Αγορά εργασίας: Από την επανάσταση των ρομπότ στον Αρμαγεδδώνα ΑΙ
Mια στις τέσσερις θέσεις εργασίας (περίπου το 23%) αναμένεται να αλλάξει έως το 2027, με 69 εκατ. νέες θέσεις εργασίας να δημιουργούνται και 83 εκατ. να καταργούνται, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) που δημοσιεύθηκε την ημέρα της Εργατικής Πρωτομαγιάς, σε μια συγκυρία που -ειδικά στην Ελλάδα, ενόψει αύξησης τουρισμού– αναδεικνύεται με έμφαση το θέμα της έλλειψης προσωπικού.
Σύμφωνα με τη μελέτη Future of Jobs (Το μέλλον των θέσεων εργασίας) η πράσινη μετάβαση, η αναδιοργάνωση των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και η ψηφιακή μετάβαση θα οδηγήσουν σε ανάπτυξη θέσεων εργασίας αντισταθμίζοντας εν μέρη τις απώλειες λόγω της βραδύτερης οικονομικής ανάπτυξης, των ελλείψεων και του πληθωρισμού.
Παρατηρείται ότι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες θέσεις εργασίας είναι οι ειδικοί τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης, ειδικοί βιωσιμότητας, αναλυτές επιχειρηματικής ευφυΐας και ειδικοί σε θέματα ασφάλειας πληροφοριών. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη σε απόλυτους αριθμούς αναμένεται στην εκπαίδευση, τη γεωργία και το ψηφιακό εμπόριο.
Όπως είναι αναμενόμενο, ταχύτερα προβλέπεται να καταργηθούν οι ρόλοι που μπορούν να αυτοματοποιηθούν, όπως είναι οι ταμίες σε τράπεζες και οι υπάλληλοι γραφείου ενώ από την άλλη μεριά αυξάνεται η ζήτηση για ειδικούς στις νέες τεχνολογίες.
Η έρευνα βασίζεται σε δεδομένα από περίπου 800 εταιρείες που απασχολούν περισσότερους από 11 εκατομμύρια εργαζομένους και χρησιμοποιεί δεδομένα για 673 εκατ. θέσεις απασχόλησης.
Εντωμεταξύ, στην Ελλάδα το πρόβλημα έλλειψης εργαζομένων εντείνεται και ήδη μερικές χιλιάδες εποχικών εργαζομένων έχουν εγκαινιάσει συνεργασίες σε άλλες μεσογειακές χώρες όπου καταγράφεται υψηλή ζήτηση λόγω τουρισμού αλλά προσφέρονται ανταγωνιστικές αμοιβές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2022 μία στις πέντε θέσεις εργασίας στα ξενοδοχεία δεν καλύφτηκε ενώ σε απόλυτα νούμερα οι ελλείψεις προσωπικού με βάση του στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ ανήλθαν σε 60.225 από τις 262.981 θέσεις εργασίας που προβλέπονται συνολικά βάσει οργανογράμματος στα ξενοδοχεία. Για το 2023 σε όλο τον κλάδο του τουρισμού συμπεριλαμβανομένων τουριστικών γραφείων, αεροπορικών υπηρεσιών, ενοικιάσεων αυτοκινήτων κ.ο.κ. οι ελλείψεις προσωπικού φτάνουν ή και ξεπερνούν τις 100.000. Εξάλλου, όπως ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου ο επικεφαλής του ομίλου Βενέτη, Παναγιώτης Μονεμβασιώτης, πέρυσι έλλειψαν περίπου 60.000 εργαζόμενοι στην ευρύτερη αγορά της εστίασης και φέτος, λόγω της αύξησης του τουρισμού, τα κενά πιθανόν θα ξεπεράσουν τις 100.000 θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ το 1/3 των επιχειρήσεων φαίνεται να έχει ανάγκη προσωπικό. Στη μελέτη της Deloitte φαίνεται 70% των επιχειρήσεων να μη βρίσκει τους ανθρώπους που χρειάζεται. «Η τεχνολογία είναι μία λύση, για να γίνει μια εταιρεία πιο effective. Άλλη λύση είναι τα εναλλακτικά μοντέλα εργασίας. Με freelancers ή hub. To πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού δεν είναι τωρινό, στην Ευρώπη το αντιμετωπίζουν χρόνια, εμείς το ζούμε τα τελευταία δύο χρόνια», σύμφωνα με τον Δημήτρη Κουτσόπουλο, CEO της Deloitte Ελλάδος, που αναφέρθηκε στα θέματα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά εργασίας στο πλαίσιο του 8oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στους Δελφούς υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Τα προγράμματα κατάρτισης
Τη χαμηλή θέση της Ελλάδας στην κατάταξη της ΕΕ με κριτήριο το ποσοστό των επιχειρήσεων που προσφέρουν προγράμματα κατάρτισης στο προσωπικό τους σχολίασε ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ομίλου TITAN και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Όπως είπε, οι επιχειρήσεις είναι περισσότερο μέρος του προβλήματος παρά μέρος της λύσης και μόνο 20% των ελληνικών επιχειρήσεων παρέχουν οργανωμένα προγράμματα εκπαίδευσης στους εργαζόμενους τους έναντι 67% του μέσου όρου στην Ε.Ε. Οι λόγοι, σύμφωνα με τον κ. Παπαλεξόπουλο, έχουν να κάνουν με το ό,τι δεν έχουμε κουλτούρα δια βίου μάθησης αλλά και με τη διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, οι μεγάλες επιχειρήσεις παρέχουν σε ποσοστό 60% εκπαίδευση. «Το πρόβλημα είναι πως στην Ελλάδα έχουμε πολύ περισσότερες μικρές παρά μεγάλες επιχειρήσεις. Ένα άλλο πρόβλημα είναι πως έχουμε μικρότερη παρουσία σε τομείς που χρειάζονται εκπαίδευση, όπως η καινοτομία. Αλλά υπάρχουν και πρακτικά προβλήματα. Μέχρι πολύ πρόσφατα η χρηματοδότηση από το κράτος των προγραμμάτων εκπαίδευσης ήταν και γραφειοκρατική και δύσκολη. Αλλά αυτό βλέπουμε πως αλλάζει σιγά σιγά. Είμαστε σε καλό δρόμο αλλά είμαστε ακόμα πολύ μακριά από αυτό που χρειάζεται», πρόσθεσε.
«Οι εταιρείες που μπαίνουν μέσα στο πανεπιστήμιο είναι οι πλέον επιτυχημένες. Συνεργαζόμαστε στενά. Κάνουν παρουσιάσεις, δίνουν δεδομένα, υπάρχει καθημερινή σχέση. Αυτό πρέπει να επεκταθεί», τόνισε από την πλευρά του ο Γιώργος Λεκάκος, καθηγητής στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ). Ο Βασίλης Αντωνιάδης, μέλος του Δ.Σ. Ιδρύματος Μποδοσάκη, Μanaging Director και Senior Partner της Boston Consulting Group στην Αθήνα θεωρεί ότι το κλειδί είναι στην αυτονομία και στην ανεξαρτησία των πανεπιστημίων, καθώς και στην αλλαγή του τρόπου εισαγωγής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
