Ανασχηματισμός: Η επόμενη ημέρα- Τι αλλάζει στην κυβέρνηση

Ο Ευάγγελος Αποστολάκης και η παρ’ όλιγον υπουργοποίησή του άναψε φωτιές στον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, ενώ πυροδότησε σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα σε Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ, με τον ναύαρχο να μην αποδέχεται τελικά να γίνει μέλος της κυβέρνησης «υπό αυτές τις συνθήκες».

Από το Μέγαρο Μαξίμου διέρρεαν ότι ο πρωθυπουργός «επέλεξε για το χαρτοφυλάκιο της πολιτικής προστασίας και της πυροσβεστικής, μια υπερκομματική προσωπικότητα, έναν άνθρωπο που υπηρέτησε  την πατρίδα από κορυφαίες θέσεις ευθύνης όλη την περίοδο 2013-2019.

Ο κ. Αποστολάκης ήταν αρχηγός ΓΕΝ από το 2013 έως το 2015 και. Αρχηγός ΓΕΕΘΑ από το 2015 έως το  2019, και υπουργός εθνικής άμυνας. Έχει την ικανότητα, τις γνώσεις, την εμπειρία, τις παραστάσεις και φυσικά το κύρος να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου υπουργείου με βάση  πολύχρονη εμπειρία του στις ένοπλες δυνάμεις τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο διοίκησης».

Αν και αρχικά ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ είχε δεχθεί να αναλάβει το καινούριο χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, η δημιουργία του οποίου είχε ως στόχο τη συναίνεση και τη συνεργασία μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων σε ένα τόσο σημαντικό πεδίο, τελικά ο τέως ναύαρχος… ανέκρουσε πρύμναν.

Οργή του ΣΥΡΙΖΑ

Η ανακοίνωση του ονόματος του κ. Αποστολάκη στο νέο κυβερνητικό σχήμα προκάλεσε την αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης καθώς, σύμφωνα με πηγές της Κουμουνδούρου, είχε προηγηθεί συζήτηση του κ. Αποστολάκη με τον Αλέξη Τσίπρα για την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Πηγές της Κουμουνδούρου χρησιμοποίησαν σκληρή γλώσσα κάνοντας λόγο για αποστασία.

Συγκεκριμένα ανέφεραν: «Ο κ. Τσίπρας του ξεκαθάρισε ότι μια τέτοια επιλογή και με τον τρόπο που ο κ. Μητσοτάκης την επιδιώκει, δηλαδή σε επίπεδο εντυπώσεων και προσώπων και όχι ουσίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δεν αποτελεί πρόσκληση σε συνεννόηση αλλά πρόσκληση σε αποστασία».

Ο κ. Αποστολάκης φαίνεται να διαβεβαίωσε τον κ. Τσίπρα ότι «δεν πρόκειται με αυτούς τους όρους να αποδεχθεί να γίνει υπουργός της Δεξιάς». Στη συνέχεια όμως, όπως καταγγέλλουν από την Κουμουνδούρου, ο κ. Αποστολάκης άλλαξε γνώμη «για λόγους που μόνο εκείνος γνωρίζει».

«Η ιστορία ποτέ δεν λυπήθηκε όσους δεν αναγνωρίζουν ότι στη ζωή υπάρχουν και αξίες σημαντικότερες από τα πρόσκαιρα αξιώματα», είχαν αναφέρει σε ιδιαίτερα δηκτικό ύφος πηγές του ΣΥΡΙΖΑ και του εύχονταν ειρωνικά «καλή τύχη».

Σε ανακοίνωσή του για τον ανασχηματισμό ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε μεταξύ άλλων πως «ο κ. Μητσοτάκης τιμά την οικογενειακή παράδοση της αποστασίας. Κάτω από την πίεση για την παταγώδη αποτυχία του στις πυρκαγιές και αφού το επιτελικό κράτος των αρίστων άφησε να καεί η μισή χώρα σε συνθήκες άπνοιας, τώρα αναζητά σωσίβιο σε εξαγορά στελεχών έναντι θέσεων, με τη πρόφαση της δήθεν συναίνεσης».

Η δήλωση Αποστολάκη

Ακολούθησε δήλωση του κ. Αποστολάκη, ο οποίος, λίγες ώρες πριν από την ορκωμοσία, ανακοίνωσε ότι δεν αποδέχεται την υπουργοποίηση καθώς είχε τεθεί ως προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια διακομματική συναίνεση.

«Αυτό έγινε με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια διακομματική συναίνεση. Αυτή ήταν η μία προϋπόθεση για ανεξάρτητο υπουργείο, στο οποίο συμφώνησε ο Μητσοτάκης. Το ένα τηρήθηκε σε ό,τι αφορά το υπουργείο. Δεν υπήρχε διακομματική στήριξη ή συζήτηση μεταξύ τους. Εγώ δεν αποφεύγω την ευθύνη. Αλλά δεν μπορώ να αποδεχθώ μία πρόταση που δεν έχει διακομματική υποστήριξη για ένα εθνικό ζήτημα. Με τιμά ιδιαίτερα η πρόταση του πρωθυπουργού, αλλά θα έπρεπε να έχει διακομματική υποστήριξη» δήλωσε ο κ. Αποστολάκης στο ieidiseis.gr.

«Άστραψε και βρόντηξε» το Μαξίμου

Για το «φιάσκο» με την… παρ’ ολίγον υπουργοποίηση του Ευάγγελου Αποστολάκη μίλησε στο Κεντρικό Δελτίου Ειδήσεων του MEGA, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.

«Δεν ήταν μια καλή μέρα, χωρίς αμφιβολία. Ήταν μια αποκαλυπτική μέρα. Ήταν μια μέρα που επιβεβαιώθηκε με τον πιο αποκαλυπτικό τρόπο: ο σκοπός, η φυσιογνωμία και οι τρόποι με τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ αντιλαμβάνεται την πολιτική. Με μια αντιπολίτευση καταστροφική που πλήττει στον πυρήνα της την πολιτική και τους θεσμούς της» είπε ο κ. Οικονόμου και στη συνέχεια αναφέρθηκε στους λόγους για τους οποίους ο πρωθυπουργός αποφάσισε να δώσει τη θέση του υπουργού Πολιτικής Προστασίας στον κ. Αποστολάκη.

«Ένα από τα συμπεράσματα που βγήκε από μέσα από τη διαχείριση των πυρκαγιών, αλλά και από την οξύτητα της συζήτησης στη Βουλή είναι ότι στην Πολιτική Προστασία -ανάμεσα στα υπόλοιπα- χρειαζόταν και ένα πρόσωπο που ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του, στα προσόντα του και στην εμπειρία του καλό θα ήταν να μην αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τις πολιτικές δυνάμεις, έτσι ώστε μην σπαταλάει χρόνο και ενέργεια για να απαντά σε κοκορομαχίες, σε κορώνες, να μην χρειάζεται να δίνει λόγο κάθε τρεις και λίγο για τις επιλογές του και να αφοσιωθεί σε πολύ σημαντικά πράγματα όπως πρέπει να κάνουν οι επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας» είπε και συμπλήρωσε πως «ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας είχε πει ότι δεν πρέπει να έρχεται κάθε κυβέρνηση και να βάζει τους δικούς της στη Πολιτική Προστασία».

«Ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε τον κ. Αποστολάκη γιατί ανάμεσα στα άλλα είχε τα εξής χαρακτηριστικά: ήταν μια προσωπικότητα που δεν προερχόταν από τη Νέα Δημοκρατία, ήταν ένας άνθρωπος που είχε περάσει από υψηλές θέσεις ευθύνης, είχε μια επιχειρησιακή εμπειρία, εν πάση περιπτώσει ήταν ένας άνθρωπος του οποίου η τοποθέτηση θα εξασφαλίσει -τουλάχιστον- την ανοχή της αντιπολίτευσης, για τους λόγους, τους οποίους σας είπα πριν. Ήταν μια ενωτική επιλογή του κ. Μητσοτάκη».

Στη συνέχεια κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος σύμφωνα με τα λεγόμενά του ευθύνεται για την απρόσμενη εξέλιξη που ακολούθησε των ανακοινώσεων για το νέο κυβερνητικό σχήμα.

«Ο κ. Αποστολάκης εχθές το βράδυ αποδέχτηκε οριστικά την πρόσκληση για συμμετοχή του στην κυβέρνηση, αφού είχε προηγηθεί ένας κύκλος διαβούλευσης. Σήμερα το πρωί μετά την ανακοίνωσή του δεχόταν συγχαρητήρια από ανθρώπους, ειδοποίησε το Προεδρικό Μέγαρο ότι θα πάει στην ορκωμοσία. Το μόνο που γνωρίζω είναι ότι ο ίδιος ζήτησε να ενημερώσει ο ίδιος ο κ. Αποστολάκης τον κ. Τσίπρα» είπε και συμπλήρωσε πως «εδώ τα γεγονότα είναι αποκαλυπτικά».

«Το τι έγινε και τι δεν έγινε με τον κ. Αποστολάκη είναι μια συζήτηση. Για εμάς τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους, ο κ. Αποστολάκης δέχτηκε, μετά βγήκε μια ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ που τον έλεγε αποστάτη, του έλεγε ότι εξαγοράζεται. Ο άνθρωπος δεν το άντεξε, δεν το σήκωσε και έκανε πίσω. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

» Ακόμα κι αν δεχτώ ότι ο κ. Αποστολάκης άλλα έλεγε στον πρωθυπουργό και άλλα έλεγε στον κ. Τσίπρα και άλλα έλεγε στον ΣΥΡΙΖΑ, το ουσιαστικό πολιτικό θέμα είναι ένα: γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έδειξε ούτε καν ανοχή στην επιλογή ενός προσώπου που δεν μπορούσε να κατηγορηθεί για δεσμούς ούτε με τη Νέα Δημοκρατία, ούτε με τον Μητσοτάκη.

» Αναδεικνύεται η φυσιογνωμία, ο σκοπός και τι πραγματικά νοιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ από αυτό καταλαβαίνω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ενδιαφέρεται για το αποτέλεσμα οποιασδήποτε πολιτικής, αλλά θέλει να έχει τη βάση ανεξαρτήτως αποτελέσματος να χρεώνει οτιδήποτε συμβαίνει στα πρόσωπα, στις πολιτικές, στις επιλογές και την οικογένεια του Μητσοτάκη» κατέληξε.

Η επόμενη ημέρα

Αποτιμώντας τώρα τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, αν και οι αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ευρύτερες συγκριτικά με τις «διορθωτικές κινήσεις» στην προηγούμενη διετία, ο ίδιος επέλεξε ξανά «μετρημένες» παρεμβάσεις, αφήνοντας αλώβητο από ανατροπές τον βασικό κορμό της κυβερνητικής λειτουργίας.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ανασχηματισμός αναδεικνύει περισσότερο, πρώτον, την προσπάθεια για άμεση εκτόνωση της συσσωρευμένης δυσαρέσκειας σε δύο τομείς (Υγεία και Προστασία του Πολίτη – Πολιτική Προστασία) και, δεύτερον, τις ισορροπίες – εσωκομματικές ή και γεωγραφικές.

Συγκεκριμένα, οι επιλογές Μητσοτάκη για τα νέα στελέχη, που ορκίστηκαν ενώπιον της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, κρύβουν επτά μηνύματα.

Ο πρωθυπουργός θέλησε να μεταδώσει εικόνα πολιτικής ισχύος εκ νέου με υπερκομματικές επιλογές, όσο και αν… ναυάγησε η έκπληξη με τον ναύαρχο ε.α. Ευάγγελο Αποστολάκη. Με την προσθήκη της πνευμονολόγου Μίνας Γκάγκα σε αναβαθμισμένη θέση στο Υγείας, ο πρωθυπουργός θέλησε να δείξει ότι έχει σταθερά στραμμένο το βλέμμα σε ανοίγματα έξω από τα όρια της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του συνομιλώντας με προσωπικότητες κύρους με διακομματική αναγνώριση και εμπειρία στην πρώτη γραμμή.

Η κυβέρνηση μιλούσε για ανασχηματισμό «των ανοιχτών μετώπων» και «της ώθησης». Στην πραγματικότητα αυτό που επιδίωξε ο Μητσοτάκης δεν είναι μόνο να σηματοδοτήσει μέσω νέων υπουργών και υφυπουργών τον νέο κύκλο στην αντιμετώπιση κρίσεων έπειτα από διετή κόπωση, αρρυθμίες και αστοχίες. Θέλησε κυρίως να αναδείξει ότι αποδίδει ευθύνες για τις πυρκαγιές του Αυγούστου σε συνέχεια της «συγγνώμης» του προς τους πολίτες. Στενοί συνεργάτες του έλεγαν ότι «σε μια μεγάλη καταστροφή υπάρχει η αντικειμενική ευθύνη και αυτή την έχει ο πολιτικός προϊστάμενος».

Καθαρή είναι η στροφή στο κόμμα αφού γαλάζιοι βουλευτές επιλέχθηκαν να ενισχύσουν την κυβέρνηση καθ’ οδόν προς τις επόμενες – και διπλές, όπως όλα δείχνουν – κάλπες. Οι εσωκομματικές ισορροπίες ήρθαν με αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση κρίσιμων περιοχών (Εύβοια, Δυτική Μακεδονία και Αχαΐα). Στο κυβερνητικό σχήμα η αυστηρά δεξιά πτέρυγα της ΝΔ εκπροσωπείται από τους Θάνο Πλεύρη (Υγείας), Αδωνη Γεωργιάδη (Ανάπτυξης) και Μάκη Βορίδη (Εσωτερικών), ενόσω κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν ότι άλλα επτά στελέχη σε υπουργεία και εντός του Μαξίμου «κάθε άλλο παρά προέρχονται από τη ΝΔ».

Οι βασικές κατευθύνσεις του Μαξίμου δεν ανατρέπονται αφού έμεινε ανεπηρέαστος, όπως αναμενόταν, ο κορμός της διακυβέρνησης – το επιτελικό κράτος. Προφανώς ο Πρωθυπουργός δεν ήθελε να κινδυνέψει με ακύρωση το διετές κυβερνητικό έργο αλλά και το επιτελικό κράτος.

«Κανείς «τελειωμένος»…» ήταν το σχόλιο από το περιβάλλον του Μαξίμου για την επιστροφή του Τάκη Θεοδωρικάκου. Ενας εκ των στενότερων συνεργατών του Μητσοτάκη είχε δει την πόρτα της εξόδου από την κυβέρνηση τον περασμένο Ιανουάριο, ωστόσο ο ίδιος ανέλαβε πλέον τον «καυτό» τομέα της ασφάλειας. Πρόθεση του Πρωθυπουργού ήταν να εκπέμψει το μήνυμα όποιος τίθεται εκτός κυβέρνησης δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι δεν επιστρέφει- με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις σχέσεις με τους προσφάτως αποχωρήσαντες.

Το θέμα της ασφάλειας και γενικώς το ζήτημα της αστυνόμευσης παραμένει στην κορυφή της ατζέντας, με στόχο τις καλύτερες δυνατές ισορροπίες και την αναζήτηση ερεισμάτων ανεξαρτήτως κομματικών τειχών. Αυτό σηματοδοτεί η αναφορά συνομιλητών του Πρωθυπουργού στα «πολιτικά χαρακτηριστικά» του Θεοδωρικάκου που σε συνδυασμό με τη διάρθρωση και τη δομή του υπουργείου δημιουργούν, όπως ανέφεραν, «ικανή συνθήκη να ανταποκριθεί σε έναν πολύπλευρο ρόλο».

Σε δεύτερη φάση αναμένεται τελικά η απόδοση και επιχειρησιακών ευθυνών για τις καταστροφικές πυρκαγιές. Αν και οι αρμοδιότητες της Πυροσβεστικής επρόκειτο να μεταφερθούν στο αυτόνομο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, τίποτα δεν αλλάζει μέχρι νεωτέρας και οι αρμοδιότητες παραμένουν στο Προστασίας του Πολίτη και στην αρμόδια γενική γραμματεία ο επιχειρησιακός σχεδιασμός.