Αντώνης Σβαρτς: Ένας Έλληνας εκατομμυριούχος επενδύει στη δημοκρατία

Από τον Αύγουστο, η Ελλάδα θέλει να σταθεί στα πόδια χωρίς τα δάνεια. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη επενδύσεων – ακόμη και από ιδιώτες. Ένας Γερμανός -Ελληνογερμανός- εκατομμυριούχος θέλει να το αλλάξει αυτό.

Ο μεσημεριάτικος ήλιος είναι ψηλά στον ουρανό της Αθήνας, όταν ο Αντώνης, «Τόνι» Σβαρτς στρίβει στη γωνία ενός μικρού δρόμου κοντά στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Ντυμένος απλά, ευγενής στην συμπεριφορά. Δεν φαίνεται ότι ανήκει στην κοινωνική τάξη που έχει επικριθεί, κυρίως τα τελευταία χρόνια της κρίσης: τους υπερ-πλούσιους φοροφυγαδες, ελίτ του χρήματος- ο κ. Σβαρτς γνωρίζει πολύ καλά τις κατηγορίες εναντίον του διαβόητου «ενός τοις εκατό». Αλλά δεν θέλει να ταυτιστεί με αυτό. Το αντίθετo: Ίδρυσε το 2016 το «Ίδρυμα Guerrilla», με το οποίο υποστηρίζει ακτιβιστές και κοινωνικά κινήματα στην Ευρώπη.

Έπειτα από τα σκληρά χρόνια κρίσης, η ελληνική οικονομία ανακάμπτει. Σε κάθε ευκαιρία, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δηλώνει ότι η χώρα θα είναι σε θέση να σταθεί χωρίς πρόσθετα δάνεια από τον Αύγουστο. Ωστόσο, η ανεργία εξακολουθεί να είναι η υψηλότερη στην ΕΕ με 20,6%. Ιδίως οι νέοι έχουν ελάχιστες πιθανότητες να καθιερωθούν ως επαγγελματίες στην αγορά εργασίας. Ο ρυθμός της μετανάστευσης είναι υψηλός, ενώ υπάρχει μεγάλο ανεκμετάλλευτο δυναμικό στη χώρα. Όσοι προσπαθούν να δημιουργήσουν οι ίδιοι μια εταιρεία βρίσκονται προ τεραστίων εμποδίων.

«Είναι πολύ δύσκολο να πάρει κανείς μια πρώτη χρηματοδότηση εκκίνησης, για να αναπτύξει ένα πρωτότυπο, μια καινοτομία, με την οποία να μπορεί δοκιμαστικά να μπει στην αγορά. Τα ιδρύματα στην Ελλάδα γίνονται χορηγοί μόνο καθιερωμένες οργανώσεων. Αν κάποιος έρχεται με μια νέα ιδέα τα πράγματα «δεν είναι ρόδινα», λέει ο κ. Σβαρτς. Ιδίως η χρηματοδότηση μεταξύ 20.000 και 250.000 ευρώ είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Για την πραγματικά ανερχόμενη σκηνή νεοφυών επιχειρήσεων (Start-Ups) στην Ελλάδα, αυτό είναι απλώς μοιραίο. Βέβαια η ΕΕ διαθέτει τώρα 400 εκατ. ευρώ για τη στήριξη του τομέα, αλλά από μόνο του αυτό δεν αρκεί: «Αυτό που χρειαζόμαστε είναι φιλάνθρωποι και κεφάλαια προετοιμασίας που υποστηρίζουν τις νέες ιδέες».

Ακριβώς εδώ είναι που ο κ. Σβαρτς θεωρεί ότι έχουν καθήκον οι ευημερούντες. «Θα επιθυμούσα αυτοί οι άνθρωποι να συμμετέχουν περισσότερο». Το να πίνουν πάνω σε ένα γιοτ σαμπάνια και να παρακολουθούν πώς η χώρα αυτοκαταστρέφεται, δεν είναι για τον Αντώνη Σβαρτς προοπτική. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του «Ιδρύματος Guerrilla», προσέφερε το 2017 χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 360 εκατ. ευρώ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τάσσεται υπέρ ενός υπεύθυνου, δημοκρατικού καπιταλισμού. Πρόκειται για διαδικασίες συστημικού μετασχηματισμού, συνειδητής κατανάλωσης, οικολογικά προσανατολισμένων οικονομικών πρακτικών. «Μπορείς να έχεις τις ίδιες αποδόσεις με βιώσιμες επενδύσεις όπως και με τις συμβατικές. Δηλαδή για να έχεις κέρδη δεν χρειάζεται να επενδύσεις σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο, όπλα ή στην πυρηνική βιομηχανία…»

Το ότι αυτό συμβαίνει πολύ σπάνια, δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι πολλοί πλούσιοι απλώς δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι. Συχνά, οι συναλλαγές βρίσκονται στα χέρια των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι συνήθως δεν έχουν καμία σχέση με μη καθιερωμένους τομείς της οικονομίας. Ο κ. Σβαρτς ενεργεί ως διαμεσολαβητής που παίρνει την πρωτοβουλία για τις ανταλλαγές μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Για αυτόν δεν είναι πράξη φιλανθρωπίας, αλλά πολιτική αναγκαιότητα. «Τα θεμέλια της Ευρώπης έχουν τρανταχτεί συθέμελα», όπως λέει. Τον ενδιαφέρουν οι δημοκρατικές θεμελιώδεις αξίες και η επιστροφή στην κοινωνική οικονομία της αγοράς ως συστηματικό όπλο στον αγώνα κατά του εθνικισμού και του εξτρεμισμού.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι στην Ελλάδα, οι αδιαφανείς αλληλεπιδράσεις μεταξύ πολιτικής και οικονομίας επιβαρύνουν τα κρατικά ταμεία. Επιπροσθέτως, οι φόροι, ειδικά των αυτοαπασχολουμένων και των ελεύθερων επαγγελματιών, είναι πολύ υψηλοί, ώστε να μην μπορούν να δηλώνουν όλα τα κέρδη τους στο Υπουργείο Οικονομικών, όπως λέει. «Αλλά υπάρχει επίσης και μεγάλη φοροδιαφυγή εκ μέρους μεγάλων εταιρειών στην Ελλάδα. Όπως λ.χ. από επιχειρήσεις που εμφανίστηκαν στο πλαίσιο των αποκαλύψεων του σκανδάλου Luxleaks, όπως είναι η Wind Telecom. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις υπερφορολογούνται και οι μεγάλες ξεφεύγουν από την ευθύνη», λέει ο κ. Σβαρτς.

Ο ίδιος προσθέτει πως λείπει κυρίως ένα πράγμα: Η διαφάνεια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Σβαρτς υποστηρίζει τον οργανισμό «Vouliwatch» από το 2014, το ελληνικό αντίστοιχο του (γερμανικού) abgeordnetenwatch.de. Εκεί οι πολίτες μπορούν να παρακολουθήσουν στο Διαδίκτυο ποιο κόμμα λαμβάνει δωρεές. Ποιος βουλευτής ψήφισε για ποιο νόμο. Ποιες είναι οι βασικές θέσεις των διαφόρων κομμάτων. Επιπλέον, μπορούν να υποβάλουν ερωτήσεις στους βουλευτές. «Δεν πρέπει να αισθανόμαστε ότι είμαστε πολύ ασφαλείς στο σπίτι της Ευρώπης στο οποίο ζούμε. Το τίμημα της ελευθερίας είναι η αιώνια επαγρύπνηση. Εάν δεν συμβάλουμε σε αυτήν την κατεύθυνση τα πράγματα θα γίνουν θα γίνουν δύσκολα», σύμφωνα με τον κ. Σβαρτς.

Πηγή: Deutsche Welle