Αυτή είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» της Ιταλίας που μπορεί να τη φέρει στο όριο

Πιθανή θεωρείται στην Ιταλία η προσφυγή στις κάλπες στις 29 Ιουλίου ή στις 5 Αυγούστου, σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης.

Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζουσέπε Κόντε παρέδωσε τη Δευτέρα την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης απέναντι στην άρνηση του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα να εγκρίνει τον διορισμό του υπουργού των Οικονομικών, ο οποίος επελέγη από τον συνασπισμό ακροδεξιών-λαϊκιστών, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες εκλογές και μία πρωτόγνωρη πολιτική κρίση για την Ιταλία, την τρίτη οικονομία της ευρωζώνης.

Ο πρόεδρος Ματαρέλα κάλεσε στο προεδρικό μέγαρο τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πιθανότατα για να του αναθέσει τον σχηματισμό «κυβέρνησης του προέδρου» που θα αναλάβει την οργάνωση των νέων εκλογών. «Ο Κάρλο Κοτταρέλλι ενημέρωσε τον Iταλό πρόεδρο για την όλη κατάσταση και πρόκειται να ξανασυναντηθούν αύριο το πρωί», δήλωσε ο υπεύθυνος επικοινωνίας του προεδρικού μεγάρου, Τζοβάνι Γκράσο.

Η κύρια αιτία της αναβολής αυτής μπορεί να είναι το ότι ο Κοταρέλι δεν πρόκειται, όπως φαίνεται, να εξασφαλίσει την στήριξη της βουλής και της γερουσίας.

Έτσι το ενδεχόμενο της προσφυγής στις κάλπες είναι πλέον πολύ πιθανό, με όλα τα κόμματα πλέον να τάσσονται υπέρ αυτής της επιλογής. Κάτι που θα προϋπέθετε, όμως, άμεση διάλυση της βουλής και γερουσίας, και την θητεία του Κάρλο Κοταρέλι ως πρωθυπουργού για δυο μόνο μήνες, ή την παραμονή του Πάολο Τζεντιλόνι στην πρωθυπουργία.

Πόλεμος με τις Βρυξέλλες για τις «αγορές»

Λάδι στη φωτιά έριξε μια φράση του Επιτρόπου Προϋπολογισμού Γκίντερ Έτινγκερ, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι οι χρηματαγορές «θα μάθουν στους Ιταλούς πώς να ψηφίζουν!».

Η δήλωση προκάλεσε την οργή όλου του πολιτικού κόσμου στην ιταλική χερσόνησο, με τον ηγέτη της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι να ζητά την άμεση παραίτηση του Γερμανού αξιωματούχου.

«Είναι τρελό, στις Βρυξέλλες είναι ξεδιάντροποι. (Ο Έτινγκερ) δηλώνει ότι οι αγορές θα μάθουν στους Ιταλούς να ψηφίζουν σωστά. Αν αυτό δεν είναι απειλή, τότε…! Εγώ, δεν φοβάμαι» έγραψε στο Twitter ο Σαλβίνι. «Θα έπρεπε να παραιτηθεί σήμερα το απόγευμα», πρόσθεσε ο ηγέτης της Λέγκα, σε βίντεο που ανάρτησε στη σελίδα του στο Facebook.

Σύμφωνα με τον Σαλβίνι, τα σχόλια του Έτινγκερ ήταν «απειλητικά» και δείχνουν «τη γερμανική επιθυμία για ηγεμονία και έλεγχο».

Η επίμαχη φράση, που αναρτήθηκε από έναν δημοσιογράφο και από τον Έτινγκερ, ήταν μια σύνοψη της συνέντευξης που παραχώρησε ο Γερμανός επίτροπος στην Deutsche Welle.

Μετά την απόφαση του Ιταλού προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα να απορρίψει τον ευρωσκεπτικιστή υπουργό Οικονομικών που του πρότεινε ο εντολοδός πρωθυπουργός, το Χρηματιστήριο του Μιλάνου κινήθηκε πτωτικά και το σπρεντ ξεπέρασε σήμερα το όριο των 300 μονάδων βάσης.

«Η εξέλιξη των κρατικών ομολόγων, της χρηματιστηριακής αξίας των τραπεζών, της οικονομίας της Ιταλίας, έχει ήδη σκιαστεί αρνητικά (…) Μπορούμε να αναμένουμε επομένως ότι αυτό θα παίξει κάποιο ρόλο στην προεκλογική εκστρατεία, ως ένδειξη για να μην οδηγήσουν (σ.σ. οι ψηφοφόροι) τους λαϊκιστές της δεξιάς ή της αριστεράς στην κυβέρνηση», είπε ο Έτινγκερ.

Ακόμη και το κεντροαριστερό, φιλοευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα ανέβασε τους τόνους. «Κανείς δεν μπορεί να πει στους Ιταλούς πώς να ψηφίζουν, και οι αγορές λιγότερο από τον καθένα. Πρέπει να σεβαστείτε την Ιταλία», έγραψε στο Twitter ο ασκών χρέη γενικού γραμματέα Μαουρίτσιο Μαρτίνα.

Προσπάθεια της Κομισιόν να κατευνάσει τους τόνους

O πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι το μέλλον της Ιταλίας δεν μπορεί να καθορίζεται από τα χρηματιστήρια και τις αγορές ομολόγων. «Η τύχη της Ιταλίας δεν βρίσκεται στα χέρια των χρηματαγορών», ανέφερε ο Γιούνκερ με ανακοίνωσή του. «Ανεξάρτητα από ποιο πολιτικό κόμμα μπορεί να βρίσκεται στην εξουσία, η Ιταλία είναι ένα ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει τεράστια συμβολή στην ευρωπαϊκή ενσωμάτωση», σημείωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής, εκφράζοντας τη βεβαιότητά του ότι «η Ιταλία θα συνεχίσει στην ευρωπαϊκή της οδό».

«Η (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Ιταλία με υπευθυνότητα και αμοιβαίο σεβασμό. Η Ιταλία χαίρει σεβασμού», πρόσθεσε.

Από την πλευρά του ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί δήλωσε ότι «το μέλλον της Ιταλίας πρέπει να αποφασίζεται στην Ιταλία, όχι στις Βρυξέλλες, ακόμη και αν έχουμε μια κοινή κληρονομιά: Την Ευρώπη», σημειώνοντας την ανάγκη εξεύρεσης από κοινού των σωστών λύσεων, μέσω του διαλόγου.

«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Ιταλία θα παραμείνει στην καρδιά της Ευρώπης και της ζώνης του ευρώ», είπε χαρακτηριστικά.

«Δεν θα αποφασίσουν οι αγορές το μέλλον της Δημοκρατίας. Ζητώ από όλους να σεβαστούν τη βούληση των Ιταλών. Έχω εμπιστοσύνη στους Ιταλούς», είπε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι.

Η «αχίλλειος πτέρνα» της Ιταλίας

Το σημαντικότερο πρόβλημα που έχει αυτή τη στιγμή η Ιταλία είναι οι τράπεζες της, οι οποίες έχουν υπερβολική εξάρτηση από κρατικά ομόλογα και η κερδοφορία τους εξαρτάται από αυτά τα ομόλογα. Αυτή τη στιγμή η αύξηση σε απόδοση των ομολόγων οδηγεί σε μείωση του ενεργητικού των τραπεζών, ενώ παράλληλα περιορίζουν την παροχή ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία.

Το ιταλικό χρέος λοιπόν αποτελεί ένα σημαντικό θέμα και αυτό που επιδιώκει η νέα κυβέρνηση δεν είναι εύκολο σε καμία περίπτωση.

Η λαϊκίστικη επικείμενη κυβέρνηση της Ιταλίας κατέστησε σαφές ότι τώρα δεν αποζητά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να διαγράψει 250 δισ. ευρώ (295 δισ. δολ.) ιταλικού χρέους.

Ωστόσο, ζητάει όλα τα κρατικά ομόλογα που κατέχει η κεντρική τράπεζα στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ να εξαφανιστούν ως δια μαγείας από τις επίσημες εκτιμήσεις για το δημόσιο χρέος της Ιταλίας.

Αν, όμως, αποφασίσει κανείς να μην υπολογίσει το χρέος περίπου 360 δισ. ευρώ που σχετίζεται με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που κατέχει η Τράπεζα της Ιταλίας, θα πάρει την ίδια μείωση κατά 20% στον δείκτη χρέους, σήμερα, χωρίς δημοσιονομικά μέτρα. Μια έμμεση αναδιάρθρωση δηλαδή.

Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο δείκτης χρέους της Ιταλίας θα μειωθεί από λίγο περισσότερο από το 130% του ΑΕΠ το 2017 σε περίπου 110% μέχρι το 2026, αλλά μόνο με πολύ αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική από ό,τι έχει επιτευχθεί στο παρελθόν.