Fortune: Η Ελλάδα ίσως πουλήσει νησιά και μνημεία για να σωθεί
Το αμφιλεγόμενο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ ήταν ένα από τα πιο πικρά ποτήρια που κλήθηκε να πιει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
του Σάιμον Σάστερ
Από όλες τις πτυχές της συμφωνίας διάσωσης της Δευτέρας που οι Έλληνες βρίσκουν ταπεινωτική, τίποτα δεν τους έπληξε το αίσθημα υπερηφάνειας τους περισσότερο από τη δέσμευση της κυβέρνησής τους να ξεπουλήσει «πολύτιμα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία» ύψους έως και 50 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η συμφωνία επτά σελίδων, που οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνέταξαν διεξοδικά κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, δεν έκανε καμία αναφορά στο πώς υποτίθεται ότι η Ελλάδα θα βρει να πουλήσει τόσα πολλά ακίνητα. Όμως, καθώς τσέκαραν τις επιλογές τους, οι αξιωματούχοι στην Αθήνα δεν βρήκαν τρόπο να ξεπεράσουν αυτή την τρομακτική προοπτική εκποίησης ελληνικών νησιών, περιοχών φυσικού κάλλους, ή ακόμα και αρχαίων μνημείων.
«Είναι μια προσβολή», λέει ο Γεώργιος Δαρεμάς, στρατηγικός αναλυτής και σύμβουλος στο Ελληνικό Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. «Είναι σαν να μας λέει κάποιος να πουλήσουμε τη μνήμη των προγόνων μας, την ιστορία μας, απλά και μόνο ώστε να μπορέσουμε να αντλήσουμε ιστορική αξία απ’ αυτές», δήλωσε στο TIME. «Αυτή είναι μια ιδέα ταπείνωσης των Ελλήνων».
Η ιδέα της εκχώρησης ελληνικών περιουσιακών στοιχείων σε ένα ειδικό ταμείο προέκυψε το Σάββατο από τη Γερμανία, τον μεγαλύτερο και λιγότερο επιεική των κρατών-πιστωτών που συμμετείχαν στις συνομιλίες. Για να εξασφαλιστεί η αποπληρωμή των δανείων από την Ελλάδα, το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας πρότεινε ακόμη και τη μετακίνηση των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων σε ένα «εξωτερικό ταμείο» στο Λουξεμβούργο, έτσι ώστε η Αθήνα να μην μπορεί να αθετήσει τις πωλήσεις. Στο σημείο αυτό, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατάφερε να αντιπαλέψει τους Γερμανούς την Κυριακή, αν και αυτή ήταν μια από τις πολύ λίγες παραχωρήσεις που κατάφερε να πάρει κατά τη διάρκεια των μαραθώνιων συνομιλιών.
«Η συμφωνία είναι δύσκολη, αλλά αποτρέψαμε την επιδίωξη να μεταφέρουμε κρατικά περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό», είπε ο Τσίπρας στην προσπάθεια να βάλει ένα θετικό πρόσημο στο πακέτο διάσωσης, στα πλαίσια του οποίου η Ελλάδα θα λάβει περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόσθετα δάνεια, προκειμένου να εξορκίσει την προοπτική της πτώχευσης στα επόμενα τρία χρόνια.
Σύμφωνα με τους όρους του πρώτου πακέτου διάσωσης το 2010, η Ελλάδα συμφώνησε να ιδιωτικοποιήσει ακίνητα και υποδομές αξίας περίπου 50 δισεκατομμυρίων ευρώ ως μέσο συγκέντρωσης πόρων για τους πιστωτές της. Αλλά μόνο 3,2 δισεκατομμύρια έχουν προκύψει από τις πωλήσεις αυτές μέχρι σήμερα. Έτσι, η Γερμανία και άλλοι πιστωτές έχουν βάσιμους λόγους να αμφιβάλλουν για τη δέσμευση των Ελλήνων στις ιδιωτικοποιήσεις.
Τώρα, η Ελλάδα θα πρέπει να τοποθετήσει τα περιουσιακά της στοιχεία σε ένα ειδικά διαμορφωμένο ταμείο και να τα προετοιμάσει για πώληση «υπό την εποπτεία των αρμόδιων ευρωπαϊκών θεσμών», σύμφωνα με το κείμενο της συμφωνίας διάσωσης που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα. Ερωτηθείς τι είδους περιουσιακών στοιχείων θα περιλαμβάνονται στο ταμείο, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντάιζελμπλουμ, ένας από τους βασικούς Ευρωπαίους διαπραγματευτές στις συνομιλίες διάσωσης, δήλωσε ότι θα κληθούν «ειδικοί» για να ρυθμίσουν το ζήτημα αυτό. «Εγώ δεν θα σας δώσει οποιαδήποτε παραδείγματα, γιατί δεν είναι η ειδικότητά μου», είπε στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα.
Τα περισσότερα από τα περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να προέλθουν από τη δημόσια γη και τα ακίνητα, λέει ο Δαρεμάς. «Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν κτίρια, οικόπεδα, ακόμα και νησιά», λέει. Για την προστασία της φυσικής, ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας των ακινήτων, η Ελλάδα θα πρέπει να περάσει νόμους και να ενδυναμώσει τα εποπτικά όργανα για να εξασφαλίσει ότι «ο νέος ιδιοκτήτης δεν θα βλάψει το περιουσιακό στοιχείο», λέει ο Δαρεμάς.
Εφόσον ελληνικά νησιά και οικόπεδα συχνά στεγάζουν ερείπια από αρχαίους πολιτισμούς, κάποια από αυτές μπορεί επίσης να πρέπει να πωληθούν, προσθέτει. «Ίσως κάποιοι αρχαιολογικοί χώροι που δεν έχουν αναπτυχθεί», λέει ο Δαρεμάς. «Αλλά εάν έχετε κάτι τέτοιο ως ιδιωτική επένδυση, θα πρέπει επίσης να αναλάβετε την ευθύνη για την ανάπτυξη του χώρου, υπό την παρακολούθηση βεβαίως των ελληνικών αρχών».
Υπάρχουν, φυσικά, όρια στην ιδιωτικοποίηση των αρχαίων. Οι θησαυροί της ελληνικής αρχαιότητας, όπως η Ακρόπολη στην Αθήνα, δεν θα μπορούσαν ποτέ να πωληθούν, λέει ο Δαρεμάς. «Αυτό είναι αδύνατον. Η αξία τους είναι ανυπολόγιστη».
Δείτε ακόμη:
