60 χρόνια CERN
Τα 60 χρόνια γιορτάζει σήμερα το CERN, το οποίο πέρα από τη σειρά ανακαλύψεων, αποτέλεσε αφορμή να αποκατασταθεί το ρήγμα που είχε διχάσει την Ευρώπη.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) γιορτάζει σήμερα τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του. Ως επίσημη ημερομηνία «γέννησης» του CERN θεωρείται η 29η Σεπτεμβρίου 1954, όταν η συνθήκη σύστασής του υπογράφηκε από τα 12 πρώτα ιδρυτικά μέλη του, μεταξύ των οποίων βρισκόταν και η Ελλάδα.
Με αφορμή τα γενέθλια θα γίνουν εκδηλώσεις που θα περιλαμβάνουν συμπόσια, θεατρικά έργα, κινηματογραφικές προβολές, συναυλίες κ.α., τόσο στις εγκαταστάσεις του, όσο και στις χώρες-μέλη του.
Όλες οι εκδηλώσεις θα μεταδίδονται διαδικτυακά και θα μπορεί ο καθένας να τις παρακολουθήσει από τον υπολογιστή του.
Το CERN δημιουργήθηκε λίγα χρόνια πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αποτέλεσε αφορμή να αποκατασταθεί το ρήγμα που είχε διχάσει την Ευρώπη. Χώρες οι οποίες λίγα χρόνια πριν το CERN ήταν σε πόλεμο μεταξύ τους, αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα και συνεργάστηκαν. Ήταν ιδανική ευκαιρία για να δημιουργηθεί ένα διεθνές επιστημονικό εργαστήριο θεμελιώδους έρευνας στη φυσική.
Στο CERN βρίσκονταν κορυφαίοι φυσικοί και νομπελίστες όπως ο Νιλς Μπορ και ο Λουί ντε Μπρολί. Η αρχή είχε ήδη γίνει τον Ιούλιο 1946, στο ιστορικό επιστημονικό εργαστήριο Κάβεντις του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ για τη «Διεθνή Συνδιάσκεψη για τα Θεμελιώδη Σωματίδια και τις Χαμηλές Θερμοκρασίες».
Τα 12 ιδρυτικά μέλη σήμερα έχουν φτάσει τις 21 χώρες-μέλη και περίπου άλλες 40 που συμμετέχουν ως παρατηρήτριες ή συνεργαζόμενες στο ερευνητικό πρόγραμμά του (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ινδία κ.α.). Πάνω από 10.000 άνθρωποι από όλο τον κόσμο, προερχόμενοι από σχεδόν 100 χώρες, εργάζονται ή επισκέπτονται τακτικά το CERN, το οποίο αποτελεί πλέον ένα από τα πιο διεθνιστικά περιβάλλοντα εργασίας στη Γη.
Μεταξύ των κατά καιρούς ανακαλύψεων στο CERN, μπορούν να αναφερθούν η ανακάλυψη των μποζονίων W και Ζ το 1983, η δημιουργία του Παγκόσμιου Ιστού (Worldwide Web) από τον ερευνητή του Τιμ Μπέρνερς Λι το 1989, η επιβεβαίωση του Καθιερωμένου Προτύπου της Σωματιδιακής Φυσικής χάρη στις έρευνες στον προηγούμενο μικρότερο επιταχυντή (LEP) και, το 2012, η ανακάλυψη του μποζονίου του Χιγκς από τον νέο πολύ μεγαλύτερο επιταχυντή αδρονίων (LHC), που έχει μήκος 27 χιλιομέτρων και βρίσκεται κάτω από τα γαλλοελβετικά σύνορα, κοντά στη Γενεύη.
Τον Φεβρουάριο του 2013 ο επιταχυντής έκλεισε για προγραμματισμένη και εκτεταμένη τεχνική συντήρηση και αναβάθμιση, κόστους 124 εκατ. ευρώ. Θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία εντός του 2015, επιστήμονες και μηχανικοί του CERN έχουν αρχίσει σιγά – σιγά, από φέτος το καλοκαίρι, να δοκιμάζουν ξανά το τεράστιο μηχάνημα.
