Brexit: Το νέο σχέδιο του Τζόνσον και το τελεσίγραφο στους Ευρωπαίους
H μόνη εναλλακτική σε έναν συμβιβασμό των 27 με το Λονδίνο επί των όρων της αποχώρησης είναι το no deal Brexit, δηλαδή μία άτακτη έξοδος. Αυτό ήταν το μήνυμα, που έστειλε ο Βρετανός πρωθυπουργός τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στο εσωτερικό της χώρας, αποστέλλοντας στους Ευρωπαίους την τελική πρότασή του για μία συμφωνία. Έδωσε μάλιστα προθεσμία για μία απάντηση έως τις 11 Οκτωβρίου. Η πρόταση περιλαμβάνει σημαντικές υποχωρήσεις από τις αρχικές του θέσεις, αλλά και αμφιλεγόμενα σημεία.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός διεμήνυσε πως η χώρα του είναι «έτοιμη» να σπάσει τα δεσμά με την κοινότητα χωρίς συμφωνία σε τέσσερις εβδομάδες, εάν οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες δεν υποχωρήσουν από θέσεις στις οποίες εμμένουν, όπως αυτή για το backstop των ιρλανδικών συνόρων στη μορφή που προβλεπόταν στη Συμφωνία Αποχώρησης της Τερέζα Μέι.
«Ελπίζω πραγματικά οι φίλοι μας να το αντιληφθούν και να προχωρήσουν και εκείνοι με τη σειρά τους σε έναν συμβιβασμό» τόνισε και προειδοποίησε: «Γιατί εάν αποτύχουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία εξαιτίας μίας τεχνικής ουσιαστικά συζήτησης για την ακριβή φύση των μελλοντικών τελωνειακών ελέγχων, όταν η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς, τότε ας μην αμφιβάλλει κανείς ότι η μόνη εναλλακτική είναι το deal».
Τι προβλέπει η πρόταση Τζόνσον
Από το βήμα του συνεδρίου των Τόρις υποστήριξε πως το σχέδιό του είναι μία συμβιβαστική λύση, που μπορεί να γίνει κοινά αποδεκτή. Λίγες ώρες αργότερα έδωσε στην δημοσιότητα, το κείμενο της νέας πρότασης. Αυτή δεν περιλαμβάνει backstop, αλλά δέσμευση ότι δεν θα υπάρξουν τελωνειακοί έλεγοι στα ιρλανδικά σύνορα.
Η Βόρεια Ιρλανδία θα αποχωρήσει τυπικά από την τελωνειακή ένωση της Ε.Ε. μαζί με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο στα τέλη του 2021. Ωστόσο, εφόσον υπάρξει η συγκατάθεση του κοινοβουλίου της, θα συνεχίσει να εφαρμόζει τους κανόνες της Ε.Ε. για τα αγροτικά και άλλα προϊόντα. Η ειδική αυτή «ρυθμιστική ζώνη» σημαίνει στην πράξη ότι θα εξακολουθεί να συμμετέχει στην ενιαία εσωτερική αγορά για τη διακίνηση των προϊόντων.
Ωστόσο υπάρχει πρόβλεψη και για μία «ανανεώσιμη διαδικασία δημοκρατικής συγκατάθεσης». Το Κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας θα αποφασίζει για όλες τις λεπτομέρειες επιβολής των νέων δεδομένων και θα ψηφίζει κάθε τέσσερα χρόνια για το κατά πόσο χρονικό διάστημα θα διατηρεί το νέο καθεστώς με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Να θυμίσουμε ότι η Βρετανία έχει λάβει προθεσμία να αποχωρήσει από την Ε.Ε. έως τις 31 Οκτωβρίου. Ωστόσο η Βουλή των κοινοτήτων έχει περάσει ψήφισμα, που υποχρεώνει τον Βρετανό πρωθυπουργό να ζητήσει νέα τρίμηνη παράταση εάν δεν καταστεί δυνατή η συμφωνία. Ο ίδιος επιχείρησε να παρακάμψει τους βουλευτές, αποφασίζοντας αναστολή της λειτουργίας του Κοινοβουλίου για πέντε εβδομάδες. Ωστόσο το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε την απόφαση παράνομη, στην πιο ηχηρή ήττα έως τώρα για τον Μπόρις Τζόνσον.
Τι υπάρχει στην πρόταση του Μπόρις Τζόνσον για την Ιρλανδία;
Ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για το νησί της Ιρλανδίας
Σύμφωνα με το σχέδιο, η Βόρεια Ιρλανδία θα παραμείνει στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά σε ό,τι αφορά τα προϊόντα, περιλαμβανομένων των αγροδιατροφικών προϊόντων, με την θέσπιση μία «ρυθμιστικής ζώνης» στο νησί. Αυτό θα απάλειφε όλους του ρυθμιστικούς ελέγχους ανάμεσα στην Ιρλανδία και την Βόρεια Ιρλανδία, αλλά αυτό σημαίνει την ύπαρξη διαφορετικού ρυθμιστικού πλαισίου ανάμεσα στην βρετανική επαρχία και το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.
Συμφωνία του κοινοβουλίου της Βόρειας Ιρλανδίας
Οι διευθετήσεις αυτές θα πρέπει να εγκριθούν κατά την διάρκεια της μεταβατικής περιόδου από την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας για να τεθούν σε ισχύ μετά την λήξη της μεταβατικής περιόδου. Η έγκριση αυτή πρέπει να ανανεώνεται κάθε τέσσερα χρόνια.
Η ρυθμιστική εναρμόνιση θα μπορούσε να παραταθεί επ΄αόριστον, εάν το κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας το εγκρίνει. Σε αντίθετη περίπτωση το ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο ακυρώνεται.
Έξοδος από την ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση
Η Βόρεια Ιρλανδία θα αποχωρήσει από την ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου. Η επαρχία θα συνεχίσει να ανήκει στην ίδια με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο τελωνειακή ζώνη.
«Αυτό ήταν πάντα θεμελιώδους σημασίας για την κυβέρνηση αυτή, η αποχώρηση δηλαδή του Ηνωμένου Βασιλείου από την ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση στο τέλος της μεταβατικής περιόδου», γράφει ο Μπόρις Τζόνσον στην επιστολή του προς τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. «Ο έλεγχος της εμπορικής μας πολιτικής είναι θεμελιώδους σημασίας».
Η κίνηση των εμπορευμάτων ανάμεσα στην Βόρεια Ιρλανδία και την Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα πραγματοποιείται μέσω on line δηλώσεων.
Οι φυσικοί έλεγχοι δεν θα πραγματοποιούνται παρά «επί ενός μικρού ποσοστού των κινήσεων εμπορευμάτων με βάση μία αξιολόγηση κινδύνων». Οι έλεγχοι αυτοί θα μπορούν να πραγματοποιηθούν απευθείας στους χώρους των επιχειρήσεων ή σε “άλλα σημεία που μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε στην Ιρλανδία ή στην Βόρεια Ιρλανδία».
Για τους μικρούς εμπόρους το σχέδιο προβλέπει απλοποίηση των διαδικασιών.
Μέτρα βοήθειας προς την Βόρεια Ιρλανδία
Για να βοηθήσει την Βόρεια Ιρλανδία, η κυβέρνηση Τζόνσον προτείνει ένα «New Deal» για την βρετανική επαρχία με στόχο την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας της Βόρειας Ιρλανδίας, καθώς και την υποστήριξη έργων υποδομής.
