8 στις 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις άλλαξαν τη λειτουργία τους λόγω του Covid-19

Χρειάστηκε η έλευση της πανδημίας για να πάρουν στα σοβαρά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις όλα όσα επεδίωκε να αλλάξει ο ψηφιακός μετασχηματισμός, επιβεβαιώνοντας την σοφή λαϊκή ρήση «όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή».

Στο άκουσμα της λέξης επένδυση, οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν την τάση να αντιδρούν αμυντικά- ιδίως οι μικρότερου μεγέθους- και να προβάλλουν αντίσταση υποστηρίζοντας ότι ναι μεν θα ήταν δεκτικοί σε αλλαγές, ναι μεν θα ήθελαν να εκσυγχρονίσουν τον τρόπο λειτουργίας τους, αλλά οι οικονομικές τους υποχρεώσεις είναι τέτοιες που περιορίζουν σημαντικά το διαθέσιμο budget. Όταν όμως εξωγενείς παράγοντες επηρεάζουν την αγορά και απειλείται η βιωσιμότητά τους, τότε η αναπροσαρμογή στα νέα δεδομένα είναι μονόδρομος.

Τα ευρήματα έρευνας για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, που εκπόνησε το εργαστήριο ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για λογαριασμό της COSMOTE, δίνουν τροφή για σκέψη αφού καταδεικνύουν ότι το 50% των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) στην Ελλάδα βρίσκεται στα πρώτα στάδια ψηφιακής ανάπτυξης.

Η έρευνα, που διεξήχθη  πανελλαδικά το 2019 και, στη συνέχεια, το 2020, σε συνολικά ~1.500 επιχειρήσεις όλων των κλάδων, καταγράφει και τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης στις ελληνικές επιχειρήσεις, αποκαλύπτοντας ότι 8 στις 10 ΜμΕ αναγκάστηκαν να κάνουν σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία τους και μάλιστα, 1 στις 3 ανέστειλε πλήρως τη λειτουργία της, ενώ το 70% αξιοποίησε τις ψηφιακές τεχνολογίες για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις του COVID-19.

Να σημειωθεί ότι η έρευνα του ELTRUN εστιάζει για πρώτη φορά στις ελληνικές επιχειρήσεις που απασχολούν από 1-50 εργαζόμενους  και δημιουργεί τον Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, προκειμένου να καταγράψει την ψηφιακή ωριμότητα των ΜμΕ, με βάση την υιοθέτηση και χρήση 10 σημαντικών ψηφιακών εφαρμογών και υποδομών: website, e-shop, social media, ψηφιακές καμπάνιες, cloud υποδομές, ψηφιακή ασφάλεια, ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας, ERP, CRM και IoT συστήματα.

Στην συνέντευξη Τύπου, στην οποία έγινε η επίσημη παρουσίαση των αποτελεσμάτων, ο Θάνος Φαλάγγας, Διευθυντής Εnterprise & Business Marketing & CRM του Ομίλου ΟΤΕ, υπενθύμισε τον καταλυτικό ρόλο που παίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για την ελληνική οικονομία καθώς αντιπροσωπεύουν το 99% του συνόλου των εταιρειών στη χώρα μας.

Επεσήμανε πως η μετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή και η υιοθέτηση των κατάλληλων «έξυπνων» εργαλείων, είναι για τις επιχειρήσεις αυτές ζήτημα επιβίωσης, κάτι που φάνηκε ακόμη πιο ξεκάθαρα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης.

«Στην COSMOTE θέλουμε να είμαστε δίπλα τους, στηρίζοντας την ανάπτυξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και την ψηφιακή πρόοδο της χώρας. Έτσι προέκυψε η ανάγκη για αυτή την έρευνα, που παρουσιάζει σημαντικά ποσοτικά στοιχεία και αναδεικνύει την ανάγκη των ΜμΕ -που πλέον αναγνωρίζουν τη σημασία των ψηφιακών εργαλείων- για υποστήριξη. Μαζί με το ELTRUN, φιλοδοξούμε να επαναλαμβάνουμε την έρευνα κάθε 2 χρόνια, καταγράφοντας την πρόοδο των ελληνικών επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά στο ψηφιακό τους ταξίδι», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου & Διευθυντής του ELTRUN, Γιώργος Δουκίδης τόνισε από την πλευρά του πως η ψηφιακή ωριμότητα κάποιων ΜμΕ λειτούργησε ως ανάχωμα στις καταστροφικές συνέπειες της κρίσης. Μάλιστα οι επιχειρήσεις που είχαν ήδη υιοθετήσει ψηφιακά εργαλεία πριν την επέλαση του COVID-19, κατάφεραν να ανακάμψουν πιο εύκολα και σε μεγαλύτερο βαθμό.

Οι ΜμΕ στράφηκαν στα ψηφιακά μέσα

Το lockdown λειτούργησε ως «crash test» για την πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων που βρέθηκε αντιμέτωπη με την ελλιπή τεχνογνωσία σε θέματα τεχνολογίας. Στην προσπάθειά τους να εφαρμόσουν το μοντέλο της τηλεργασίας και παράλληλα να περιορίσουν την πτώση των πωλήσεων στα φυσικά καταστήματα, οι εταιρείες αναγκάστηκαν να στραφούν στην αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρουν  τα ψηφιακά μέσα.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 2020 η  χρήση των ψηφιακών Μέσων από τις ΜμΕ είναι βελτιωμένη, αλλά συχνά επιλέγουν ερασιτεχνικές λύσεις για να μειώσουν  τα κόστη. Η αύξηση στα e-shops και στις digital καμπάνιες αγγίζει το 18%, τα εργαλεία τηλεδιάσκεψης ενισχύθηκαν κατά 20%, τα συστήματα CRM κατά 26% και το IoT κατά 70%.

Αναλυτικά κάποια από τα ευρήματα που ανέδειξε η έρευνα:

• Το 70% των ελληνικών ΜμΕ διαθέτει εταιρικό website, ωστόσο 1 στις 3 το έχει στήσει ερασιτεχνικά.
• Ηλεκτρονικό κατάστημα διαθέτει το 17% των επιχειρήσεων, με το 48% εξ’ αυτών να καταγράφει σημαντική αύξηση στη χρήση το 2020.
• Το 36% των ΜμΕ έχει «τρέξει» ψηφιακή καμπάνια προώθησης -όμως μόλις το 17% με τη βοήθεια επαγγελματία-, ενώ τα social media είναι σημαντικό μέσο προώθησης & επικοινωνίας για 2 στις 3 επιχειρήσεις.
• Το τηλεφωνικό κέντρο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας για 1 στις 2 επιχειρήσεις, ενώ εμφανίζεται μια μικρή τάση για χρήση cloud based κέντρων (στο 10% των χρηστών).
• 20% αυξημένη εμφανίζεται η χρήση των λύσεων τηλεδιάσκεψης το 2020, κυρίως λόγω του COVID-19, με τις πλατφόρμες Skype, Zoom & Microsoft Teams να είναι οι δημοφιλέστερες.
• Το 40% των επιχειρήσεων χρησιμοποιούν συστήματα CRM (Customer Relationship Management), για την ενίσχυση της ικανοποίησης των πελατών τους, ενώ αυξημένη (στο 43% των ΜμΕ) εμφανίζεται το 2020 η χρήση ERP (Enterprise Resource Planning) συστημάτων, για τη διαχείριση όλων των λειτουργιών μίας επιχείρησης.
• Η ψηφιακή ασφάλεια θεωρείται σημαντική για το 90% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όμως 9 στις 10 επιλέγουν απλά antivirus για σταθερές συσκευές.
• Η χρήση servers είναι αρκετά διαδεδομένη στις μικρότερες επιχειρήσεις, με 1 στις 2 ΜμΕ να διαθέτει κεντρικό server. Μάλιστα, το 25% των χρηστών έχει επιλέξει cloud server.
• Αυξημένη είναι το 2020 η χρήση IoT. To 22% των ΜμΕ δηλώνει ότι χρησιμοποιεί IoT συστήματα, όμως η χρήση είναι απλή, αφού το 80% αφορά την παρακολούθηση χωρών. Πολύ λίγες ΜμΕ αναζητούν προχωρημένες λύσεις (energy, asset management, κ.ά.).