Η 17η Οκτωβρίου που στοιχειώνει τις ΗΠΑ
Τι θα συμβεί αν δεν βρεθεί λύση και η μεγαλύτερη οικονομία κηρύξει στάση πληρωμών.
Τα μάτια της διεθνούς κοινότητας είναι από σήμερα στραμμένα προς την Ουάσινγκτον όπου ο Μπαράκ Ομπάμα και το Κονγκρέσο δεν έχουν παρά τέσσερις ημέρες στη διάθεσή τους για να επιτύχουν τον συμβιβασμό που θα αποτρέψει την πρώτη στην ιστορία στάση πληρωμών των ΗΠΑ επί του αμερικανικού δημοσίου χρέους.
Οι διεθνείς αγορές περιμένουν με νευρικότητα τις εξελίξεις στην Ουάσινγκτον, καθώς πλησιάζει η 17η Οκτωβρίου. Τι θα συμβεί τότε; Αν Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι δεν καταλήξουν σε συμφωνία για αύξηση του ορίου του χρέους, τότε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα έχει ικανότητα δανεισμού και ότι κινδυνεύει να μην είναι σε θέση να εξασφαλίσει τις πληρωμές. Η τύχη του δολαρίου και των αμερικανικών ομολόγων, που θεωρούνται τα ασφαλέστερα στον πλανήτη, εξαρτάται από τις συνομιλίες ανάμεσα σε λίγα μέλη του Κονγκρέσου, και κυρίως της αμερικανικής Γερουσίας, όπου οι προς το παρόν άκαρπες διαπραγματεύσεις άρχισαν το Σάββατο ανάμεσα σε Ρεπουμπλικανούς και Δημοκρατικούς.
ΗΠΑ: Στην κόψη του ξυραφιού οι διαπραγματεύσεις
Όλοι συμφωνούν ότι μία στάση πληρωμών θα είναι καταστροφική. Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικανοί θέλουν να εκμεταλλευθούν την «ευκαιρία» για να επιβάλουν δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις , κυρίως επί τους συστήματος συνταξιοδότησης (Social security) και των προγραμμάτων ασφάλισης υγείας (Medicare και Medicaid). Τα προγράμματα αυτά καταναλώνουν το 43% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού. Ο Μπαράκ Ομπάμα αρνείται από την πλευρά του να διαπραγματευθεί «με το πιστόλι στον κρόταφο» και κατηγορεί τους πολιτικούς του αντιπάλους για ανευθυνότητα. Οι Ρεπουμπλικανοί απαντούν από την πλευρά τους ότι χάρις σε μία αντίστοιχη στρατηγική ο Μπιλ Κλίντον οδηγήθηκε σε δημοσιονομικές υποχωρήσεις. Ο ίδιος ο Μπαράκ Ομπάμα αναγκάσθηκε τον Αύγουστο 2011 να αποδεχθεί τον προγραμματισμό ετήσιων περικοπών στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό μέχρι το 2021.
Τι είναι το «φρένο» χρέους
Το ανώτατο όριο χρέους είναι μία ανώτατη «γραμμή πίστωσης» που δίδεται από το 1917 από το αμερικανικό Κονγκρέσο στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, όριο που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεπερασθεί. Ωστόσο το ομοσπονδιακό κράτος λειτουργεί με ελλείμματα (3,9% του ΑΕΠ το 2013) και είναι υποχρεωμένο να συνεχίσει να δανείζεται για να ανανεώσει το χρέος και να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες του, είτε πρόκειται για πληρωμή ομολόγων ή καταβολή συντάξεων.
Κανείς δεν γνωρίζει την ακριβή ημερομηνία κατά την οποία το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών δεν θα είναι σε θέση να διασφαλίσει τις πληρωμές. Μπορεί να συμβεί οποτεδήποτε μετά τις 17 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προϋπολογισμού του Κονγκρέσου, η «ημερομηνία Χ» μπορεί να τοποθετηθεί ανάμεσα στις 22 και τις 31 Οκτωβρίου.
Διαβάστε ακόμη: Επιχειρήσεις και G20 πιέζουν τις ΗΠΑ για άμεση λύση
«Χάος» από μια στάση πληρωμών των ΗΠΑ
Η στάση πληρωμών του αμερικανικού κράτους θα προκαλούσε διεθνές χάος με πολύ σοβαρές συνέπειες που είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Από την Κίνα μέχρι την Ευρώπη, οι πολιτικές ηγεσίες παρακολουθούν με ανησυχία την αμερικανική διελκυστίνδα.
Σε συνέντευξή της στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο NBC, η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ έκανε λόγο για επιπτώσεις καταστροφικότερες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ενώ από την πλευρά ο ΟΟΣΑ προέβλεψε ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα ξαναβυθιστούν στην ύφεση το 2014.
Η Κρίστιν Λαγκάρτντ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις εξελίξεις στις ΗΠΑ τονίζοντας ότι η «δημιουργική λογιστική» δεν είναι η λύση. «Είναι πολύ, πολύ ανησυχητικό» δήλωσε αναφερόμενη στον κίνδυνο χρεοκοπίας των ΗΠΑ και συμπλήρωσε: «η δημιουργική λογιστική όμως, δεν είναι η λύση». «Εάν είσαι η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη, εάν αποτελείς όαση ασφαλείας για κάθε περίσταση, όπως ισχύει σε αυτή την περίπτωση, τότε δεν μπορείς να προσφύγεις στη δημιουργική λογιστική.» «Πρέπει να τιμήσεις την υπογραφή σου.. και πρέπει να εξασφαλίσεις ότι και η δική σου οικονομία περνά από διαδικασία προσαρμογής… επειδή επηρεάζει την παγκόσμια οικονομία» τόνισε η κα. Λαγκάρντ.
Οι ΗΠΑ ουσιαστικά άγγιξαν το όριο χρέους των 16,7 τρισ. δολ. το Μάιο. Έκτοτε με λογιστικές έχουν αποφύγει την στάση πληρωμών, αλλά ο υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου διευκρίνισε ότι τα ρευστά διαθέσιμα εξαντλούνται στις 17 Οκτωβρίου.
Διαβάστε επίσης: Προειδοποίηση στις ΗΠΑ στέλνει η Κριστίν Λαγκάρντ
