδοποιεί πως η ΕΚΤ είναι πολύ πιο πιθανό σήμερα, απ΄ ότι το 2012, να τραβήξει την πρίζα εάν δει την Αθήνα να εγκαταλείπει την πορεία του δημοσιονομικού εξορθολογισμού.

«Πριν, υπήρχε η θεωρεία του ντόμινο.» Οι αγορές θα άρχιζαν να είναι επιθετικές απέναντι στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία για να τις αναγκάσουν να εγκαταλείψουν και αυτές τη νομισματική ένωση, εάν η Ελλάδα εγκατέλειπε πρώτη, κάτι που θα τραυμάτιζε ανεπανόρθωτα  το ευρώ.

«Αλλά η πλειονότητα του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ», σημειώνει ο Κράμερ, «θεωρεί πως δεν υφίσταται πια η κύρια απειλή, αλλά θεωρεί πως αν ένα μολυσμένο άκρο απειλεί ολόκληρο το σώμα με μόλυνση, θα μπορούσε να αποκοπεί.»

 Δείτε επίσης: Fortune: Γιατί η Ελλάδα υποχώρησε, σε δύο γραφήματα