ASML: Ο ολλανδικός κολοσσός των τσιπ που η Silicon Valley λατρεύει και ο Μπάιντεν φοβάται

του Christiaan Hetzner

Η ASML μπορεί να είναι η πιο σημαντική τεχνολογική εταιρεία που …δεν έχετε ακούσει ποτέ, αλλά έχει κάνει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να …τρέχει φοβισμένη εδώ και πάνω από έναν χρόνο.

Στις αρχές του 2019, η ολλανδική εταιρεία τεχνολογίας είχε φτάσει να πρωτοστατεί σε μια επαναστατική μέθοδο κατασκευής τσιπ, γνωστή ως EUV. Έκτοτε, έχει το απόλυτο μονοπώλιο στα ίδια τα μηχανήματα που απαιτούνται για την κατασκευή των πιο εξελιγμένων μικροεπεξεργαστών στον κόσμο, όπως ο M1 που χρησιμοποιείται στους φορητούς υπολογιστές MacBook Pro και τις ταμπλέτες iPad Pro της Apple.

Μόνο με τη βοήθεια της πρωτοποριακής φωτολιθογραφίας EUV της εταιρείας μπορούν η Intel, η Samsung και η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company να χαράξουν τα μικρότερα τρανζίστορ στον κόσμο, τους λεγόμενους κόμβους 5 νανομέτρων, πάνω σε πλακίδια πυριτίου.

Αυτό καθιστά τα μηχανήματα της ASML όχι μόνο μια επιτυχία για τους επενδυτές αλλά και μια στρατηγική αναγκαιότητα για τις παγκόσμιες βιομηχανικές υπερδυνάμεις.

Η Κίνα, για παράδειγμα, θέλει απεγνωσμένα να αγοράσει τον εξοπλισμό κατασκευής ημιαγωγών για να μειώσει την εξάρτησή της από τα εισαγόμενα chipsets και να προχωρήσει στην κούρσα των τεχνολογικών εξοπλισμών. Ωστόσο, η Ουάσινγκτον συνεχίζει να πιέζει την ολλανδική κυβέρνηση ώστε αυτή να εμποδίσει την ASML από το να πουλήσει στην Κίνα, σε μια εποχή που ο εξοπλισμός μικροηλεκτρονικής βρίσκεται σε έλλειψη.

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι η τεχνολογία δεν πρέπει να επιτραπεί να καταλήξει στα χέρια του Πεκίνου, επειδή οι Κινέζοι θα μπορούσαν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν τα μηχανήματα για την κατασκευή κυκλωμάτων «διπλής χρήσης», δηλαδή τόσο για να αποκτήσουν στρατιωτικό πλεονέκτημα όσο και για ειρηνικούς σκοπούς.

Η κατάσταση γεννά μεγάλες διαιρέσεις εντός και εκτός Ευρώπης. Η ASML αισθάνεται σαν να βρίσκεται σε μια διελκυστίνδα μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου. Οι Βρυξέλλες, επίσης, μπαίνουν στη μάχη.

«Το 2019, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπλόκαραν τις εξαγωγές των μηχανημάτων στην Κίνα, φοβούμενες ότι οι Κινέζοι θα αντιγράψουν την τεχνολογία», δήλωσε ο Michiel Hoogeveen στο Fortune. Ο συντηρητικός Ολλανδός βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος συμμετέχει στην επιτροπή εμπορίου, εξέφρασε τις ανησυχίες του κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης ακριβώς πριν από τις σημαντικές συνομιλίες κορυφής της ΕΕ με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Ο Ολλανδός πολιτικός συμφωνεί με την κυβέρνηση Μπάιντεν – μέχρι ενός σημείου, όμως.

Φαίνεται ότι η ASML έχει ένα πραγματικό μονοπώλιο στη συγκεκριμένη τεχνολογία μέχρι το 2025, όταν κατά πάσα πιθανότητα οι αντίπαλοι θα την προλάβουν. Για το λόγο αυτό, ο Hoogeveen τάσσεται υπέρ των στοχευμένων περιορισμών στην πώληση της τεχνολογίας EUV στο όνομα της εθνικής ασφάλειας: «Αυτές οι τεχνολογίες είναι γεωπολιτικά περιουσιακά στοιχεία που δεν πρέπει να παραδώσουμε στον καθένα μόνο και μόνο για να βγάλουμε γρήγορα λεφτά».

Ωστόσο, ο Hoogeveen ανησυχεί ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν θα σταματήσει εκεί. Η αμερικάνικη κυβέρνηση μπορεί να επιδιώξει να επεκτείνει τους ελέγχους των εξαγωγών πέρα από τα υπερσύγχρονα μηχανήματα λιθογραφίας που αξιοποιούν τις ιδιότητες της ακραίας υπεριώδους ακτινοβολίας (EUV), ώστε να συμπεριλάβουν και παλαιότερο εξοπλισμό.

Ο Ολλανδός ευρωβουλευτής αντιτίθεται συγκεκριμένα στις προσπάθειες των ΗΠΑ να εμποδίσουν την πώληση της τεχνολογίας εμβάπτισης φθοριούχου αργού (ArF), η οποία χρησιμοποιεί υγρά διαλύματα ως φακό για την εστίαση ηλεκτρομαγνητικού φωτός από το βαθύ υπεριώδες φάσμα. Τα μηχανήματα αυτά όχι μόνο δεν περιλαμβάνονται στα αγαθά διπλής χρήσης που υπόκεινται σε ελέγχους βάσει της διεθνούς συμφωνίας του Wassenaar, αλλά το Πεκίνο μπορεί ήδη να τα αγοράσει από την ιαπωνική Nikon, τον πλησιέστερο ανταγωνιστή της ASML.

«Η κυβέρνησή Μπάιντεν αυξάνει την πίεση στην ASML για να απαγορεύσει επίσης την εξαγωγή αυτών των μηχανών εμβάπτισης DUV στην Κίνα», εξήγησε ο Hoogeveen. «Πιστεύω ότι η αμερικανική κυβέρνηση ‘το πάει πολύ μακριά’».