4+1 σενάρια για την αξιολόγηση
Με τον Φεβρουάριο να προμηνύεται «καυτός», η κυβέρνηση προετοιμάζεται πυρετωδώς για την τελευταία ευκαιρία που έχει για το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Του Αντώνη Αντζολέτου
Μόνο είκοσι μια μέρες έχει μπροστά της η κυβέρνηση πριν από το κρίσιμο Eurogroup του Φεβρουαρίου με την διαπραγμάτευση να βρίσκεται σε οριακό σημείο. Το Μαξίμου εξακολουθεί να κινείται στην γραμμή απόρριψης των προληπτικών μέτρων παρά την πίεση που ασκείται κυρίως από το ΔΝΤ μετά και τη δημοσιοποίηση της απόρρητης έκθεσής του.
Από την Αθήνα βλέπουν την Ουάσινγκτον να «τραβά συνεχώς το σχοινί» με πολλά κυβερνητικά στελέχη, όμως να θεωρούν πως ο «εκβιασμός» που γίνεται δεν αγγίζει, πλέον μόνο την Ελλάδα, αλλά και τις χώρες που μπαίνουν σε προεκλογική περίοδο. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο ξορκίζουν τις εκλογές και αναδεικνύουν τα θετικά νούμερα που έχει να επιδείξει η οικονομία.
Η εβδομάδα που ξεκινά αναμένεται να είναι «πυκνή» σε συσκέψεις σε κυβερνητικό, κοινοβουλευτικό και κομματικό επίπεδο, προκειμένου όλες οι απόψεις να πέσουν στο τραπέζι και να υπάρχει μια συνολική εικόνα για τον αντίκτυπο που έχει στο εσωτερικό η πορεία της διαπραγμάτευσης.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αναμένεται να ενημερώσει συνολικά για τις αξιώσεις των δανειστών, όπως τις έζησε στο τελευταίο Eurogroup. Από το Μαξίμου εξακολουθούν να πιστεύουν ότι υπάρχουν ακόμα και τώρα σημαντικά περιθώρια εξεύρεσης μια συμβιβαστικής λύσης.
Περιμένοντας το ΔΝΤ
«Μέχρι τις 6 Φεβρουαρίου για την κυβέρνηση είναι νεκρός χρόνος», τόνιζε κορυφαίος κυβερνητικός αξιωματούχος στο NEWS 247 στρέφοντας το βλέμμα στη συνεδρίαση του ΔΣ του Ταμείου. Η εμμονή πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο ακόμα και με τα υψηλά πλεονάσματα του 3,5% εκτιμάται ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε αποφάσεις ακόμα και μη συμμετοχής του στο πρόγραμμα ή μετάθεσης των τελικών αποφάσεων για μετά τις Γερμανικές εκλογές. Πρέπει να συνυπολογιστεί πως αυτή η συνεδρίαση θα είναι η πρώτη με τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει αναλάβει τα «ηνία» της εξουσίας στις ΗΠΑ.
Μέχρι τότε είναι σαφές πως και η κυβέρνηση δεν θα ανοίξει τα χαρτιά της από τη στιγμή που στο προηγούμενο Eurogroup δεν τέθηκε ως αντιστάθμισμα ο προσδιορισμός των μέτρων για το μεσοπρόθεσμο χρέος που ήθελε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ως προαπαιτούμενο για μια συνολική συμφωνία. Αντιθέτως μπήκε στο τραπέζι ένα 4ο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής που αποτελεί τον μόνιμο «εφιάλτη» στην Ηρώδου Αττικού.
Κλείσιμο αξιολόγησης ή εκλογές
Το «ναυάγιο» του Eurogroup έφερε και πάλι στο προσκήνιο το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες με το δίλημμα «νέα μέτρα ή εκλογές» να στοιχειώνει αυτή τη στιγμή το Μαξίμου. Συνομιλώντας το NEWS 247 με κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές όλη την προηγούμενη εβδομάδα επιχειρεί να αποτυπώσει τις εναλλακτικές που έχει μπροστά της η κυβέρνηση.
1. Το «καλό σενάριο» – και πιο απίθανο με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν – θέλει τον Αλέξη Τσίπρα να πείθει τους εταίρους πως η ψήφιση προληπτικών μέτρων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την κυβερνητική πλειοψηφία των «153» και πως η πολιτική αστάθεια τη δεδομένη χρονική στιγμή θα προκαλούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις ακόμα και στην Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός φέρνει στη Βουλή την επέκταση του δημοσιονομικού κόφτη, ίσως για παραπάνω από ένα χρόνο, με απλή περιγραφή των μέτρων που θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που οι στόχοι δεν επιτευχθούν.
2. Με αντιστάθμισμα την εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, η κυβέρνηση φέρνει στην Βουλή τον μηχανισμό δημοσιονομικής διόρθωσης με τα λιγότερα νομοθετημένα μέτρα που μπορεί. Θετική εξέλιξη σε αυτή την περίπτωση θα ήταν το οικονομικό επιτελείο να καταφέρει να μην νομοθετήσει την περικοπή των συντάξεων και να «χάσει» τη μείωση του αφορολόγητου. Το ζήτημα του χρέους θα μπορούσε σε αυτή την περίπτωση να λειτουργήσει ως κίνητρο στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που αντιδρούν και διαμηνύουν από τώρα πως δεν προτίθενται να υποστηρίξουν νέες πολιτικές λιτότητας στη Βουλή. Είναι γεγονός πως το «βάρος» που θα κληθούν να σηκώσουν οι βουλευτές θα είναι μεγάλο, όπως και η πίεση που θα τους ασκηθεί.
3. Υψηλόβαθμες κοινοβουλευτικές πηγές δεν απέκλειαν στο NEWS 247 την πιθανότητα ο Αλέξης Τσίπρας, σε περίπτωση αδιεξόδου, να ζητήσει διακομματική συναίνεση και να υποχρεώσει όλα τα κόμματα να πάρουν συγκεκριμένη θέση. Σε αυτή την περίπτωση είναι σαφές πως θα επιχειρήσουν από το Μαξίμου να ρίξουν το «μπαλάκι» στη ΝΔ, στην οποία θα καταλογιστεί ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τις πολιτικές εξελίξεις που ενδεχομένως να ακολουθήσουν. Ενδεικτική του κλίματος είναι η συνέντευξη του Νίκου Φίλη στην Realnews όπου στέλνοντας μήνυμα στην Δημοκρατική Συμπαράταξη τονίζει την ανάγκη «να διαμορφώσουμε προϋποθέσεις κοινού προγράμματος και να προνοήσουμε ώστε να ηττηθεί ο δεξιός πόλος, που έτσι κι αλλιώς, παρά το προβάδισμά του στις δημοσκοπήσεις, δεν εμφανίζει πειστικότητα και δυναμική».
4. Η παράταση της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης φαίνεται πως έχει ήδη αρχίσει να συζητείται από τη στιγμή που η κυβέρνηση δεν έχει άμεσες ταμειακές υποχρεώσεις που να της βάζουν τη «θηλιά στο λαιμό». Σε μια τέτοια περίπτωση το Μαξίμου θα κέρδιζε λίγο περισσότερο χρόνο για να κάμψει το «σκληρό κομμάτι» των εταίρων, αν και το σκηνικό όσο ο χρόνος περνά, θα αρχίσει να θυμίζει την διαπραγμάτευση του πρώτου επταμήνου του 2015. Σε μια τέτοια περίπτωση το «στοίχημα» της ποσοτικής χαλάρωσης θα χαθεί και η διαπραγμάτευση θεωρείται σίγουρο πως θα «συρθεί» μέχρι το καλοκαίρι.
5. Η χειρότερη κατάληξη για τον Αλέξη Τσίπρα θα είναι η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες υπό την απειλή της συρρίκνωσης των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, αν νομοθετηθούν νέα μέτρα λιτότητας από το 2018 και μετά. Στο Μαξίμου αναμένεται να «ζυγίσουν» πολύ την πιθανότητα η πλειοψηφία των «153» να χαθεί και να προχωρήσουν σε «ηρωική έξοδο» αρνούμενοι να συμφωνήσουν στον «στραγγαλισμό της ελληνικής οικονομίας» που επιχειρείται. Πολλά κομματικά στελέχη πιστεύουν πως σε μια τέτοια περίπτωση οι εκλογές είναι η καλύτερη λύση για την «πολιτική επιβίωση» του ΣΥΡΙΖΑ και τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας με την «καυτή πατάτα» να περνά στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Πρωτοβουλίες για πολιτική λύση
Από το Μαξίμου υποστηρίζουν πως το πρώτο βήμα στήριξης προς την ελληνική πλευρά έγινε στην 2η Ευρωμεσογειακή διάσκεψη, καθώς στη διακήρυξη της Λισσαβόνας οι χώρες που συμμετείχαν ζήτησαν να υπάρξει έγκαιρο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης στη βάση του ευρωπαϊκού κοινοτικού κεκτημένου με σεβασμό στις συνταγματικές δημοκρατικές αξίες. Στήριξη για μη νομοθέτηση προληπτικών μέτρων έδωσε στον Αλέξη Τσίπρα και ο Φρανσουά Ολάντ.
Η προσοχή της ελληνικής κυβέρνησης στρέφεται στην πρώτη Σύνοδο Κορυφής της χρονιάς που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στη Μάλτα, όπου ο πρωθυπουργός πιθανότατα θα έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει στο περιθώριο τόσο με την Άνγκελα Μέρκελ όσο και με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους.
Δυο ημέρες μετά, στις 5 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τον μέχρι τώρα προγραμματισμό της Κουμουνδούρου, ο Αλέξης Τσίπρας θα προχωρήσει σε έναν συνολικό απολογισμό του διετούς έργου της κυβέρνησης. Από το βήμα της κεντρικής εκδήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ στο γήπεδο του Ταε Κβον Ντο θα επιχειρήσει να στείλει μηνύματα στους εταίρους για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
