Αυτοδιοικητικές εκλογές: Ανατροπές, καμπανάκια και πολιτικές ευκαιρίες
Κάθε κάλπη κρύβει κι ένα μήνυμα. Αυτό ισχύει και για τον χθεσινό, δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Αρκετοί έσπευσαν να μιλήσουν για την «πρώτη ήττα του συστήματος Μητσοτάκη», την ευκαιρία σύμπραξης των προοδευτικών δυνάμεων και το come-back του ΠΑΣΟΚ. Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
Μετά την καταιγιστική νίκη του Μαΐου – Ιουνίου στη Νέα Δημοκρατία δείχνουν υπνωτισμένοι. Λες και η διαχείριση των φυσικών καταστροφών να ξεβόλεψε κάπως την κυβέρνηση από τον τεχνοκρατικό της προσανατολισμό και να χρειάστηκαν πολιτικατιντισμοί τύπου Αυγενάκη για να στηριχτούν υποψηφιότητες, που δεν τραβούσαν. Ο κόσμος όμως ήθελε κάπου να χρεώσει τις ολιγωρίες ή τα λάθη στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών. Και είναι λογικό να ξέσπασε σε περιφερειάρχες ή δημάρχους που δεν τα πήγαν καλά. Άρα ο μαξιμαλιστικός στόχος του 13/13, ώστε να βαφτεί μπλε ολόκληρη η χώρα το βράδυ των δεύτερων εκλογών, προφανώς αποπροσανατόλισε τη Νέα Δημοκρατία. Άλλωστε ο χάρτης βάφτηκε μπλε τον Ιούνιο. Κι ας μην ξεχνάμε πως αυτό έγινε με ποσοστό 41% και όχι 51%. Άρα ο πήχης είχε μάλλον ανέβει ψηλά χωρίς να είναι απαραίτητο.
Ύστερα υπάρχει και το άλλο: στην αυτοδιοίκηση ένας δήμαρχος ή ένας Περιφερειάρχης κερδίζει στον πρώτο γύρο με 43%. Αυτοί που είχαν να επιδείξουν μια θητεία με αποτελεσματική διαχείριση κέρδισαν άνετα. Στο δεύτερο γύρο οι πολίτες θα πάνε στην κάλπη κυρίως για να απαλλαγούν από έναν τοπικό άρχοντα κι όχι για να τον επιβραβεύσουν. Αυτό συνέβη σε 17 από τους 21 δήμους της Αττικής, όπου οι δήμαρχοι έχασαν από τους αντιπάλους τους στο δεύτερο γύρο. Και κάτι ακόμη: έγινε ξεκάθαρο πως στην αυτοδιοίκηση παίζει κυρίαρχο ρόλο το πρόσωπο και όχι η κομματική στήριξη, που συχνά προκαλεί αποσυσπειρώσεις ψηφοφόρων. Άνθρωποι όπως ο Τζιτζικώστας, ο Αρναουτάκης και ο Παχατουρίδης θα εκλέγονταν πανηγυρικά χωρίς χρίσματα.
Σε ό,τι αφορά στη σύμπραξη των αποκαλούμενων προοδευτικών δυνάμεων, εδώ υπάρχει μια σύγχυση αναφορικά με το ζητούμενο αυτής της συνεργασίας. Στην πολιτική, στην εξίσωση 1+1=2, το σύμβολο «=» σημαίνει «σπανίως», εάν όχι «ποτέ». Δεν αθροίζονται ούτε τσουβαλιάζονται οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με το ΠΑΣΟΚ. Όπου πέτυχε η συνεργασία, πχ στο δήμο της Αθήνας, ή στη Θεσσαλία, πέτυχε διότι ακριβώς αναδείχθηκε μια φρέσκια υποψηφιότητα απέναντι σε έναν υποψήφιο που αντιμετώπιζε το θυμό ή την απογοήτευση των ψηφοφόρων. Άρα οι ζυμώσεις σε επίπεδο κορυφής, μεταξύ των ηγεσιών των δυο κομμάτων, δεν μπορεί να αποτελέσουν τη λύση στο πρόβλημα. Αντίθετα, στο ΠΑΣΟΚ και στον ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως το επόμενο διάστημα θα πρέπει να αναζητήσουν και να αναδείξουν αντίστοιχες παρουσίες, από το χώρο της επιστήμης, της κοινωνίας των πολιτών και της αγοράς, που θα είναι σε θέση να μιλήσουν σε ένα ευρύτερο κοινό, να έχουν μετριοπαθές λόγο και να προτείνουν λύσεις. Με αυτό τον τρόπο χτίζεις πολιτική υπεροχή, όχι με τους Πόλακηδες και τους ομοίους του, που ουρλιάζουν σε ένα περιβάλλον χάους και κακοφωνίας που δημιουργούν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Άρα, εδώ υπάρχει μια ευκαιρία, στην οποία θα κερδίσει ένας από τους δυο που θα τα καταφέρει να πλασαριστεί δεύτερος στις ευρωεκλογές.
Έπειτα, το παιχνίδι αλλάζει. Από το 2024 έως το 2027 δεν υπάρχει καμία άλλη εκλογική διαδικασία (η προεδρική εκλογή του 2025 θα γίνει για πρώτη φορά με την αναθεωρημένη διαδικασία και θα χρειαστεί απλή πλειοψηφία – άρα δεν υπάρχει κανένας φόβος διακοπής της κυβερνητικής θητείας). Μέχρι τότε είναι σαφές πως τα διακυβεύματα και οι προκλήσεις θα έχουν αλλάξει δραματικά – κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει σε τί γεωπολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον θα γίνουν εκλογές. Οπότε τα όσα συνέβησαν χθες, μικρή σημασία έχουν για τη μεγάλη πολιτική εικόνα.
