Από την Ευρώπη ως την Αμερική, η ακροδεξιά «καλπάζει» – Τα θολά όρια με τη Δεξιά

Η ακροδεξιά της Γαλλίας θα ήθελε —εφεξής— να είναι γνωστή απλώς ως «δεξιά». Μπορεί κανείς να δει τη λογική. Το Rassemblement National, το ακροδεξιό κόμμα, προηγείται πολύ στις δημοσκοπήσεις για τις βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία.

Εν τω μεταξύ η παραδοσιακή δεξιά βρίσκεται σε κατάρρευση. Εάν το RN γίνει η μεγαλύτερη ομάδα στο γαλλικό κοινοβούλιο τον Ιούλιο, θα έχει επαναπροσδιορίσει τον γαλλικό συντηρητισμό. Το ερώτημα για το αν πρέπει να ονομαστεί η ακροδεξιά δεξιά αντηχεί πολύ πέρα ​​από τη Γαλλία. 

Παρόμοιο θέμα τίθεται στις ΗΠΑ, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ έχει μεταμορφώσει το ρεπουμπλικανικό κόμμα. Το παραδοσιακό υπέρ της αγοράς, διεθνιστικό κόμμα του Τζορτζ Μπους μόλις που υπάρχει σήμερα. Ο νατιβισμός «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ διοικεί τώρα το συντηρητικό κίνημα. Παράλληλες συζητήσεις διεξάγονται σε Ιταλία και Βρετανία. 

Έχει ακόμα νόημα να ορίσουμε την Giorgia Meloni, την πρωθυπουργό της Ιταλίας, ως «ακροδεξιό» πολιτικό; Με το Μεταρρυθμιστικό Κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ να προηγείται των κυβερνώντων Συντηρητικών σε μία δημοσκόπηση, γίνεται ακόμη και λόγος για μια μετεκλογική αντίστροφη εξαγορά των Τόρις από τον Φάρατζ και τις ιδέες του. 

Τι απομένει λοιπόν από τη διάκριση μεταξύ δεξιάς και ακροδεξιάς; Η κρίσιμη διαχωριστική γραμμή είναι η στάση απέναντι στη δημοκρατία. Εάν ένας πολιτικός ηγέτης αρνείται να αποδεχθεί τα αποτελέσματα μιας εκλογικής και θέλει να συντρίψει το «βαθύ κράτος» (στην πραγματικότητα, το ίδιο το κράτος), τότε αυτός ή αυτή είναι ξεκάθαρα στην άκρα δεξιά. Αλλά αν ένα κόμμα προωθήσει πολιτικές που οι φιλελεύθεροι θεωρούν δυσάρεστες, αντιδραστικές ή ακόμα και ρατσιστικές, αλλά το κάνει στο πλαίσιο της δημοκρατικής πολιτικής και του κράτους δικαίου, ο όρος «ακροδεξιά» μπορεί να μην είναι πλέον κατάλληλος. 

Οι ιδεολογίες και τα πολιτικά κινήματα εξελίσσονται. Μερικές από αυτές τις ανερχόμενες δυνάμεις μπορεί απλώς να είναι το νέο πρόσωπο της δεξιάς πολιτικής — όπως ο Sir Robert Peel μεταμόρφωσε τον βρετανικό συντηρητισμό τον 19ο αιώνα ή ο Barry Goldwater και ο Ronald Reagan αναδιαμόρφωσαν την αμερικανική δεξιά στον 20ό αιώνα.

Οι πολιτικοί επιστήμονες μιλούν για το «παράθυρο του Όβερτον» – το φάσμα των πολιτικών που θεωρούνται αξιοσέβαστες από την κυρίαρχη γνώμη ανά πάσα στιγμή. Αυτό που έκαναν πολιτικοί όπως ο Τραμπ, η Μαρίν Λεπέν και ο Φάρατζ είναι να αλλάξουν αυτό το παράθυρο. Έτσι οι πολιτικές που κάποτε θεωρούνταν ακροδεξιές έχουν περάσει στο κυρίαρχο ρεύμα. Αυτό είναι προφανές στην περίπτωση της μετανάστευσης, όπου οι παραλλαγές των πολιτικών του Τραμπ καθορίζουν τώρα τη συζήτηση στη Δύση. Μπορείτε πραγματικά να αποκαλείτε αυτές τις πολιτικές «ακροδεξιές», όταν οι πλειοψηφίες συμφωνούν μαζί τους; 

Ένας άλλος όρος, όπως «εθνικολαϊκιστής», φαίνεται πιο ακριβής.  Ο Τραμπ και οι όμοιοί του έσπρωξαν επίσης το παράθυρο του Όβερτον σχετικά με τη Ρωσία και την Ουκρανία. Εδώ η γραμμή μεταξύ της νέας μορφής συντηρητισμού και του ακροδεξιού αυταρχισμού γίνεται πιο θολή. Είναι πιθανό ότι άνθρωποι όπως ο Τραμπ και η Λεπέν θέλουν να συνάψουν συμφωνία με τη Ρωσία επειδή είναι ψυχρόαιμοι απομονωτιστές που δεν πιστεύουν ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι προς το εθνικό συμφέρον. 

Αλλά το φλερτ τους με τον Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε επίσης να αντανακλά τον θαυμασμό για τον αυταρχισμό του. Ο Τραμπ αποκάλυψε τα «χρώματά» του μετά την ήττα στις προεδρικές εκλογές του 2020. Η άρνησή του να αποδεχθεί τα αποτελέσματα και η ενθάρρυνσή του για απόπειρα πραξικοπήματος έδειξαν ότι ο πρώην πρόεδρος είναι αντιδημοκρατικός ως προς τον πυρήνα του. 

Πρώην κυρίαρχοι Ρεπουμπλικάνοι – όπως οι γερουσιαστές Marco Rubio και Mitch McConnell – έχουν προδώσει θεμελιώδεις αρχές και έχουν υποτιμήσει τον εαυτό τους υποστηρίζοντας τον Τραμπ. Η Λεπέν και η Μελόνι, ωστόσο, κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η Μελόνι μέχρι σήμερα έμοιαζε με μια σχετικά συμβατική συντηρητική στην εξουσία — αν και πολλοί στην ιταλική αριστερά παραμένουν βαθιά καχύποπτοι ότι έχει κρυφή ατζέντα. Η όλη στρατηγική της Λεπέν την τελευταία δεκαετία ήταν να «αποδαιμονοποιήσει» την ακροδεξιά και να τη μεταφέρει στο κέντρο. Για τον σκοπό αυτό, έχει εκδιώξει ακόμη και τον πατέρα της από το κόμμα και, πιο πρόσφατα, τα έσπασε με το ακροδεξιό κόμμα της Γερμανίας, την Εναλλακτική για τη Γερμανία. 

Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι μπορούμε να χαλαρώσουμε εάν το RN πάρει μερίδιο εξουσίας στη Γαλλία τον Ιούλιο; Με τίποτα. Ορισμένες από τις πολιτικές της Λεπέν για την Ευρώπη – όπως η αποκατάσταση της υπεροχής του γαλλικού δικαίου ή η παρακράτηση των γαλλικών πληρωμών στον προϋπολογισμό της ΕΕ – θα μπορούσαν να προκαλέσουν οικονομική αναταραχή και να απειλήσουν την ύπαρξη της ΕΕ. 

Ωστόσο, πολιτικές όπως αυτές θα μπορούσαν να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται νόμιμα μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο. Η πραγματική απειλή θα ήταν εάν μια ατμόσφαιρα κρίσης δημιουργούσε μια δικαιολογία για το RN να ζητήσει εξουσίες έκτακτης ανάγκης – και έτσι να περάσει τα όρια στον αυταρχισμό.

Υπάρχουν άνθρωποι στην τροχιά της ακροδεξιάς της Γαλλίας που έχουν φλερτάρει με απαίσιες, αντιδημοκρατικές ιδέες, και μάλιστα πρόσφατα. Το να υποστηρίξουμε ότι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της δεξιάς και της ακροδεξιάς είναι ο σεβασμός της δημοκρατίας μπορεί να φαίνεται ότι εξυψώνει τη μορφή έναντι του περιεχομένου. 

Πολλοί υποστηρίζουν την άποψη ότι το πραγματικά απαράδεκτο για πολιτικούς όπως ο Τραμπ ή η Λεπέν είναι οι πολιτικές που υποστηρίζουν — σε μια σειρά ζητημάτων, από τη μετανάστευση έως τα δικαιώματα των γυναικών. Αλλά όσο επιβιώνουν οι δημοκρατικές δομές, οι ψηφοφόροι έχουν μια ευκαιρία να απορρίψει τελικά αυτές τις πολιτικές. Οι ΗΠΑ απέρριψαν τον Τραμπ στις εκλογές του 2020. Το υπερσυντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας έχασε την εξουσία πέρυσι. Ο σεβασμός στη δημοκρατία και το κράτος δικαίου παραμένει ο Ρουβίκωνας που χωρίζει τη συντηρητική πολιτική από τον ακροδεξιό αυταρχισμό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Κρίση στη Γαλλία: Το «γκρέμισμα» του Χρηματιστηριου και τα 4 σενάρια για την επόμενη ημέρα των εκλογών
• Επιτόκια: Οι κεντρικές τράπεζες σε σταυροδρόμι – Η εβδομάδα των μεγάλων αποφάσεων
• Τα αντίποινα του… χοιρινού: Η Κίνα αρχίζει αντιντάμπινγκ έρευνα για τις εισαγωγές από την ΕΕ