Η απόφαση που αλλάζει τα δεδομένα για το Brexit

Το Δικαστήριο της ΕΕ αποφάνθηκε σήμερα ότι η βρετανική κυβέρνηση μπορεί μονομερώς να ανατρέψει την απόφασή της για έξοδο από το μπλοκ χωρίς να συμβουλευτεί τις άλλες χώρες μέλη, προσφέροντας μια νίκη στους Βρετανούς που είναι αντίθετοι στο Brexit.

Με μια επείγουσα απόφασή του, η οποία εκδόθηκε μόλις μια ημέρα πριν την προγραμματισμένη ψηφοφορία του βρετανικού κοινοβουλίου για τη συμφωνία για το Brexit ανάμεσα στην ΕΕ και την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι που συνήφθη τον Νοέμβριο έπειτα από διαπραγματεύσεις 17 μηνών, το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε: “Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ελεύθερο να ανακαλέσει μονομερώς τη γνωστοποίηση για την πρόθεσή του να αποσυρθεί από την ΕΕ”.

“Δεν θέλουμε να παραμείνουμε στην ΕΕ (…) Η ψήφος μας είναι σαφής”, αντέδρασε ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος Μάικλ Γκόουβ σε δηλώσεις που έκανε στον ραδιοφωνικό σταθμό του BBC, σημειώνοντας ότι η κρίσιμη ψηφοφορία στο βρετανικό κοινοβούλιο θα γίνει όπως είναι προγραμματισμένο αύριο Τρίτη και ότι η Μέι μπορεί να την κερδίσει.

Η σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ ευθυγραμμίζεται με την γνωμοδότηση που εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα νομικού συμβούλου του δικαστηρίου, ο οποίος απεφάνθη ότι η Βρετανία θα μπορούσε απλώς να σταματήσει την αποχώρησή της χωρίς να χρειάζεται την έγκριση των άλλων χωρών μελών, ενισχύοντας τις ελπίδες αυτών που θέλουν να σταματήσει η διαδικασία.

“Μια τέτοια ανάκληση”, προσθέτει το Δικαστήριο της ΕΕ, “η οποία θα αποφασιστεί σε σεβασμό των δικών της συνταγματικών κανόνων, θα έχει ως αποτέλεσμα να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ένωση με αμετάβλητους όρους όσον αφορά το καθεστώς του κράτους μέλους”.

Η προσφυγή στο Δικαστήριο της ΕΕ, το οποίο εδρεύει στο Λουξεμβούργο, είχε γίνει από την σκωτσέζικη δικαιοσύνη.

Όπως διευκρινίζει το δικαστήριο στην σημερινή του απόφαση, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να απαρνηθεί μονομερώς το Brexit “εφόσον μια συμφωνία αποχώρησης (…) δεν έχει τεθεί σε ισχύ ή ελλείψει μιας τέτοιας συμφωνίας, όσο η διορία των δύο ετών από τη γνωστοποίηση της πρόθεσης αποχώρησης από την ΕΕ, που έχει ενδεχομένως παραταθεί, δεν έχει εκπνεύσει”, δηλαδή ως τις 29 Μαρτίου του 2019, που είναι η προβλεπόμενη ημερομηνία αποχώρησης των Βρετανών.

Μια τέτοια ανάκληση “θα πρέπει να αποφασιστεί έπειτα από μια δημοκρατική διαδικασία με σεβασμό των συνταγματικών κανόνων” του Ηνωμένου Βασιλείου, προσθέτει το δικαστήριο.

Η απόφαση αυτή μπορεί να ενθαρρύνει τους Βρετανούς που εξακολουθούν να ελπίζουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να απαρνηθεί την έξοδό του από την ΕΕ.

Το ερώτημα αυτό για την ανάκληση της απόφασης για το Brexit τέθηκε στο Δικαστήριο της ΕΕ στο πλαίσιο μιας προσφυγής σκωτσέζων αιρετών αξιωματούχων, οι οποίοι κρίνουν ότι το βρετανικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να αναστρέψει την διαδικασία που είναι γνωστή ως ενεργοποίηση του “άρθρου 50”.

Αυτό το άρθρο της συνθήκης της ΕΕ επιτρέπει σε ένα κράτος μέλος να γνωστοποιήσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι επιθυμεί να εγκαταλείψει την ΕΕ και είναι επίσης αυτό που ορίζει τα στάδια μιας τέτοιας διαδικασίας.

Εννέα μήνες μετά το δημοψήφισμα στη Βρετανία, με το οποίο αποφασίστηκε το Brexit, και για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο ενεργοποίησε το άρθρο 50 της συνθήκης της ΕΕ στις 29 Μαρτίου του 2017, εκκινώντας επισήμως την διαδικασία προετοιμασίας της εξόδου σε δύο χρόνια.

Κρίσιμο εικοσιτετράωρο

Ένα εικοσιτετράωρο πριν την ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων της Συμφωνίας αποχώρησης της Βρετανίας και της διακήρυξης για τις μελλοντικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως η πρωθυπουργός θα μεταθέσει την ψηφοφορία για μετά το Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε συνέντευξή της στη Sunday Mail, η Τερέζα Μέι προειδοποίησε ότι τυχόν απόρριψη της Συμφωνίας και της Πολιτικής Διακήρυξης οδηγεί τη χώρα σε αχαρτογράφητα νερά, σε μη Brexit ή σε άτακτη αποχώρηση. «Δυστυχώς έχουμε μια άφρονα αντιπολίτευση που το μόνο που επιδιώκει είναι οι εκλογές και αδιαφορεί για το μέλλον της χώρας. Οι βουλευτές οφείλουν να επιτελέσουν το πατριωτικό τους καθήκον και να ψηφίσουν τη Συμφωνία, την μόνη που υπάρχει στο τραπέζι και εγγυάται την ασφάλεια της χώρας και το αδιατάρακτο μέλλον των πολιτών της», υποστηρίζει η βρετανίδα πρωθυπουργός.

«Η ψηφοφορία στη Βουλή θα γίνει»

Παράλληλα, εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ διέψευσε δημοσιογραφικές πληροφορίες των Synday Times που φέρουν την πρωθυπουργό να αναβάλει την ψηφοφορία στη Βουλή, προκειμένου να μεταβεί στις Βρυξέλλες για να ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση του επίμαχου άρθρου της Συμφωνίας που αφορά στο συνοριακό καθεστώς στη Βόρειο Ιρλανδία, θέμα που έχει βαθειά διχάσει όλες τις πτέρυγες του Κοινοβουλίου.

Ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα για την ισχύ του πολυσυζητημένου και αμφιλεγόμενου Backstop, που δεν προβλέπεται από τη Συμφωνία, θεωρείται βέβαιο ότι θα άλλαζε τη γνώμη πολλών βουλευτών των κυβερνητικών εδράνων.

Εν κατακλείδι, η κυβέρνηση και προσωπικά η Τερέζα Μέι, βρίσκονται μπροστά στην κρισιμότερη φάση για τη χώρα και την πολιτική τους επιβίωση. Οι επόμενες 24 ώρες θα είναι αποφασιστικές, πρωτίστως για τη Βρετανία αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα άτακτο Brexit δεν συμφέρει καμιά από τις δύο πλευρές.

Δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit ζητά ο Κόρμπιν

Η παραμονή (στην ΕΕ) θα έπρεπε να είναι στο ψηφοδέλτιο ενός δεύτερου δημοψηφίσματος, δήλωσε ο ηγέτης των Εργατικών της αντιπολίτευσης, Τζέρεμι Κόρμπιν, σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ITV.

Επανέλαβε ότι παραμένει αποφασισμένος να προωθήσει πρόταση μομφής κατά της πρωθυπουργού, Τερέζα Μέι, την επόμενη εβδομάδα, είτε προχωρήσει στην ψηφοφορία της Τρίτης για το Brexit είτε όχι, ακόμη και εάν καταψηφιστεί από τους βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων.

Υποστήριξε ότι δεν πιστεύει πως η συμφωνία αποχώρησης της Τερέζα Μέι θα εγκριθεί, χαρακτηρίζοντάς την «γελοία» και λέγοντας ότι «δεν πρόκειται να δουλέψει, όλοι το ξέρουν αυτό».

Όταν ρωτήθηκε για το θέμα ενός δεύτερου δημοψηφίσματος, ο κ.Κόρμπιν δήλωσε ξεκάθαρα ότι θα έπρεπε να υπάρχει η επιλογή «Remain» (παραμένω), διευκρινίζοντας ότι ένα ακόμη δημοψήφισμα θα έπρεπε να είναι «ποιοτικά διαφορετικό από το προηγούμενο» και ότι θα έπρεπε να «υπάρχει δυνατότητα επιλογής για το τι προσφέρεται» σε σχέση με τη συμφωνία του Brexit.

Πρόσθεσε ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα μπορούσε να διεξαχθεί, και ταυτόχρονα να σέβεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που έγινε το Ιούνιο του 2016.

Το κόμμα των Συντηρητικών αντέδρασε άμεσα στα σχόλια του Τζ.Κόρμπιν, υποστηρίζοντας ότι ένα ακόμη δημοψήφισμα θα γυρνούσε τη χώρα πίσω στο σημείο μηδέν.