Από επιχειρηματίας…κατάδικος σε «γκουλάγκ»
Περισσότεροι από 110.000 άνθρωποι εκτίουν ποινές για «οικονομικά εγκλήματα» στη Ρωσία.
Περισσότερες πιθανότητες έχει ένας επιχειρηματίας στην Ρωσία να καταλήξει στην φυλακή, γράφουν οι New York Times, από ότι ένας κοινός διαρρήκτης, επισημαίνοντας ότι άλλοι 2.500 είναι οι υπόδικοι για κατηγορίες όπως απάτη, κατάχρηση, διακίνηση πλαστού χρήματος ή φοροδιαφυγή.
Με την οικονομία, όμως, να μαραζώνει, ο Βλαντιμίρ Πούτιν, αποφάσισε να σπρώξει λίγο την κατάσταση και προσέφερε αμνηστία σε ορισμένους από τους κατάδικους. Ήταν μια απαραίτητη κίνηση, είπε ο σύμβουλός του, διαμεσολαβητής για τα δικαιώματα των επιχειρηματιών, Μπόρις Τίτοφ, που παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση είχε αντιδράσει με «υπερβολικό τρόπο» στην απειλή του οργανωμένου εγκλήματος και τις ανισότητες των ιδιωτικοποιήσεων.
Αποτέλεσμα, στην διάρκεια των 12 πρώτων χρόνων του Πούτιν στην εξουσία, οι επιχειρηματίες να μπαινοβγαίνουν στις φυλακές.
Όπως είπε και ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος σε στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, όπως η Citigroup και η General Electric, η απελευθέρωση ορισμένων επιχειρηματιών θα βοηθήσει να ξαναζωντανέψει η οικονομία «με τις αξίες της οικονομικής ελευθερίας, την εργασία και τις επιχειρηματικές επιτυχίες».
Και η ρωσική οικονομία πράγματι χρειάζεται βοήθεια- επισημαίνουν οι New York Times- δεδομένου ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης μειώθηκαν στο 1,6%, αφενός λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου κι αφετέρου επειδή μέσα σε αυτό το «απειλητικό» περιβάλλον λίγοι Ρώσοι έπαιρναν πλέον το ρίσκο να ανοίξουν επιχείρηση, δημιουργώντας έτσι θέσεις εργασίας και καταβάλλοντας αυξημένους φόρους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2010, η αστυνομία ασχολήθηκε με 276.435 «οικονομικά εγκλήματα», με τα στοιχεία από το γραφείο του γενικού εισαγγελέα να δείχνουν ότι οι διωκτικές αρχές ασχολήθηκαν περισσότερο με τέτοιου είδους υποθέσεις, παρά με διαρρήξεις και ληστείες.
Ρωσία: Δολοφονήθηκε ιερέας που υπερασπίστηκε τις Pussy Riot
«Η Ρωσία πίσω από τα κάγκελα»
Είναι τόσοι πολλοί πλέον οι Ρώσοι επιχειρηματίες που βρίσκονται στην φυλακή που έχουν εμφανιστεί ομάδες στήριξης των οικογενειών τους στη Μόσχα, γνωστές και ως «Κοινωνία 159», μια ονομασία που προέρχεται από το άρθρο του ποινικού κώδικα για τις απάτες. Μια από αυτές, η Rus Sidyashchaya, ή «Η Ρωσία πίσω από τα κάγκελα» οργανώνει κάθε εβδομάδα δείπνο για τις συζύγους των έγκλειστων επιχειρηματιών.
Το διαβόητο ρωσικό σύστημα των «στρατοπέδων- φυλακών», είναι σήμερα περίπου όπως ήταν και την δεκαετία του 1960 που ο Αλεξάντρ Σολτζενίτσιν έγραψε το «Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ». Η διαφορά είναι πλέον ότι τουλάχιστον 1 στους 10 κρατούμενος είναι πρώην επιχειρηματίας. Και αυτοί, όπως όλοι οι κατάδικοι, ζουν σε ξύλινες καλύβες ή κοιτώνες, στην μεγάλη τους πλειοψηφία δεν είναι βίαιοι και χρησιμοποιούν τις ικανότητες τους για να επιβιώσουν.
Ο Τίτοφ , πρώην χρηματιστής προϊόντων πετρελαίου, που μιλάει ανοιχτά για την διαφθορά παρά το κυβερνητικό του αξίωμα, περνάει τον χρόνο του χτενίζοντας, μαζί με ομάδα δικηγόρων, τις λίστες με τους κρατούμενους για οικονομικά εγκλήματα, προσπαθώντας να απελευθερώσει όσους περισσότερους μπορεί. Ένας από αυτούς είναι ο Ρουσλάν Τιέκοφ, 32 ετών από την Μόσχα που είχε επενδύσει και το τελευταίο του ρούβλι, το 2010 για να αγοράσει κινεζικής κατασκευής υφάσματα για καναπέδες, με σχέδια λεοπάρδαλης.
Χωρίς προειδοποίηση εισέβαλε μια μέρα η αστυνομία στην αποθήκη του, τον συνέλαβε και προχώρησε σε κατάσχεση του εμπορεύματος, το οποίο παρέδωσε σε ανταγωνιστή του Τιέκοφ «προς φύλαξη». Ο νεαρός επιχειρηματίας καταδικάστηκε σε ένα χρόνο φυλάκιση με την κατηγορία της «κλοπής των δικαιωμάτων» για το …σχέδιο της λεοπάρδαλης. Όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων οι αστυνομικοί είχαν δωροδοκηθεί από τον ανταγωνιστή του Τιεκόφ, που πήρε το εμπόρευμα και το πούλησε. Όσο για τον ίδιο τον Τιεκόφ, αδέκαρος και κατεστραμμένος επιχειρηματικά προσαρμόστηκε στις συνθήκες της φυλακής, αναδείχθηκε σε «ανεπίσημο αρχηγό» του κελιού του, που μοιράζεται με έναν δολοφόνο και μερικούς ναρκομανείς.
Διαφθορά και “λάδωμα” συνηθισμένες πρακτικές
Σύμφωνα με το γραφείο της Διεθνούς Αμνηστίας στη Μόσχα, η διαφθορά στην Ρωσία διαφέρει από παρόμοιες πρακτικές σε χώρες όπως η Κίνα για παράδειγμα ή το Μεξικό, όπου το συμφέρον των διεφθαρμένων αξιωματούχων είναι να παραμένουν ανοιχτές οι επιχειρήσεις. Στην Ρωσία επωφελούνται κυρίως οι αστυνομικοί που παίρνουν χρήματα για να «κλείνουν επιχειρήσεις» ή για την απελευθέρωση συλληφθέντων ή για πώληση κατασχεθέντων εμπορευμάτων στην μαύρη αγορά.
Τον πρώτο μήνα εφαρμογής της Προεδρικής αμνηστίας τα δικαστήρια άφησαν ελεύθερους 13 κρατούμενους. Ο νόμος αφορά σε 27 αδικήματα, μεταξύ αυτών απάτες με πιστωτική κάρτα και σε επιχειρηματικές δραστηριότητες και εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όσων έχουν καταδικαστεί μια φορά ή έχουν παραδεχθεί την ενοχή τους και έχουν συμφωνήσει να ξεπληρώσουν τις οφειλές τους.
