“Άλμα” 43% σε μια μέρα για την τουρκική λίρα μετά από τις αποκαλύψεις των σχεδίων του Ερντογάν

του David Meyer

Η ανεξέλεγκτη άνοδος της τουρκικής λίρας συνεχίστηκε με άλμα έως και 43% έναντι του δολαρίου αργά τη Δευτέρα και νωρίς την Τρίτη, μετά την αποκάλυψη από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενός νέου σχεδίου για τη στήριξη του νομίσματος.

Ο Ερντογάν είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για την κρίση που πλήττει τη λίρα. Παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός ξεπερνά το 20%, ο πρόεδρος ανατρέπει τη συμβατική οικονομική πρακτική επιμένοντας ότι τα χαμηλά επιτόκια είναι η διέξοδος από τη δύσκολη θέση και έχει απομακρύνει μια σειρά από διοικητές κεντρικών τραπεζών που σκέφτονταν διαφορετικά και δεν μείωναν τα επιτόκια.

Οι διαδοχικές μειώσεις των επιτοκίων που ωθήθηκαν από τον Ερντογάν οδήγησαν τους traders να εγκαταλείψουν τη λίρα, η οποία μέχρι αργά τη Δευτέρα είχε χάσει σχεδόν το 60% της αξίας της έναντι του δολαρίου φέτος. Μια ημερήσια πτώση 15% έναντι του δολαρίου στα τέλη Νοεμβρίου ήταν τόσο δραστική που η Apple ανέστειλε τις διαδικτυακές πωλήσεις εκεί• όταν ξανάρχισαν, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 25%.

Τη Δευτέρα, λίγες μέρες μετά από μια ακόμη μείωση των επιτοκίων, τη στιγμή που οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο κάνουν το αντίθετο – και μια αύξηση 50% στον κατώτατο μισθό της Τουρκίας – ο Ερντογάν άνοιξε τον ασκό του Αιόλου.

Πρώτον, είπε ότι θα συνεχίσει τις μειώσεις, ισχυριζόμενος ότι βασίζει την πολιτική του στην απαγόρευση του Ισλάμ για αδικαιολόγητα υψηλά επιτόκια. Στράφηκε επίσης κατά του εξέχοντα επιχειρηματικού συνδέσμου TÜSİAD, ο οποίος είχε ζητήσει το Σάββατο επιστροφή στους «καθιερωμένους κανόνες της οικονομικής επιστήμης». Σύμφωνα με τον Ερντογάν, η ένωση Τούρκων βιομηχάνων «δεν μπορεί να παρέμβει σε αυτό που κάνουμε». Ο Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι θα μειώσει τον πληθωρισμό της Τουρκίας στο 4%.

Αυτό το επεισόδιο έριξε τη λίρα πάνω από 10%, στέλνοντάς την σε νέο ιστορικό χαμηλό των 18,4 ανά δολάριο. Στη συνέχεια, μετά το κλείσιμο των τοπικών αγορών, ο Ερντογάν αποκάλυψε ένα σχέδιο με στόχο να αποτρέψει τους Τούρκους από το να κρατούν τις αποταμιεύσεις τους σε δολάρια και όχι σε λίρες. Συγκεκριμένα, είπε ότι η κυβέρνηση θα εγγυηθεί τις καταθέσεις σε λίρες έναντι της υποτίμησης του συναλλάγματος που υπερβαίνει το επιτόκιο καταθέσεων, αν και λεπτομέρειες για το πώς θα το κάνει αυτό δεν δόθηκαν.

«Παρουσιάζουμε μια νέα οικονομική εναλλακτική στους πολίτες που θέλουν να αμβλύνουν τις ανησυχίες τους που προκύπτουν από την άνοδο των συναλλαγματικών ισοτιμιών όταν αξιολογούν τις αποταμιεύσεις τους», είπε ο πρόεδρος.

Και η λίρα ανέβηκε, κλείνοντας τη Δευτέρα με άλμα 25%. Το πρωί της Τρίτης, η λίρα ενισχύθηκε ξανά κατά 20% έναντι του δολαρίου. Στη συνέχεια υποχώρησε κατά 20%, πριν ενισχυθεί ξανά έως και 12%. Τη στιγμή της δημοσίευσης, είχε και πάλι ελαφρά πτώση, με τρέχουσα ισοτιμία γύρω στις 13 λίρες ανά δολάριο.