Αποχωρούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και επαναφέρουν τις κυρώσεις
Το Ιράν θα μείνει στη συμφωνία χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ, η απάντηση του Ροχανί - Άμεσες αντιδράσεις ΕΕ, Ισραήλ, Τουρκίας - Νευρικότητα στις αγορές.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πραγματοποίησε σήμερα αυτό που είχε υποσχεθεί πως θα έκανε από την πρώη ημέρα της εκλογής του στον Λευκό Οίκο και ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης και την εκ νέου επιβολή των κυρώσεων ενάντια στο Ιράν.
Πρόκειται για την ιστορική διεθνή συμφωνία που επετεύχθη επί της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα, αποτέλεσμα επίπονων διπλωματικών διαπραγματεύσεων διάρκειας δυόμισι ετών, με την οποία η Τεχεράνη επέτρεψε τον έλεγχο του προγράμματός της σε διεθνείς επιθεωρητές, σε αντάλλαγμα με τη χαλάρωση των οικονομικών κυρώσεων που επί δεκαετίες επιβάρυναν την οικονομία της χώρας.
«Ανακοινώνω σήμερα ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος σε τηλεοπτικό του διάγγελμα. «Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων».
Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο, ενώ επεσήμανε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Ο πρόεδρος Τραμπ χαρακτήρισε «καταστροφική» τη διεθνή συμφωνία με το Ιράν, λέγοντας ότι υποτίθεται ότι θα προστάτευε την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της, όμως επέτρεψε στην Τεχεράνη να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Πρόσθεσε ότι διαθέτει «αποδείξεις» ότι το Ιράν ψεύδεται.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, υπό την κυβέρνηση του οποίου υπεγράφη η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτήρισε «εσφαλμένη» την απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, γνωστή ως JCPOA. «Πιστεύω ότι η απόφαση να τεθεί σε κίνδυνο η JCPOA χωρίς καμία παραβίαση της συμφωνίας από το Ιράν, είναι ένα σοβαρό λάθος», τόνισε ο Ομπάμα με ανακοίνωση του.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον δήλωσε ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι οποίες είχαν αρθεί από τον τέως πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων αναφορικά με το Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών και θα περιλαμβάνουν κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα. Επίσης ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνη να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου.
Έπειτα από μια συνεδρίαση που κυριάρχησε η νευρικότητα με απότομες διακυμάνσεις των μετοχών, εν μέσω συγκρουόμενων δημοσιευμάτων για την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την παραμονή ή μη των ΗΠΑ στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν, το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έκλεισε με μικρές διακυμάνσεις. Οι μετοχές του ενεργειακού τομέα έκλεισαν με άνοδο, έπειτα από την ανακοίνωση του Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη διεθνή συμφωνία, επιβεβαιώνοντας αυτό που οι περισσότεροι επενδυτές περίμεναν. Ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με άνοδο 2,89 μονάδων (+0,01%) στις 24.360,31 μονάδες. Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών τεχνολογίας έκλεισε ενισχυμένος κατά 1,69 μονάδες (+0,02%) στις 7.266,9 μονάδες. Ο ευρύτερος δείκτης Standard and Poor’s 500 έκλεισε με απώλειες 0,71 μονάδων (-0,03%) στις 2.671,92 μονάδες.
Άμεση η αντίδραση του Ιράν – «Θα παραμείνεουμε στη συμφωνία χωρίς τις ΗΠΑ»
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί απόψε. Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια «ιστορική εμπειρία» για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε «ψυχολογικό πόλεμο» την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της Τεχεράνης μετέδωσε ότι η απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι παράνομη, παράτυπη και υπονομεύει τις διεθνείς συμφωνίες.
ΟΗΕ: Να τηρηθούν οι δεσμεύσεις της συμφωνίας από τους συμμετέχοντες
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, στον απόηχο της απόφασης του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία JCPOA.
Με ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία» του από την απόφαση Τραμπ.
«Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
ΕΕ: Να παραμείνει η διεθνής κοινότητα στη συμφωνία
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης.
«Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από την σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία. «Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο Ιράν και το διεθνές εμπόριο θα «συναντήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση». Έπειτα από την ανακοίνωση Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν, ο Τουσκ δήλωσε ότι και οι 28 ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ θα συζητήσουν και τα δύο θέματα όταν συναντηθούν στην Σόφια την επόμενη Τετάρτη και Πέμπτη.
«Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία εκφράζουν τη λύπη τους για την αμερικανική απόφαση» περί απόσυρσης από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Ελιζέ.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε λίγο νωρίτερα ότι η Γαλλία θα εργαστεί μαζί με το Λονδίνο και το Βερολίνο επί μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα καλύπτει τις δραστηριότητες του Ιράν για τα πυρηνικά, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. «Θα εργαστούμε συλλογικά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, καλύπτοντας τις πυρηνικές δραστηριότητες, την μετά το 2025 περίοδο, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, ιδίως στη Συρία, την Υεμένη και το Ιράκ» επισήμανε ο Μακρόν σε tweet που έστειλε λεπτά αφότου μίλησε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Γαλλίας επισήμανε ότι το καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων κινδυνεύει.
Ισραήλ: Θαραλλέα και σωστή η απόφαση των ΗΠΑ
«Θαρραλέα και σωστή» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου την απόφαση που έλαβε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Το Ισραήλ «εκτιμά βαθιά» την απόφαση αυτή, πρόσθεσε ο Νετανιάχου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χαρακτήρισε επίσης “συνταγή για την καταστροφή” τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη.
Ο υπουργός Άμυνας Αβίγκντορ Λίμπερμαν χαιρέτισε επίσης την απόφαση του Τραμπ υποστηρίζοντας ότι «θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς».
Εν τω μεταξύ ο ισραηλινός στρατός έδωσε διαταγή στις τοπικές αρχές στα υψίπεδα του Γκολάν στα σύνορα με τη Συρία να «ξεκλειδώσουν και να ετοιμάσουν καταφύγια», καθώς εντόπισε, όπως ανέφερε ο στρατός, «ασυνήθιστη δραστηριότητα των ιρανικών δυνάμεων στη Συρία». Στην ανακοίνωση του στρατού αναφέρεται ότι τα αμυντικά συστήματα έχουν αναπτυχθεί και στρατιώτες των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων (IDF) βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό για μια επίθεση.
Η Σαουδική Αραβία καλωσόρισε την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την εκ νέου επιβολή οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της Τεεράνης. «Το Ιράν χρησιμοποίησε οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του για την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή», ανέφερε η ανακοίνωση του Ριάντ που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση Al Arabiya.
Τουρκία: Θα συνεχίσουμε τις εμπορικές σχέσεις με το Ιράν
«Η Τουρκία θα συνεχίσει τις εμπορικές σχέσεις της με το Ιράν, όσο είναι δυνατόν, και δεν θα είναι υπόλογη σε κανέναν» δήλωσε απόψε ο υπουργός Οικονομικών Νιχάτ Ζεϊμπκτσί, λίγα λεπτά αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης. «Από εδώ και στο εξής θα εμπορευόμαστε με το Ιράν, εντός του δυνατού πλαισίου, μέχρι τέλους και δεν θα δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν για αυτό», είπε ο Ζεϊμπεκτσί σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι CNN Turk.
Η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν μονομερώς από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν θα προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις, δήλωσε ο Ιμπραήμ Καλίν, ένας εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Με ανάρτησή του στο twitter τόνισε ότι η πολυµερής συµφωνία θα συνεχιστεί με άλλα κράτη και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εναντιώνεται σε όλες τις μορφές πυρηνικών όπλων.
Δείτε ακόμη: ΝΥΤ: Αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν
