2015: Το έτος του τέλους της πετρελαϊκής κρίσης;
Η δεκαετία του ’70 αποτέλεσε μια κρίσιμη καμπή στη σχέση πετρελαίου και εξουσίας.
Ήταν μια δεκαετία όταν οι αναταραχές στη Μέση Ανατολή έδωσαν ώθηση σε μια πολιτική του πετρελαίου που έχει από τότε κυριαρχήσει στη παγκόσμια σκηνή.
Πρώτα έλαβε χώρα η κρίση του 1973, όταν τα αραβικά κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ περιέκοψαν την παραγωγή ως αντίδραση στον πόλεμο του Yom Kippur. Έξι χρόνια μετά, η ιρανική επανάσταση οδήγησε σ’ ένα δεύτερο σοκ στην προμήθεια πετρελαίου.
Από τότε, η εξωτερική και η οικονομική πολιτική παρέμειναν συνυφασμένες, εφόσον τα μεγάλα βιομηχανικά κράτη πάσχισαν να μείνουν κοντά στους προμηθευτές τους, παραβλέποντας τις ιδεολογικές διαφορές τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, αναγκάστηκαν να στραφούν ακόμα και στη χρήση βίας – τόσο απελπισμένα ήταν τα κράτη αυτά να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε ορυκτά καύσιμα.
Σήμερα, σύμφωνα με το CNN Money, αυτός ο τόσο γνώριμος κύκλος φτάνει στο τέλος του – και γρήγορα.
Η έκρηξη του σχιστολιθικού πετρελαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει εδώ και μερικά χρόνια αρχίσει να αλλάζει την ιεραρχία παραγωγής πετρελαίου, μετατρέποντας τον μεγαλύτερο καταναλωτή πετρελαίου σε σημαντικό παραγωγό, σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Ενεργείας.
Εντωμεταξύ, στην Κίνα παρατηρείται μια τάση βραδύτερης ανάπτυξης και αλλού ανακαλύπτονται νέα κοιτάσματα• έτσι καταλήγουμε στην κατρακύλα της τιμής του πετρελαίου κατά 33% μόνο φέτος.
Οι συνέπειες μιας ενεργειακά ανεξάρτητης Αμερικής αλλάζουν τον παραδοσιακό άξονα ισχύος, εφόσον η παραδοσιακή εμπλοκή των ΗΠΑ στην πλούσια με πετρέλαιο Μέση Ανατολή αρχίζει να υποχωρεί. Απ’ το 2015 οι ΗΠΑ θα εισέλθουν σε μια εποχή εγχώριας ευημερίας λόγω του πετρελαίου, αλλάζοντας παράλληλα την ισορροπία ισχύος του πλανήτη.
Η ραγδαία μείωση της τιμής του πετρελαίου αναδεικνύει το πετρέλαιο σε όργανο διεθνούς διπλωματίας. Με τιμή κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, το πετρέλαιο είναι σαφώς πιο αποτελεσματικό από τα …εμπάργκο.
Ενδεικτικά, με προϋπολογισμό βασισμένο σε τιμή πετρελαίου 135 δολαρίων το βαρέλι, οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο χρηματοοικονομικός σχεδιασμός του Ιράν έχει ήδη εκτροχιαστεί. Παράλληλα, στη Ρωσία ο προϋπολογισμός έχει τιμή-στόχο τα 100 δολάρια• η πτώση της τιμής του πετρελαίου θα επιδεινώσει μια οικονομική κατάσταση που ήδη βρίσκεται στο χείλος της ύφεσης, εξαιτίας κυρίως των κυρώσεων της Δύσης.
Ο ΟΠΕΚ – του οποίου η επιρροή μειώνεται εδώ και χρόνια – θα χάσει ακόμα περισσότερο σε σημασία, καθώς το πετρέλαιο θα γίνεται ακόμα πιο άφθονο.
Και έτσι, αν παγιωθούν αυτές οι εξελίξεις, η παράνοια του πετρελαίου μπορεί σύντομα να φτάσει στο τέλος της.
