Μια «λαϊκή» αγορά που καταργεί τους μεσάζοντες

Της Πέννυς Κούτρα

Παιδί του αστικού κέντρου, που κατανοούσε ωστόσο την επιχειρηµατική αξία της αγροτικής καλλιέργειας, ο 30χρονος ∆ηµήτρης Κουτσολιούτσος ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια µε τη διαδικτυακή πλατφόρµα «Γίνε αγρότης».

Στην αρχική της µορφή, η επιχείρηση επέτρεπε στους καταναλωτές να «νοικιάσουν» ένα κοµµάτι γης από κάποιον αγρότη και να του ζητήσουν να καλλιεργήσει συγκεκριµένα προϊόντα, ώστε να λαµβάνουν κάθε εβδοµάδα τα δικά τους φρέσκα λαχανικά.

Η ιδέα ωρίµασε και µετεξελίχθηκε. Έτσι, στις αρχές του 2014 ο Δηµήτρης δηµιούργησε τη Farmers Republic, την πρώτη στεγασµένη αγορά πιστοποιηµένων βιολογικών προϊόντων –νωπών και τυποποιηµένων– στην Ελλάδα, η οποία διαθέτει ηλεκτρονικό κατάστηµα για αποστολές σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ανάµεσα σε πολλή δουλειά και ταξίδια, βρήκε την ευκαιρία να µιλήσει για το όραµα, τα σχέδιά του, αλλά και τη… δηµοκρατία.

Πώς έχει εξελιχθεί η Farmers Republic στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της; Στους 14 µήνες λειτουργίας της, η Farmers Republic συνεχίζει µε αυξανόµενες πωλήσεις µήνα µε τον µήνα. Το πρώτο κατάστηµα που δηµιουργήσαµε µεταφέρθηκε, από τον Άγιο Στέφανο, σε µεγαλύτερο στεγασµένο χώρο, στη Νέα Ερυθραία, σε κεντρικότερο µάλιστα σηµείο. Το κατάστηµα λειτουργεί καθηµερινά, από Δευτέρα έως Σάββατο, ενώ η ποικιλία που προσφέρουµε έχει ξεπεράσει τους 3.000 διαφορετικούς κωδικούς προϊόντων από Έλληνες παραγωγούς όλης της περιφέρειας.

Πώς μοιράζονται οι πωλήσεις ανάμεσα στο φυσικό και στο διαδικτυακό κατάστημα; Το 40% των πωλήσεων πραγµατοποιούνται στο φυσικό κατάστηµα της Farmers Republic. Το 45% αφορά ηλεκτρονικές πωλήσεις εντός Ελλάδος, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 15% αφορά online πωλήσεις που κατευθύνονται σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Το «Γίνε αγρότης», η πρώτη σας επιχειρηματική προσπάθεια, εξακολουθεί να λειτουργεί συμπληρωματικά; Το «Γίνε αγρότης» ενσωµατώθηκε πλήρως στη Farmers Republic. Αποτελεί το εβδοµαδιαίο καλάθι λαχανικών και φρούτων εποχής που προσφέρουµε, παραγωγής των συνεργατών αγροτών. Κάθε εβδοµάδα περισσότερες από 350 οικογένειες στην Αττική παραλαµβάνουν το veg box τους.

Πώς υποδέχθηκε το καταναλωτικό κοινό την ιδέα μιας στεγασμένης αγοράς, αφού έως σήμερα είχε «εκπαιδευθεί» στον θεσμό των λαϊκών αγορών; Σε αντίθεση µε την υπαίθρια λαϊκή αγορά, στο πρώτο γνήσιο farmers market της Farmers Republic, ο καταναλωτής νιώθει ασφάλεια και εµπιστοσύνη για την ποιότητα τροφίµων, τα οποία επιλέγουµε µε αυστηρά κριτήρια. Επιπλέον, δεν έχει το άγχος του περιορισµένου ωραρίου, ενώ δεν τον ενοχλεί η βροχή, το κρύο ή η ζέστη. Επίσης, για πρώτη φορά µια «λαϊκή» απέκτησε ένα κεντρικό ηλεκτρονικό κατάστηµα που προσφέρει διανοµή στο σπίτι ή στο γραφείο, τόσο στην Αττική όσο και στο εξωτερικό.

Ποια πλεονεκτήματα έχει το concept για παραγωγούς και καταναλωτές; Ο γνήσιος παραγωγός οφείλει να είναι συνεχώς στο χωράφι του, να καλλιεργεί και να παράγει. Σε συνεργασία µαζί µας, χωρίς να έχει την ανάγκη να ασχοληθεί µε τις νέες τεχνολογίες, τα δίκτυα διανοµής ή το µάρκετινγκ, µπορεί να επεκταθεί σε νέα σηµεία πώλησης. Επίσης, έχει στη διάθεσή του όλους τους συνεργάτες που χρειάζεται για να κάνει το επόµενο βήµα και µε ειδικές εκπτωτικές τιµές: από τους γραφίστες έως και τους ανθρώπους που θα τον βοηθήσουν στη διαδικασία µε τους ελεγκτικούς µηχανισµούς, αλλά και εκείνους που θα τον συµβουλέψουν τόσο για την καλλιέργεια όσο και για την τυποποίηση των προϊόντων του. Το σηµαντικότερο, ίσως, είναι ότι αυτό συµβαίνει µε δικαιότερους όρους, σε σχέση µε όλες τις υπόλοιπες εναλλακτικές που του προσφέρει η αγορά. Ο παραγωγός καταφέρνει να καρπώνεται το 70%-80% της λιανικής τιµής του προϊόντος, σε αντίθεση µε ό,τι κυριαρχεί στην ελληνική αγορά, όπου ο παραγωγός, κατά µέσο όρο, καταλήγει να αµείβεται µόνο µε το 13% της τελικής λιανικής τιµής. Φανταστείτε ότι στην Ευρώπη ο παραγωγός κατά µέσο όρο παίρνει το 33% επί της τελικής τιµής του προϊόντος.

Και ο καταναλωτής πώς ακριβώς επωφελείται; Ο καταναλωτής από την πλευρά του βρίσκει στη Farmers Republic πραγµατικά πιστοποιηµένα λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ζυµαρικά, τυροκοµικά, ποτά κ.ά. σε χαµηλές τιµές, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα. Να προσθέσω ότι τη Farmers Republic ως γνήσια farmers market έχει στον πυρήνα των αξιών του να καλύπτει κοινωνικές και οικονοµικές ανάγκες του πληθυσµού, να ενώσει τις δύο οµάδες εκ νέου µε δικαιότερους όρους στην κοινωνία των δικτύων. Σε αυτό προστίθεται και η προσφορά µας προς τα κοινωνικά παντοπωλεία σε εβδοµαδιαία βάση µε προϊόντα από τους παραγωγούς µας.

Ποια είναι τα προσεχή σχέδια; Τα σχέδια, λόγω συνθηκών, προχωρούν αλλά προσαρµόζονται στα οικονοµικά και κοινωνικά δεδοµένα. Ξεκινήσαµε µια συνεργασία µε τον όµιλο ICSOS για την προώθηση 40 ξηρών ελληνικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού, η οποία πιστεύουµε ότι θα εµπλουτιστεί µε την εξαγωγή νωπών προϊόντων. Κατασκευάζουµε, επίσης, ένα κατάστηµα στη Μύκονο για την πιλοτική τροφοδοσία τόσο των ιδιωτών καταναλωτών όσο και εστιατορίων και ξενοδοχείων. Τέλος, τα προϊόντα µας Send a scent (αρωµατικές carte postales µε ελληνικά πιστοποιηµένα βότανα που δηµιουργήθηκαν σε συνεργασία µε την Organic Islands από τη Νάξο) βρίσκονται ήδη έναν χρόνο σε 22 καταστήµατα των Hellenic Duty Free Shops, ταξιδεύοντας τα αρώµατα της Ελλάδας σε ολόκληρο τον κόσµο, µέσα σε µια ευφάνταστη συσκευασία που σχεδίασε το DKD Studio.

Τι σηματοδότησε η ένταξη της εταιρείας στο δίκτυο της Endeavor; Η Endeavor αποτελεί έναν από τους δυναµικότερους οργανισµούς πραγµατικής υποστήριξης νέων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσµίως. Έχουµε την τύχη και την ευκαιρία µε την υποστήριξη της Endeavor να µπορούµε να αναζητήσουµε υποστήριξη σε τεχνικό και συµβουλευτικό επίπεδο από τους έµπειρους συνεργάτες και τα µέλη του οργανισµού, προκειµένου να αναπτυχθούµε γρηγορότερα και αποτελεσµατικότερα.

Ποια είναι τα κυρίαρχα προβλήματα που αντιμετωπίζεις ως επιχειρηματίας, και ειδικότερα με το συγκεκριμένο concept; Στην Ελλάδα, τα προβλήµατα είναι πολλά, όπως άλλωστε και σε άλλες χώρες, όσο και αν θέλουµε να πιστεύουµε το αντίθετο. Ωστόσο, στην Ελλάδα αντιµετωπίζουµε το µοναδικό φαινόµενο να µην εφαρµόζονται οι νόµοι. «Φωνάζουν οι κλέφτες για να φοβηθούν οι νοικοκύρηδες». Στον κλάδο µας, συστηµατικά υποθάλπεται το παράνοµο εµπόριο, υπαίθριο ή «αυτοοργανωµένο», µε αποτέλεσµα να υπάρχει αθέµιτος ανταγωνισµός. Παράλληλα, τίθεται θέµα ασφάλειας της δηµόσιας υγείας, καθώς τρόφιµα χωρίς κανέναν έλεγχο και πιστοποίηση κυκλοφορούν σε παράνοµες βιολογικές αγορές. Επίσης, καταγράφεται απώλεια εσόδων για το Δηµόσιο που υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ σε φόρους, ασφαλιστικές εισφορές, ΦΠΑ κ.ά. από πλανόδιους πωλητές ή «πειρατές», οι οποίοι λειτουργούν πολλές φορές µε την ανοχή ή την κάλυψη ορισµένων Δήµων. Και όλα αυτά συµβαίνουν σε µια εποχή που το κράτος υποτίθεται ότι έχει ανάγκη από νόµιµα έσοδα και η κοινωνία παλεύει να αλλάξει…

* Το άρθρο δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune που κυκλοφορεί