Από την Παρασκευή στην Κυριακή: Σε ποια χώρα η εργασιακή κουλτούρα έχει… μεταμορφωθεί
«Παλαιότερα, οι εβδομάδες μου ήταν Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Παρασκευή, Παρασκευή», θυμάται ο Lim Hyung-kyu, πλέον συνταξιούχος, που ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη Samsung το 1976 και έφτασε να γίνει διευθυντής τεχνολογίας (CTO). Στη μεγαλύτερη εταιρεία της Νοτίου Κορέας, ήταν σύνηθες και απολύτως νόμιμο να δουλεύει κανείς και τα Σαββατοκύριακα. «Δεν με ενοχλούσε», ανέφερε στους New York Times, «είχε πλάκα».
Σήμερα, η εργασιακή πραγματικότητα στη Νότια Κορέα έχει αλλάξει, με τη νομοθεσία να περιορίζει τις ώρες εργασίας σε 52 την εβδομάδα — 40 ώρες κανονικής εργασίας και 12 υπερωρίες, ενώ τα Σαββατοκύριακα θεωρούνται εκτός του φυσιολογικού πλαισίου. Παρόλα αυτά, πρόσφατα, ορισμένες μεγάλες εταιρείες στη χώρα ζήτησαν από τους εργαζομένους να δουλεύουν περισσότερες ώρες και, σε κάποιες περιπτώσεις, να εργάζονται έξι μέρες την εβδομάδα. Κάποιοι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι εργαζόμενοι σε χαμηλότερες θέσεις και οι μάνατζερ σε μικρότερες εταιρείες ενδέχεται να αισθανθούν πίεση να υιοθετήσουν αυτά τα μέτρα.
«Η εργασία έξι μέρες την εβδομάδα παραμένει αποδεκτή στη Νότια Κορέα», δήλωσε η Kim Seol της ένωσης επαγγελματιών Youth Community Union στους NYT.
Για τους εργαζόμενους, αυτή η πίεση είναι ιδιαίτερα αισθητή, καθώς ο πληθυσμός της χώρας γερνά και συρρικνώνεται. Η πενθήμερη εργάσιμη εβδομάδα είναι σχετικά πρόσφατο φαινόμενο στη Νότια Κορέα, καθώς θεσμοθετήθηκε το 2004, ενώ το όριο των 52 ωρών εφαρμόζεται από το 2018, όταν μειώθηκε από τις 68 ώρες.
Οι εταιρείες που ζητούν περισσότερες ώρες εργασίας δικαιολογούν το αίτημά τους επικαλούμενες την οικονομική ύφεση και την προσωρινή κρίση που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματικός κλάδος. Η ανάπτυξη είναι ασταθής και η οικονομία συρρικνώθηκε απροσδόκητα το τελευταίο τρίμηνο.
Για παράδειγμα, τον Ιούλιο, η SK On, ένας τεχνολογικός όμιλος, ανακοίνωσε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, παγώνοντας τους μισθούς των στελεχών της και απαιτώντας από αυτούς να ξεκινούν τη δουλειά τους νωρίτερα. Η εταιρεία, η οποία σημείωσε σημαντικές οικονομικές απώλειες το τελευταίο διάστημα, μείωσε την παραγωγή και προειδοποίησε τον Απρίλιο για τις «δυσμενείς συνθήκες της αγοράς».
Ωστόσο, οι ενώσεις εργαζομένων θεωρούν ότι τα μέτρα αυτά είναι περισσότερο για το «φαίνεσθαι» παρά για την ουσία. «Υπάρχει ακόμη η νοοτροπία ότι όσο περισσότερες ώρες δουλεύει κάποιος, τόσο καλύτερο θα είναι το αποτέλεσμα», σχολίασε ο Lee Sang Yoon, αξιωματούχος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Σωματείων της Κορέας, προσθέτοντας πως αυτή η αντίληψη είναι ξεπερασμένη.
Παρόλο που οι νόμοι έχουν αλλάξει, η πραγματικότητα για πολλούς εργαζομένους παραμένει σκληρή. Η Νότια Κορέα εξακολουθεί να είναι μία από τις ανεπτυγμένες χώρες με τις περισσότερες ώρες εργασίας.
Η μείωση του ωραρίου είναι δείγμα της ανάπτυξης της χώρας, αναφέρει ο Joon Han, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Yonsei University. Το 2023, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Yoon Suk Yeol, που θεωρείται φιλικός προς τις επιχειρήσεις, πρότεινε την αύξηση του ορίου σε 69 ώρες την εβδομάδα, αλλά μετά από έντονες αντιδράσεις αναγκάστηκε να αποσύρει την πρόταση.
«Οι καιροί αλλάζουν», λέει ο Han. «Οι νέοι πλέον δεν θέλουν να γίνουν σκλάβοι στις εταιρείες τους».
