Οι πραγματικά πιο ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο
Εκεί όπου οι κοινωνίες ευημερούν μαζί με τους αριθμούς και η πρόοδος δεν είναι θέμα ΑΕΠ, αλλά πραγματικής ποιότητας ζωής. Πού βρίσκεται η Ελλάδα;
Σύμφωνα με το γνωστό παλιό πολιτικό ρητό, οι αριθμοί μπορεί να ευημερούν, αλλά αυτό δεν σημαίνει το ίδιο και για τους πολίτες.
Ο Δείκτης Κοινωνικής Προόδου (SPI) μετράει το κατά πόσον ικανοποιούνται και καλύπτονται βασικές ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες (διατροφή, νερό, προσωπική ασφάλεια, εκπαίδευση, περίθαλψη, περιβάλλον, αειφορία, ανθρώπινα δικαιώματα, ελεύθερη έκφραση, ανοχή στη διαφορετικότητα κ.ά) και κατατάσσει τις χώρες με βάση αυτό, και όχι με το ΑΕΠ ή άλλους «παραδοσιακούς» δείκτες ανάπτυξης.
Ο SPI είναι δημιούργημα του καθηγητή του Χάρβαρντ Michael E. Porter, του καθηγητή του ΜΙΤ Scott Stern και του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Social Progress Imperative.
Σε αυτόν βλέπουμε ότι χώρες με παρόμοιο ΑΕΠ έχουν μεγάλες διαφορές στην κοινωνική πρόοδο. Για παράδειγμα, η Κόστα Ρίκα και η Ταϊλάνδη είναι στο Νο 59 και 58 στον κόσμο με βάση το ΑΕΠ, όμως στον SPI η Ταϊλάνδη είναι στο Νο 57 και η Κόστα Ρίκα στο 29, χάρη στη σημαντικά καλύτερη κατάσταση στην προσωπική ασφάλεια, τα δικαιώματα, την ανοχή και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Εντύπωση προκαλεί η απουσία πλούσιων και ανεπτυγμένων κρατών από την κορυφαία δεκάδα όπως οι ΗΠΑ (16η), η Γερμανία (14η), η Ιταλία (31η) και Ηνωμένο Βασίλειο (11η). Βατερλό για τη Ρωσία που αν και είναι η 10η σε μέγεθος οικονομία στον κόσμο, είναι στο Νο 71 του SPI, κάτω από χώρες όπως Ουκρανία, Μολδαβία, Τυνησία, Αλβανία, Μποτσουάνα και Αρμενία.
Ας δούμε τις καλύτερες στον κόσμο, όπως και τη θέση της Ελλάδας.
Νορβηγία - 2η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Η κοινωνικά πιο ανεπτυγμένη χώρα στον κόσμο έχει τη καλύτερη πρόσβαση στην πληροφορία και τις τηλεπικοινωνίες, είναι δεύτερη στην περιβαλλοντική αειφορία και τρίτη στην υγεία και την ευεξία. Έχει το καθαρότερο πόσιμο νερό στον κόσμο (μαζί με τη Σουηδία), και είναι στο Top 3 της προσωπικής ελευθερίας και των επιλογών. Ωστόσο, είναι Νο 16 στην πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση.
Σουηδία - 7η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Όπως και η Νορβηγία, και αυτή η σκανδιναβική χώρα πρωτεύει σχεδόν σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τις κοινωνικές επιδόσεις. Καθαρότερο πόσιμο νερό στον κόσμο, κορυφαία περίθαλψη, προσωπική ασφάλεια, υγεία, ελευθερία επιλογής και ανοχή. Λίγο χαμηλότερα στους τομείς της στέγασης (16η) και των προσωπικών δικαιωμάτων (11η).
Ελβετία - 4η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Πρώτη στον κόσμο στην προστασία του περιβάλλοντος, υψηλές επιδόσεις στην προσωπική ασφάλεια, τη στέγαση και τις προσωπικές ελευθερίες. Περιέργως έχει πολύ χαμηλό σκορ στη πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση (48 στον κόσμο).
Ισλανδία - 14η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Κορυφαίες επιδόσεις σε νερό και καθαριότητα, προσωπική ασφάλεια, ανεκτικότητα, διατροφή, περίθαλψη και υγεία. Όχι και τόσο καλά στην περιβαλλοντική αειφορία (13η), αλλά πάντως εξαιρετικά σε σχέση με τον γενικότερο κόσμο. Πάσχει στην πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση (27η).
Νέα Ζηλανδία - 21η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Πέρσι ήταν στον Νο1 της ίδιας λίστας. Διατηρεί ωστόσο, μαζί με άλλες χώρες, την πρώτη θέση σε καθαρό νερό και προσωπικές ελευθερίες, ενώ έχει την 2η θέση στον κόσμο στις ευκαιρίες προς τους πολίτες της. Τρίτη στην πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση, πέμπτη στην ανεκτικότητα και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Δεν τα πάει καλά στη διατροφή και τη βασική περίθαλψη (28η) και την περιβαλλοντική αειφορία (34η).
Καναδάς - 15ος στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Νο1 στον κόσμο σε ευκαιρίες προς τους πολίτες του (και, όχι, δεν εννοούν ότι είναι εύκολη η μετανάστευση στις ΗΠΑ), μέσα στις 10 πρώτες στην προσωπική ελευθερία, την ασφάλεια και τη στέγαση, κοντά στην κορυφή στην πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση και την ανεκτικότητα. Ωστόσο είναι στην 25η θέση στην πρόσβαση στην πληροφορία και τις τηλεπικοινωνίες.
Φινλανδία - 16η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Τρίτη στον κόσμο σε όλες τις βασικές ανθρώπινες ανάγκες (διατροφή, νερό, στέγαση, προσωπική ασφάλεια), έβδομη στις ευκαιρίες, όγδοη στους τομείς της βασικής εκπαίδευσης, της υγείας και του περιβάλλοντος.
Δανία - 6η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Ο έτερος σκανδιναβικός συνήθης ύποπτος κάθε παρόμοιας λίστας, η Δανία είναι στην κορυφή (μαζί με τους γείτονές της) σε καθαρό νερό, προσωπική ασφάλεια και στέγαση. Πετυχαίνει υψηλό σκορ στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, την πληροφορία και τις προσωπικές επιλογές. Μέτριο σκορ (26η) σε υγεία και ευεξία.
Ολλανδία - 12η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Ξανά βόρεια Ευρώπη με την Ολλανδία να έχει πέσει πέντε θέσεις σε σχέση με πέρσι, αλλά να εξακολουθεί να βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις σε στέγαση, νερό και υγιεινή, βασική εκπαίδευση, πρόσβαση στην πληροφορία και προσωπικές επιλογές. Όπως και άλλα ανεπτυγμένα κράτη, έχει δουλειά να κάνει στον τομέα της αειφορίας (25η)
Αυστραλία - 5η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Άλλη μια χώρα με πεντακάθαρο νερό και απαράμιλλη υγιεινή, υψηλές επιδόσεις σε διατροφή, περίθαλψη, υγεία και ευεξία, ευκαιρίες και προσωπικές επιλογές και ελευθερίες. Ωστόσο πάσχει, σχετικά, στην πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση (29η) και στην αειφορία (μόλις 64η).
Ελλάδα - 44η στον κόσμο σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Η χώρα μας βρίσκεται στην 34η θέση του SPI μαζί με χώρες όπως οι Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία και Κροατία. Όλες πρώην «ανατολικές», αν αυτό λέει κάτι.
Καλές επιδόσεις σε καθαρότητα νερού (25η στον κόσμο), ποιότητα διατροφής και βασική περίθαλψη (19η) και πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση (13η). 20ή στον κόσμο στην πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά 102η στον τομέα των προσωπικών ελευθεριών και επιλογών. Μέτριο σκορ σε προσωπική ασφάλεια (43η) και περιβάλλον (77η).
