Μήνυμα των θεσμών: Χωρίς πλειστηριασμούς – ΔΕΗ δεν κλείνει η τρίτη αξιολόγηση
Τι θα γίνει με τα προαπαιτούμενα, τα χρήματα από το υπερ-πλεόνασμα και τη μικρή διαφορά με τους δανειστές για το κοινωνικό μέρισμα.
Κυβέρνηση και θεσμοί προετοιμάζονται για την άφιξη του κουαρτέτου στις 27 ή στις 29 Νοεμβρίου, με στόχο να κλείσει μια επί της αρχής τεχνική συμφωνία έως το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου, όσο και αν ένα τέτοιο ενδεχόμενο θεωρείται, μάλλον δύσκολο.
Παρά τα καλά λόγια και το θετικό κλίμα που επικρατεί ανάμεσα στις δύο πλευρές, πηγές με άμεση γνώση της διαπραγμάτευσης υποστηρίζουν πως έχει υλοποιηθεί μόλις το 30% των προαπαιτούμενων». Οι δράσεις είναι πολλές και δύσκολες, καθώς αφορούν σε εφαρμογή ήδη ψηφισμένων ρυθμίσεων, ωστόσο, εκεί έγκειται και η μεγαλύτερη δυσκολία.
Στο δημοσιονομικό κομμάτι, φαίνεται πως οι γωνίες έχουν αμβλυνθεί, ενώ ακόμη και στο ζήτημα του κοινωνικού μερίσματος και, παρά την αρχική επιφύλαξη των θεσμών, η διαφορά, που χωρίζει τις δύο πλευρές είναι μικρότερη από 150 εκατ. ευρώ, ποσό, που θεωρείται ότι μπορεί να καλυφθεί.
Το μόνο σίγουρο είναι πως οι δανειστές επιμένουν πως το 50% της υπεραπόδοσης του πρωτογενούς πλεονάσματος θα πρέπει να παραμείνει ως «μαξιλάρι ασφαλείας» στον προϋπολογισμό. Οι επιδοματικές δράσεις τις οποίες ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός δεν «σκοντάφτουν» σε ενστάσεις, καθώς φέτος έχουν μπει εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για τη διανομή του μερίσματος, ενώ τόσο η επιστροφή των παρανόμως παρακρατηθέντων εισφορών στους συνταξιούχους, όσο και η επιδότηση στη ΔΕΗ θεωρούνται από τους δανειστές ως «εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων» οφειλών του Δημοσίου. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι θεσμοί θεωρούν πως το Δημόσιο όφειλε να επιστρέψει τα παρανόμως παρακρατηθέντα, όπως και να πληρώσει αυτά που χρωστούσε στη ΔΕΗ για τη χορήγηση των χαμηλών χρεώσεων στους δικαιούχους των κοινωνικών τιμολογίων.
Τα προβλήματα πάντως και οι κίνδυνοι στην υλοποίηση του προγράμματος παραμένουν με κυριότερα εκείνα των κόκκινων δανείων και της πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Ωστόσο, οι θεσμοί έχουν διαμηνύσει στην κυβέρνηση πως «η αξιολόγηση δεν κλείνει εάν δεν ξεκινήσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και εάν δεν προχωρήσει η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ», καθώς θεωρούν και τα δύο ζητήματα αδιαπραγμάτευτα.
Ο χρόνος πιέζει, καθώς η τρίτη αξιολόγηση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως τον Ιανουάριο και η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση έως το Μάιο ή τον Ιούνιο. Σε αντίθετη περίπτωση και εάν η τελευταία αξιολόγηση παραταθεί έως τον Αύγουστο, η Ελλάδα κινδυνεύει να μην μπορεί να εκταμιεύσει άλλα χρήματα από το δάνειο του ESM, καθώς θα κλείσουν τα εθνικά κοινοβούλια. Πρακτικά, αυτό θα συνεπάγεται είτε νέο πρόγραμμα είτε παράταση του ισχύοντος, αφού μόνο έτσι θα μπορούν να εκταμιευθούν χρήματα από τον ESM. Και, καμία χώρα της Ευρωζώνης δεν φαίνεται διατεθειμένη να συζητήσει νέο δάνειο προς την Ελλάδα.
Ήδη, πάντως, από τον Ιανουάριο του 2018 και εφόσον κλείσει επιτυχώς η τρίτη αξιολόγηση, οι Ευρωπαίοι θα ξεκινήσουν να συζητούν την επόμενη μέρα του προγράμματος. Αυτό που αναζητείται είναι μία νέα φόρμουλα εποπτείας, καθώς πολλές από τις μεταρρυθμίσεις του τρέχοντος Μνημονίου θα πρέπει να υλοποιούνται για πολλά χρόνια μετά τη λήξη του. Η εποπτεία κατά πάσα πιθανότητα θα συνδεθεί με τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Οι θεσμοί καλωσορίζουν τις απόπειρες εξόδου της χώρας στις αγορές, καθώς και τη χθεσινή ανταλλαγή των ομολόγων του PSI, ωστόσο γνωρίζουν πως η χώρα θα είναι δύσκολο να δανείζεται με βιώσιμα επιτόκια σε λιγότερο από ένα χρόνο. Για το λόγο αυτό προκρίνουν το σενάριο της ελάφρυνσης χρέους «σε φάσεις», οι οποίες θα συνδέονται με την πορεία των μεταρρυθμίσεων.
