Baby boomers, Generation X και Millennials. Ποια γενιά “σκοράρει” καλύτερα στα κριτήρια ΕSG;
Τα υψηλότερα «σκορ» σε κριτήρια ESG (περιβαλλοντικά, κοινωνικά και διακυβέρνησης) φαίνεται ότι πετυχαίνουν οι επιχειρήσεις στα διοικητικά συμβούλια των οποίων κυριαρχούν αριθμητικά οι «baby boomers» (χονδρικά όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1945 και 1960), ενώ οι εκπρόσωποι της επόμενης γενιάς (της «generation X» που περιλαμβάνει τους γεννηθέντες μεταξύ 1961 και 1977) δεν φαίνεται να τα πηγαίνουν εξίσου καλά σε αυτό το πεδίο, παρότι η συμμόρφωση με τις επιταγές του ESG αναδεικνύεται εσχάτως σε απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσβαση των εταιρειών σε χρηματοδοτήσεις, την προσέλκυση επενδύσεων και σε ορισμένες περιπτώσεις και για την επιχειρηματική επιβίωση. Η συνύπαρξη διαφορετικών γενεών σε ένα διοικητικό συμβούλιο φαίνεται ότι λειτουργεί επίσης αρνητικά για το ESG, ενώ αντίθετα, όταν στην ομάδα των διοικούντων εκπροσωπούνται και τα δύο φύλα, οι επιδόσεις είναι καλύτερες.
Τα παραπάνω ευρήματα, τα οποία «φωτογραφίζουν» τους baby boomers να επιδιώκουν την επιβίβαση στο ταχέως κινούμενο «τρένο» του ESG πιο συστηματικά από ό,τι η γενιά των παιδιών τους, προκύπτουν από μελέτη, που θα παρουσιαστεί στις 5 Σεπτεμβρίου, στο συνέδριο της Βρετανικής Ακαδημίας του Μάνατζμεντ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η μελέτη αποτελεί καρπό της ερευνητικής συνεργασίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστήμιου (Δρ. Εμμανουήλ Φ. Παπαβασιλείου), του Πανεπιστήμιου του Σάσεξ (Δρ. Παναγιώτης Τζουβάνας) και του Πανεπιστήμιου του Σαουθάπτον (Δρ. Ρενάτας Κιζής). Στηρίχθηκε σε δείγμα 4.364 εισηγμένων επιχειρήσεων από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νέα Ζηλανδία, τον Καναδά και την Αυστραλία και αφορούσε την περίοδο 2005-2019. Κατά την περίοδο αυτή και ακόμα και σήμερα, οι millennials (όσες και όσοι γεννήθηκαν από το 1978-1980 έως το 2000) ελάχιστα εκπροσωπούνται στις αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων (η συμμετοχή τους κυμαίνεται γύρω στο 2%), για αυτό και οι επιδόσεις τους στην εκπλήρωση κριτηρίων ESG δεν αποτυπώθηκαν στην έρευνα.
Πώς γίνεται μια προηγούμενη γενιά -οι baby boomers- να αποδεικνύεται πιο δραστήρια σε έναν τομέα αιχμής από ό,τι οι απόγονοί της (Generation X); «Το ESG είναι ουσιαστικά παιδί των baby boomers, καθώς ήταν οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς που το έφεραν στο προσκήνιο πιο συστηματικά και επιδίωξαν την καθιέρωσή του (σ.σ. η πρώτη αναφορά του όρου ΕSG σε σύγχρονο περιεχόμενο απευθυνόμενο σε ευρύ κοινό έγινε σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Who Cares Wins», «όποιος νοιάζεται κερδίζει», το 2004, όταν πολλοί από τους εκπροσώπους της Gen X ήταν ακόμα σε ηλικία πολύ -ή σχετικά- νεαρή, για να αναλάβουν θέση σε διοικητικό συμβούλιο). Η γενιά που ακολούθησε φαίνεται ότι θεώρησε την απόδοση σε επίπεδο κριτηρίων ESG λιγότερο σημαντική, ενδεχομένως διότι εστίασε περισσότερο στην κερδοφορία της επιχείρησης, από ό,τι σε κάποια κριτήρια που εισήγαγε στη δημόσια συζήτηση και την επιχειρηματική πρακτική η προηγούμενη γενιά» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Εμμανουήλ Φ. Παπαβασιλείου, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η εκτίμηση ως προς τα αίτια των χειρότερων επιδόσεων της Gen Χ στην απόδοση των κριτηρίων ESG είναι απλά η αποτύπωση της προσωπικής ερμηνείας του για τα ευρήματα και δεν αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα της έρευνας.
Κατά τον κ.Παπαβασιλείου, βάσει της έρευνας, «ένα διοικητικό συμβούλιο (ΔΣ) που αποτελείται κυρίως από baby boomers, στο οποίο υπάρχει κάποια διαγενεακή εκπροσώπηση, αποτελεί πολύ καλή επιλογή για τις επιχειρήσεις σε ό,τι αφορά τα ESG. Αντίθετα, ένα διοικητικό συμβούλιο αποτελούμενο κατά κύριο λόγο από εκπροσώπους της Gen X, στο οποίο υπάρχει επίσης κάποια διαφοροποίηση ως προς τα μέλη των διάφορων γενέων που μετέχουν, έχει αρνητικό αντίκτυπο στο ESG. Η αρνητική αυτή επίδραση μπορεί να αντιστραφεί σε θετική με τη μεγαλύτερη συμμετοχή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Περαιτέρω ανάλυση δείχνει πως η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στα ΔΣ, μπορεί να μετριάσει την αρνητική επιρροή της διαφοροποίησης των γενεών στους δείκτες της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης».
Γιατί συμβαίνει αυτό; Όπως εξηγεί ο κ.Παπαβασιλείου, οι ερευνητές προσέγγισαν το θέμα από τρεις γωνίες: η μία διερεύνησε την καθαρά αρνητική στάση των μελών των ΔΣ απέναντι στο ESG. Η δεύτερη τις περιπτώσεις στις οποίες παρατηρήθηκε συγκαταβατική στάση (μπορεί να μη συμφωνώ, αλλά συγκατίθεμαι) και η τρίτη τις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα μέλη του ΔΣ έδειξαν διάθεση πραγματικής συμβίωσης γύρω από ένα κοινό όραμα. «Εκεί που οι άντρες έδειξαν διάθεση σύγκρουσης, οι γυναίκες φάνηκε ότι συμβιώνουν αρμονικά και επιδιώκουν από κοινού τους στόχους. Υπάρχει λοιπόν ανάγκη για μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια και κατ’ επέκταση στη λήψη αποφάσεων των επιχειρήσεων» κατέληξε.
