Brexit: Συμφωνία στο παρά πέντε – Θα γυρίσει σελίδα η Μεγάλη Βρετανία;
Ανακουφισμένοι ή απαισιόδοξοι, οι Βρετανοί ελπίζουν ότι η εμπορική συμφωνία μετά το Brexit που επιτεύχθηκε με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα είδος «χριστουγεννιάτικου δώρου», θα επιτρέψει να γυρίσουν τη σελίδα στο Brexit μια για πάντα.
«Είναι ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο δώρο για τη χώρα ώστε να τελειώσει με όλο αυτό», δήλωσε ο Ντέιβιντ ‘Ασμπι, 62 ετών, άνεργος, κάτοικος της πόλης Μπόστον, ένθερμος υποστηρικτής του Brexit, στην ανατολική ακτή της Αγγλίας. «Νομίζω ότι είναι ένα ωραίο μακροπρόθεσμο χριστουγεννιάτικο δώρο. Πιστεύω ότι αυτό κράτησε πάρα πολύ καιρό».
Ο ‘Αντι Φιντς, άλλος κάτοικος της μικρής πόλης, όπου το ποσοστό υπέρ του Brexit ήταν ένα από τα υψηλότερα της χώρας στο δημοψήφισμα του 2016, είναι πιο απαισιόδοξος. «Δεν νομίζω ότι θα είναι καλό. Δεν νομίζω ότι ήταν καλή ιδέα κατά πρώτο λόγο» να φύγουμε από την ΕΕ, εξηγεί.
«Στο τέλος, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας, είτε είναι οι διπλανές τοπικές αρχές είτε οι διπλανές χώρες. Λειτουργεί καλύτερα όταν συνεργαζόμαστε», δήλωσε ο Πολ Σκίνερ, ο οποίος ηγείται του τοπικού συμβουλίου του Μπόστον.
Στο Λονδίνο επίσης επικρατεί ανακούφιση.
«Η απουσία συμφωνίας θα ήταν καταστροφή», δήλωσε ο Σέιν Ο’ Νιλ, ο οποίος είναι «πολύ χαρούμενος που υπάρχει συμφωνία», παρότι «λυπημένος» που το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θα προτιμούσα να μείνουμε στην Ευρώπη, αλλά νιώθω ανακούφιση που τελείωσε και πρέπει να γυρίσουμε σελίδα», είπε.
Για τον Χάρι Βίνσεντ, «είναι ανακούφιση» που υπάρχει συμφωνία «μετά όλα αυτά τα χρόνια» δύσκολων διαπραγματεύσεων και αβεβαιότητας. Αναρωτιέται όμως: θα είναι καλύτερη αυτή η συμφωνία από ό,τι θα πρόσφερε η συμμετοχή στην ΕΕ; «Οι συμβιβασμοί που κάναμε, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για να επιτευχθεί συμφωνία, με κάνουν να αναρωτιέμαι αν αξίζει τον κόπο».
Αυτός ο 21 ετών φοιτητής λυπάται που δεν είχε λόγο στο δημοψήφισμα τον Ιούνιο του 2016 για το Brexit, επειδή τότε ήταν πολύ μικρός για να ψηφίσει.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Λονδίνο και Βρυξέλλες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Πέμπτη τις γενικές γραμμές της οικονομικής και εμπορικής εταιρικής σχέσης της με τη Βρετανία, με βάση τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα και η οποία ορίζει το πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Αγαθά
Η συμφωνία διασφαλίζει τις εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία.
Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούν έτσι την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66 εκατομμυρίων Βρετανών καταναλωτών.
Με τη διευθέτηση αυτή αποφεύγεται η διάσπαση στις αλυσίδες παραγωγής, που θα προκαλούσε πολλά προβλήματα σε ορισμένους τομείς, όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Ανταγωνισμός
Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις».
Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.
Επίλυση διαφορών
Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.
Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία. Ένα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.
Αλιεία
Η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.
Μεταφορές
Η συμφωνία εξασφαλίζει την αεροπορική, οδική και σιδηροδρομική σύνδεση των βρετανικών νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η Βρετανία θα απολέσει ορισμένα από τα πλεονεκτήματά που απολάμβανε όταν ήταν μέλος της ενιαίας αγοράς.
Ο στόχος είναι να μην υπονομευθούν τα δικαιώματα των επιβατών, των εργαζομένων αλλά και η ασφάλεια των μεταφορών.
Προγράμματα
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.
Δικαστική συνεργασία
Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος.
Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εξωτερική πολιτική
Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.
Η καγκελάριος ‘Αγγελα Μέρκελ χαρακτήρισε «ιστορική» την εμπορική συμφωνία η οποία επετεύχθη μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας για την μετά Brexit εποχή.
«Με τη συμφωνία αυτή βάζουμε τα θεμέλια για ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας», δήλωσε σήμερα η χριστιανοδημοκράτης πολιτικός από το Βερολίνο. «Η Βρετανία και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει ένας σημαντικός εταίρος για την Γερμανία και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συμφωνία είναι ιστορικής σημασίας”.
Η Μέρκελ πρόσθεσε ότι το κείμενο της συμφωνίας θα εξεταστεί γρήγορα. Το ομοσπονδιακό υπουργικό συμβούλιο θα συνεννοηθεί τηλεφωνικά τη ερχόμενη Δευτέρα για την γερμανική θέση. «Είμαι πολύ σίγουρη ότι θα έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα», είπε ο καγκελάριος.
Όλα τα κράτη μέλη και το Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τη συμφωνία.
«Η ενότητα και η σθεναρή στάση της Ευρώπης απέδωσε», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Mακρόν χαιρετίζοντας τη σύναψη της ιστορικής εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου για τις μεταξύ τους σχέσεις στην μετά-Brexit εποχή.
«Η συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι απαραίτητη για την προστασία των πολιτών μας, των αλιέων μας, των παραγωγών μας. Θα διασφαλίσουμε ότι αυτό συμβαίνει», προειδοποίησε ο Γάλλος πρόεδρος με tweet του, υπογραμμίζοντας ότι «η Ευρώπη προχωρά και μπορεί να κοιτάξει το μέλλον, ενωμένη, κυρίαρχη και ισχυρή».
Ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος από την αρχή πίεζε για την τήρηση μιας σκληρής γραμμής στις διαπραγματεύσεις Βρυξελλών-Λονδίνου, ιδίως στο θέμα της αλιείας, ευχαρίστησε επίσης τον επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών, Μισέλ Μπαρνιέ.
«Σας ευχαριστώ Μισέλ Μπαρνιέ για την επιμονή σας και την αφοσίωσή σας να υπερασπιστείτε τα συμφέροντα των Ευρωπαίων και την ενότητά τους. Χάρη σε εσάς και (την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη απέδειξε τη δύναμή της», συμπλήρωσε στην ανάρτησή του ο Μακρόν.
Τζόνσον: Πήραμε πίσω τον έλεγχο της χώρας μας – Στις 30 Δεκεμβρίου η ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων
Πήραμε πίσω τον έλεγχο των νόμων και της μοίρας μας και το νομοθετικό πλαίσιό μας θα διαμορφώνεται πλέον από το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου και θα κρίνεται από Βρετανούς δικαστικούς, τόνισε ο πρωθυπουργός του Η.Β. Μπόρις Τζόνσον, στις δηλώσεις του λίγο μετά την ανακοίνωση της επίτευξης εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της χώρας του και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η συμφωνία αφορά όγκου εμπορίου 660 δισ. βρετανικών λίρών κατ’ έτος και «θα προστατέψει θέσεις εργασίας σε όλο το μήκος και πλάτος της χώρας μας», επιτρέποντας βρετανικά προϊόντα και αγαθά να πωλούνται χωρίς δασμούς και ποσοστώσεις στην ΕΕ.
Η Βρετανία θα έχει από την 1η Ιανουαρίου 2021 «πλήρη έλεγχο των υδάτων της για πρώτη φορά από το 1973», τόνισε ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Ο Μπ. Τζόνσον τόνισε δε ότι πολλοί δεν πίστευαν ότι μια τέτοια συμφωνία, η οποία θα προστάτευε την ανεξαρτησία του Η.Β. ταυτόχρονα με την πρόσβασή του χωρίς δασμολογικά βάρη στην αγορά της ΕΕ, ήταν εφικτή και καλούσαν σε επέκταση της μεταβατικής περιόδου που ακολούθησε την έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση, τον περασμένο Ιανουάριο.
Εξέφρασε δε την ελπίδα οι βουλευτές στη Βουλή των Κοινοτήτων, κάτω σώμα του βρετανικού κοινοβουλίου, να μπορέσουν να ψηφίσουν επί της συμφωνίας στις 30 Δεκεμβρίου, δύο μόλις ημέρες πριν την έξοδο της Βρετανίας από την ενιαία αγορά.
«Η σχέση μας με την ΕΕ ήταν πάντα δύσκολη»
Σχολιάζοντας, μετά από ερώτηση που δέχτηκε, τη φράση του Νάιτζελ Φάρατζ ότι “ο πόλεμος τελείωσε”, ο κ. Τζόνσον σημείωσε «ότι η ΕΕ ήταν και ένα πρωτοφανές project το οποίο γεννήθηκε από την αγωνία που γέννησε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Από πολλές απόψεις είναι μια πολύ ευγενής προσπάθεια. Δεν αναγνωρίζω λοιπόν αυτή τη γλώσσα περί πολέμου» Παραδέχθηκε ωστόσο ότι η σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ ήταν “πάντα δύσκολη”.
«Νομίζω ότι έχουμε εδώ μια βάση για μια μακροχρόνια φιλία και εταιρική σχέση η οποία βασικά σταθεροποιεί τη σχέση μεταξύ των δύο μερών», κατέληξε.
