Αυτός είναι ο άνθρωπος που έπεισε τον Νετανιάχου να σταματήσει τον πόλεμο στη Γάζα

Τις ημέρες που ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε ανθρώπους για θέσεις αξιωματούχων της νέας του κυβέρνησης, σταθήκαμε σε υπουργούς που έχουν ποινικό μητρώο και δεν δώσαμε ιδιαίτερη σημασία στο όνομα αυτού που θα αναλάμβανε τα της Μέσης Ανατολής.

Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ είχε επιλέξει για «ειδικό απεσταλμένο» σε μια από τις πιο βασανισμένες περιοχές του πλανήτη, Εβραίο δισεκατομμυριούχο, παρτενέρ του στο γκολφ, κατασκευαστή κτηματομεσιτικών, επενδυτή και ιδιοκτήτη, Στιβ Ουίτκοφ.

Είναι αυτός που ταξίδεψε στo Ισραήλ για να συναντήσει τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και μετά στην Ντόχα για να οριστικοποιήσει τη συμφωνία επί πραγμάτων που δούλευαν άλλοι ένα χρόνο.

Αυτός όμως, έπεισε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να σταματήσει τη γενοκτονία, -όρος που έχει χρησιμοποιήσει ο ΟΗΕ– στην Παλαιστίνη, όσο και αν επιμένουν οι ακροδεξιοί εταίροι του περί του αντιθέτου.

Ποιος είναι ο Στιβ Ουίτκοφ

Τον Νοέμβριο του 2024, η Wall Street Journal έγραψε πως «οι συνάδελφοι του Ουίτκοφ στον κόσμο του real estate τον περιγράφουν ως έξυπνο, ευγενικό και ταλαντούχο διαπραγματευτή, με επαφή με τον απλό λαό».

Ο γεννημένος στις 15/3 του 1957, Steven Charles Witkoff, ιδρυτής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Witkoff Group, εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων και επενδύσεων με έδρα τη Νέα Υόρκη, έχει συμμετάσχει στη χρηματοδότηση, την επανατοποθέτηση και την κατασκευή περισσότερων από 70 ακινήτων σε μεγάλες επιχειρηματικές περιοχές των ΗΠΑ.

Γνωρίζει τον Τραμπ από τη δεκαετία του ‘80, όταν εργαζόταν ως δικηγόρος ακινήτων και μεταξύ των πελατών του ήταν ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Έγιναν φίλοι, μετά τη συνεργασία τους επί μιας επιχειρηματικής συμφωνίας.

Η σχέση τους λοιπόν, είναι προσωπική και επιχειρηματική. Στο διορισμό του ο εκλεγμένος πρόεδρος τον περιέγραψε ως «έναν πολύ σεβαστό ηγέτη στις επιχειρήσεις και τη φιλανθρωπία» και τόνισε πως μπορεί να γίνει «μια ασίγαστη φωνή για την ειρήνη» στην περιοχή, μολονότι δεν είχε καμία προτέρα εμπειρία στη διπλωματία ή την πολιτική στη Μέση Ανατολή.

Υπάρχουν εν τω μεταξύ, αναφορές για επιχειρηματικές συναλλαγές του με κρατικά επενδυτικά ταμεία της Μέσης Ανατολής και χώρες που έχουν πετρέλαιο, τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να παρουσιάσουν σύγκρουση συμφερόντων στον διπλωματικό του ρόλο.

Για παράδειγμα, είχε οικονομικές αλληλεπιδράσεις με επενδυτικά κεφάλαια από το Κατάρ και το Άμπου Ντάμπι -που δείχνουν πως έχει επιχειρηματικές διασυνδέσεις με την περιοχή. Όχι πολιτικές.

Πώς έπεισε τον Νετανιάχου

Κατά τις διαπραγματεύσεις που γίνονται από την περασμένη άνοιξη, οι Αμερικανοί έλεγαν πως η Χαμάς είναι αυτή που φρενάρει τη συμφωνία. Οι Άραβες αξιωματούχοι που συμμετείχαν, αποκάλυψαν ότι και οι Ισραηλινοί έβαζαν εμπόδια, με τον Νετανιάχου να αποχωρεί από τη συνάντηση του Μαΐου όπου συζητήθηκε πρόταση για συμφωνία που περιλάμβανε φάσεις.

Όπως γράφουν οι Times of Israel, o στόχος του ήταν να δώσει προτεραιότητα στην πρώτη φάση, ώστε το Ισραήλ να μπορέσει να συνεχίσει τις μάχες στη Γάζα αμέσως μετά.

Ο Νετανιάχου ήταν πάντα κάθετος πως δεν θα τελειώσει ο πόλεμος εάν δεν διαλυθεί στο 100% η Χαμάς.

Οι Άραβες αποκάλυψαν και ότι ο Ουίτκοφ ενθάρρυνε -έσπρωξε- τον Νετανιάχου να κάνει πίσω σε σημεία κλειδιά της συμφωνία των τριών σταδίων, με τους όρους της δεύτερης να συζητούνται αφού είναι σε εξέλιξη η πρώτη φάση.

Πώς ενθάρρυνε ο Ουίτκοφ τον μόνιμο αρνητή συμφωνίας, Νετανιάχου

Φτάσαμε κάπως έτσι, στο θέμα μας: το πώς ο Ουίτκοφ κατάφερε να κάνει τον Νετανιάχου να δεχθεί κάτι που είχε απορρίψει το Μάιο.

Ανώτερος Ισραηλινός διπλωμάτης είπε στη Haaretz πως «η επιχειρηματική προσέγγιση του Ουίτκοφ έπεισε τον Νετανιάχου. Δεν είναι διπλωμάτης και δεν μιλάει σαν διπλωμάτης, όπως δεν ενδιαφέρεται για διπλωματικούς τρόπους και διπλωματικά πρωτόκολλα.

«ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙ ΣΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΧΩΡΑ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ».

Το πρώτο πράγμα που έκανε ο άνθρωπος του Τραμπ ήταν να ενημερώσει τους συνεργάτες του Νετανιάχου πως θα φτάσει στο Ισραήλ το πρωί του Σαββάτου.

Του είπαν πως ήταν εν μέσω Sabbath (το Σάββατο είναι ημέρα ανάπαυση και αποχή από κάθε είδους εργασία ή δημιουργία) και ότι ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να τον δει το βράδυ.

Όπως έγραψε η Haaretz «η απάντηση του Ουίτκοφ ήταν ‘αλμυρή’». Άλλες πηγές πρόσθεσαν πως είπε ότι θα περιμένει τον Νετανιάχου στην ώρα και το χώρο που είχε δώσει «και ότι δεν τον ενδιέφερε το Sabbath».

Ο Ισραηλινός αξιωματούχος εμφανίστηκε στο γραφείο του για να συναντήσει τον απεσταλμένο των ΗΠΑ, ο οποίος στη συνέχεια επέστρεψε στο Κατάρ για να προωθήσει περαιτέρω τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Στην «τεταμένη συνάντηση» ο Ουίτκοφ παρέδωσε το αυστηρό μήνυμα του Τραμπ, πως «απαιτεί απερίφραστα την ολοκλήρωση της συμφωνίας».

Η Yedioth Ahronoth έγραψε ότι «ο Νετανιάχου ξαφνικά συνειδητοποίησε πού ακριβώς βρίσκεται με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο. Συνειδητοποίησε ότι ο Τραμπ θέτει το ρυθμό και πως δεν θα μπορέσει ποτέ να τον… προσπεράσει», όπως έκανε με τον Tζο Μπάιντεν, ευνοούμενος από το γεγονός της προεκλογικής εκστρατείας, των εκλογών και μετά της ήττας.

Σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς, ο εκλεγμένος πρόεδρος είχε προειδοποιήσει πως «θα ξεσπάσει κόλαση» εάν οι όμηροι που κρατούσε, δεν απελευθερώνονταν κατά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου.

Tι έκανε για τη συμφωνία ο Ουίτκοφ

Ο Ουίτκοφ ήταν αυτός που ολοκλήρωσε τη δουλειά, την οποία όμως επί ένα χρόνο έκανε ο απεσταλμένος του Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή, διπλωμάτης με προϋπηρεσία δεκαετιών Μπρετ ΜακΓκαρκ.

Οι ψύχραιμοι αναλυτές εξηγούν πως ήταν η ιστορική, σχεδόν άνευ προηγουμένου, σύμπλευση πρώην και νυν Πλανητάρχη που οδήγησε στη συμφωνία για το τέλος του πολέμου στη Γάζα.

Εξυπακούεται πως τα στρατόπεδα των προέδρων δίνουν αγώνα να πείσουν ότι το χειροκρότημα είναι υπόθεση ενός.

Στην πραγματικότητα όμως, ο Μπάιντεν κάλεσε τον Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο λίγο μετά τη νίκη του στις εκλογές για να τεθούν οι βάσεις αυτού που συμβαίνει τώρα. Οι ομάδες εθνικής ασφαλείας ανέλαβαν τη συνέχεια και ως καταληκτική ημερομηνία τέθηκε η 20η Ιανουαρίου, όταν θα αναλάβει καθήκοντα ο Τραμπ.

Ο ΜακΓκαρκ εργαζόταν τον τελευταίο χρόνο για να δημιουργήσει το μονοπάτι για τη συμφωνία. Ο Ουίτκοφ ανέλαβε το πέρασμα από τη finish line, την εβδομάδα των διαπραγματεύσεων Ισραήλ και Χαμάς, στην Ντόχα, όπου οι εκπρόσωποι του Τελ Αβίβ ήταν σε έναν όροφο κτιρίου που διάλεξαν όλοι μαζί, οι Παλαιστίνιοι ήταν σε άλλον και τους ‘συνέδεαν’ μεσολαβητές από το Κατάρ και την Αίγυπτο.

Τις εντολές τις έδιναν οι ειδικοί απεσταλμένοι των ΗΠΑ.

Όταν απέμενε το ΟΚ του Νετανιάχου, πήρε το θέμα πάνω του ο Ουίτκοφ. Όπως αναφέρει το NewsWeek «έπεισε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ να κάνει τις απαραίτητες θυσίες για να επιτευχθεί η συμφωνία», με τρόπο απόλυτο και τελικά, αποτελεσματικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• JP Morgan: Θετική σύσταση για την Ελλάδα – Τα κρίσιμα σημεία για τους επενδυτές
• BofA: Αυτές είναι οι τιμές στόχοι για τις ελληνικές τράπεζες – Η κορυφαία επιλογή
• Έρευνα Ifo: Γιατί ο πληθωρισμός παγκοσμίως θα παραμείνει υψηλός τουλάχιστον έως το 2028