Costa Concordia: Ή τώρα ή ποτέ!

Ήταν λίγο μετά τις εννέα το βράδυ της 13ης Ιανουαρίου του 2012 όταν το κρουαζιερόπλοιο Costa Concordia της εταιρείας Costa Crociere ξέφυγε της πορείας του στο τοσκανικό αρχιπέλαγος και προσέκρουσε στον ύφαλο Λε Σκόλε του ιταλικού νησιού Τζίλιο, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι 32 από τους 4.229 επιβάτες του.

Είκοσι μήνες μετά, το «κουφάρι» του κρουαζιερόπλοιου που άλλοτε θύμιζε «πλωτή πολιτεία», εξακολουθεί να βρίσκεται μισοβυθισμένο στην είσοδο του μικρού λιμανιού του Τζίλιο. Εδώ και ενάμιση χρόνο σχεδιάζεται προσεκτικά η επιχείρηση ανέλκυσης του πλοίου και σήμερα έφτασε η ώρα τα σχέδια να γίνουν πράξη.

«Ή τώρα ή ποτέ για το Costa Concordia», δήλωσε ο επικεφαλής της επιχείρησης ανέλκυσης του κρουαζιερόπλοιου, Βρετανός Νικ Σλόουν που εξήγησε πως το «κουφάρι» του πλοίου έχει αρχίσει να αποδυναμώνεται σημαντικά και πιθανώς να μην αντέξει έναν ακόμη χειμώνα.

Η επιχείρηση ανέλκυσης που ξεκίνησε το πρωί, αφού πήρε το «πράσινο φως» από τους μετερεωλόγους, αναμένεται να διαρκέσει 8 με 12 ώρες, όμως το κόστος της έχει ήδη ξεπεράσει τα 600 εκατομμύρια ευρώ.

Ο βαθμός δυσκολίας της επιχείρησης είναι εξαιρετικά υψηλός, ενώ τα συνεργεία της αμερικανικής εταιρείας Titan Salvage και της ιταλικής Micoperi που συνεργάζονται για την ανέλκυση του Costa Concordia, θα έχουν μόνο μία ευκαιρία να πετύχουν τον σκοπό τους.

Η κλίση που έχει πάρει το πλοίο -όλοι όσοι εργάζονται σε αυτό έπρεπε προηγουμένως να κάνουν μαθήματα αναρρίχησης!- και το γεγονός ότι βρίσκεται «ξαπλωμένο» σε έναν επικλινή βράχο, σημαίνει πως η παραμικρή λάθος κίνηση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα του πλοίου και να το βυθίσει περισσότερο. 

Οι μηχανικοί θα προσπαθήσουν να περιστρέψουν το πλοίο και να το φέρουν σε ίσια θέση, χρησιμοποιώντας καλώδια και το βάρος του νερού που περιέχεται σε τεράστια μεταλικά κουτιά, τα οποία έχουν προσδεθεί στη μία πλευρά του καραβιού. Στην πορεία, περισσότερα κουτιά με νερό θα προστίθενται στην αντίθετη πλευρά του καραβιού, και σταδιακά το νερό θα αντικαθιστάται από αέρα, ώστε να αυξάνεται η άνωση. Η διαδικασία αυτή θα διεξαχθεί με πολύ αργούς ρυθμούς για να αποτρέψει περαιτέρω ζημιά στο σκαρί του πλοίου, το οποίο πέρασε περισσότερο από ενάμιση χρόνο βυθισμένο σε βάθος 15,4 μέτρων, όντας απόλυτα εκτεθειμμένο σε όλα τα καιρικά στοιχεία.

Εάν η διαδικασία πετύχει, τότε το πλοίο θα μπορέσει να ρυμουλκηθεί ως το λιμάνι της Τσιβιταβέκια δυτικά της Ρώμης, όπου θα κοπεί και θα μετατραπεί σε σκραπ.

Από την πλευρά τους, οι κάτοικοι του πανέμορφου Τζίλιο προσεύχονται όλα να πάνε καλά, καθώς ο τουρισμός, στον οποίο βασίζεται το νησί για την επιβίωσή του, έχει μειωθεί σημαντικά μετά το ναυάγιο. Ακόμη, πολλοί ανησυχούν πως εάν κάτι δεν πάει καλά στη διαδικασία ανέλκυσης, τοξικές ουσίες από το πλοίο μπορεί να καταλήξουν στη θάλασσα, μολύνοντας περισσότερο την ήδη επιβαρυμένη από το ναυάγιο υποθαλάσσια περιοχή.

Ωστόσο, η ελπίδα όλων όσων συμμετέχουν στην επιχείρηση είναι να βρεθούν επιτέλους οι σωροί των δύο νεκρών που είκοσι μήνες τώρα εξακολουθούν να αγνοούνται.

Η δίκη του κυβερνήτη του πλοίου, Φραντσέσκο Σκετίνο, ο οποίος κατηγορείται από τους Ιταλούς εισαγγελείς για πολλαπλή ανθρωποκτονία εξ αμελείας, βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.

Διαβάστε ακόμη: «Βουλιάζουν» τα κανάλια της Βενετίας

Το χρονικό του ατυχήματος

2004 – Η εταιρεία Carnival Coporation, θυγατρική της οποίας είναι η ιταλική Costa Crociere, παραγγέλνει τη ναυπήγηση ενός νέου υπερσύγχρονου κρουαζιερόπλοιου στην ιταλική εταιρεία Fincantieri Sestri Ponente.

7 Ιούλιου 2006 – Το «MS Costa Concordia» βαπτίζεται στο λιμάνι της Τζένοα. Ο πρώτος κακός οιωνός κάνει την εμφάνισή του, όταν το μπουκάλι της σαμπάνιας που ρίχνει το μοντέλο Έβα Χερτζίγκοβα, δεν σπάει πάνω στο τοίχωμα του πλοίου…

14 Ιουλίου 2006 – Το Costa Concordia πραγματοποιεί το παρθενικό του ταξίδι. Τη δεδομένη στιγμή αποτελεί το μεγαλύτερο επιβατηγό πλοίο που κατασκευάστηκε στην Ιταλία, με κόστος 450 εκατομμύρια ευρώ. Έχει βάρος 114.137 τόνους, μήκος 290,2 μέτρα, πλάτος 35,5 μέτρα και 13 καταστρώματα.

22 Νοεμβρίου 2008 – Δυνατοί άνεμοι που πνέουν στην περιοχή του Παλέρμο της Σικελίας αναγκάζουν το Costa Concordia να πέσει πάνω στην προβλήτα του λιμανιού του Παλέρμο κατά την είσοδό του στο λιμάνι.

13 Ιανουαρίου 2012
19:33 – Το Costa Concordia αναχωρεί από το λιμάνι της Τσιβιτανέκια με 3.200 επιβάτες και περισσότερα από χίλια μέλη πληρώματος. Μετά την έξοδο του πλοίου από το λιμάνι, ο πλοίαρχος αφήνει το τιμόνι στον Τσίρο Αμπρόζιο, Α’ αξιωματικό καταστρώματος. Δίνει οδηγίες στον χαρτογράφο του πλοίου, Σιμόνε Κανέσα, να κρατήσει μια πορεία που θα διασχίζει το λεγόμενο πέρασμα του Τζίλιο, δηλαδή το κομμάτι της θάλασσας που χωρίζει το νησί του Τζίλιο από την ακτή της Τοσκάνης.

21:42 – Το Costa Concordia προσκρούει στον γνωστό, χαρτογραφημένο ύφαλο Λε Σκόλε, σε βάθος οκτώ μέτρων και μόλις μισό μίλι από το νησί Τζίλιο. Το ρήγμα που έχει υποστεί, όπως θα αποκαλυφθεί αργότερα από τους δύτες, έχει μήκος 70 μέτρα. Ολόκληρο κομμάτι του βράχου σφηνώνεται στα ύφαλα του πλοίου. Οι παραμορφωμένες λαμαρίνες που καταλήγουν στο βυθό ξεπερνούν τα 90 μέτρα. Το υπερπολυτελές κρουαζιερόπλοιο έχει ανοίξει σαν κονσερβοκούτι. Στη γέφυρα επικρατεί πανδαιμόνιο. Ο καπετάνιος και το πλήρωμα προσπαθούν να εκτιμήσουν το μέγεθος της ζημιάς.

22:00 – Το πλοίο έχει πια υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά. Το νερό πλημμυρίζει τα στεγανά του πλοίου, προκαλεί ολοκληρωτικό μπλακ άουτ και καθιστά το πλοίο μη κυβερνήσιμο, αφού οι μηχανές δεν είναι πια σε θέση να εξασφαλίσουν την ώθηση και ακόμη και το τιμόνι δεν υπακούει. Το πλοίο προχωράει για κανένα μίλι βόρειο-ανατολικά και κάνει ένα είδος αναστροφής γύρω από τον εαυτό του. Κατόπιν ο πλοίαρχος χρησιμοποιώντας την ορμή του πλοίου, στρέφει ξανά την πλώρη του πλοίου προς το νησί Τζίλιο, επιτρέποντας στον αέρα και στα θαλάσσια ρεύματα να σπρώξουν το πλοίο όσο πιο κοντά στην ακτή του Τζίλιο γίνεται, όπου και τελικά «αράζει».

22:12 – Μισή ώρα μετά την πρόσκρουση, ανήσυχοι επιβάτες καλούν την ιταλική αστυνομία και αναφέρουν πως το πλοίο, στο οποίο επικρατεί μπλακ-άουτ, έχει αρχίσει να παίρνει σημαντική κλίση. Το λιμεναρχείο του Λιβόρνο ειδοποιείται από την αστυνομία και στην πορεία καλεί τη γέφυρα του Costa Concordia για να μάθει τι πραγματικά συμβαίνει. Ο καπετάνιος, όμως, εξακολουθεί να μην έχει σαφή εικόνα του ρήγματος και της ποσότητας του νερού που πλημμυρίζει το πλοίο και προσπαθεί να καθησυχάσει το λιμεναρχείο λέγοντας πως μόνο «έχουμε μπλακάουτ στο πλοίο κι εξετάζουμε τις συνθήκες».

22:20 – Στο πλοίο ακούγεται ένα μήνυμα που ενημερώνει τους επιβάτες για ένα ηλεκτρολογικό πρόβλημα στη γεννήτρια του πλοίου. Από τους επιβάτες ζητείται να παραμείνουν ψύχραιμοι. Δέκα λεπτά μετά το πρώτο μήνυμα ακολουθεί ένα δεύτερο, ακριβώς όμοιο με το πρώτο. Ωστόσο, η κλίση του πλοίου διαρκώς αυξάνεται και πολλοί επιβάτες ξεκινούν να φορούν μόνοι τους τα σωσίβια τους.

22:26 – Ο καπετάνιος Φραντσέσκο Σκετίνο ενημερώνει το λιμεναρχείο του Λιβόρνο πως το πλοίο έχει αρχίσει να μπάζει νερά και ζητά τη συνδρομή ενός ρυμουλκού.

22:50 – Μόνο όταν πλέον είναι προφανές στον πλοίαρχο αλλά και στις λιμενικές αρχές ότι το πλοίο βυθίζεται, αναγνωρίζεται η σοβαρότητα της κατάστασης κι επιτέλους δίνεται το πρόσταγμα εκκένωσης του πλοίου. Εν τω μεταξύ το πλοίο να αρχίζει να παίρνει κλίση μέχρι και 90 μοίρες από τη δεξιά πλευρά. Οι περισσότεροι επιβάτες βρίσκονται συγκεντρωμένοι στο κατάστρωμα 4 και ξεκινούν άμεσα να επιβιβάζονται σε σωστικές λέμβους, φουσκωτές βάρκες και μεταφέρονται στο λιμάνι του Τζίλιο, ενώ αρκετοί επιχειρούν να φτάσουν στο νησί κολυμπώντας. Παράλληλα ξεκινά επιχείρηση της ακτοφυλακής που με βάρκες και ελικόπτερα επιχειρεί να απεγκλωβίσει επιβάτες από την αριστερή πλευρά του πλοίου.

23.30 – Περίπου δύο ώρες μετά την πρόσκρουση στον ύφαλο κι ενώ υπάρχουν ακόμη επιβάτες που προσπαθούν να βρουν μέσο διαφυγής, ο κυβερνήτης Σκετίνο βρίσκεται ήδη σε μια από τις λέμβους και σε απόσταση ασφαλείας από το μισοβυθισμένο Costa Concordia. Εκείνη την ώρα δέχεται το πρώτο τηλεφώνημα του πλοιάρχου Γκρεγκόριο Ντε Φάλκο από το λιμεναρχείο του Λιβόρνο.

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012
00:42 – Σε άλλη μια καταγεγραμμένη συνομιλία, ο αξιωματικός της ιταλικής ακτοφυλακής ακούγεται να διατάζει τον καπετάνιο να επιστρέψει στο πλοίο.

01:04 – Αξιωματικός της ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας που πετά με ελικόπτερο πάνω από το Costa Concordia αναφέρει ότι υπάρχουν παγιδευμένα ακόμη 100 περίπου άτομα στο σκάφος, τα περισσότερα στην αριστερή πλευρά του πλοίου που πια έχει υψωθεί στον αέρα, ενώ η δεξιά πλευρά έχει σχεδόν ολόκληρη βυθιστεί.

04:46 – Το λιμεναρχείο του Λιβόρνο ανακοινώνει την ολοκλήρωση της επιχείρησης εκκένωσης του πλοίου.

06.00 – Το φως της ημέρας αποκάλυψε την τραγωδία της νύχτας που είχε προηγηθεί. Πάνω από 30 επιβάτες θεωρούνται αγνοούμενοι, οι τραυματίες είναι δεκάδες.

Η επιχείρηση διάσωσης και ανέλκυσης
14 Ιανουαρίου 2012 – Σωστικά συνεργεία και ειδικά εκπαιδευμένοι δύτες προσπαθούν να εντοπίσουν ίχνη ζωής στα πλημμυρισμένα καταστρώματα και τις καμπίνες του πλοίου. Το βράδυ οι δύτες εντοπίζουν κι απεγκλωβίζουν ένα νιόπαντρο ζευγάρι Κορεατών που είχε παγιδευτεί στην καμπίνα του.

15 Ιανουαρίου 2012 – Οι δύτες εντοπίζουν κι απεγκλωβίζουν το θαλαμηπόλο του πλοίου που, έχοντας σπάσει το πόδι του, είχε παγιδευτεί σε έναν από τους διαδρόμους του πλοίου που βρίσκονταν στην πλευρά του πλοίου που δεν είχε βυθιστεί.

16 Ιανουαρίου 2012 – Οι δυνατοί άνεμοι που πνέουν στην περιοχή προκαλούν μικρή μετατόπιση του πλοίου (1,5 εκατοστά) από το βράχο όπου έχει προσαράξει. Οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης για τους 32 αγνοούμενους, σταματούν προσωρινά.

24 Ιανουαρίου 2012 – Το πλοίο σταθεροποιείται πάνω στο βράχο όπου έχει προσαράξει. Οι δύτες μέχρι αυτή τη μέρα έχουν καταφέρει να ανασύρουν 16 σωρούς αγνοουμένων από το μισοβυθισμένο Costa Concordia.

28 Ιανουαρίου 2012 – Δύτες ανασύρουν τη 17η σωρό από τη βυθισμένη δεξιά πλευρά του πλοίου.

12 Φεβρουαρίου 2012 – Η ολλανδική εταιρεία Smit Internationale, ενεργώντας από κοινού με την ιταλική εταιρεία NERI Spa, ξεκινούν τη διαδικασία εξαγωγής 2.380 τόνων καυσίμων από τις 15 δεξαμενές του πλοίου.

22 Φεβρουαρίου 2012 – Έχοντας πληροφορίες για το που μπορεί να βρίσκονται οι σωροί μιας ομάδας επιβατών, οι Ιταλοί δύτες ανασύρουν οχτώ ακόμη νεκρούς από το βυθισμένο τμήμα του πλοίου.

22 Μαρτίου 2012 – Πέντε ακόμη σωροί ανασύρονται από ένα απόμακρο σημείο στο βυθισμένο κοίλος του Costa Concordia. Πλέον οι αγνοούμενοι από το ναυάγιο της 13ης Ιανουαρίου είναι μόνο δύο.

24 Μαρτίου 2012 – Ολοκληρώνονται οι εργασίες εξαγωγής των καυσίμων από το πλοίο.

21 Απριλίου 2012 – Ανακοινώνεται ότι η αμερικανική εταιρεία Titan Salvage, σε συνεργασία με την ιταλική Micoperi θα αναλάβουν την ανέλκυση του Costa Concordia. Το σχέδιο που έχει εκπονηθεί προβλέπει το καράβι να καταστεί και πάλι πλωτό και στη συνέχεια να ρυμουλκηθεί ως το λιμάνι της Τσιβιταβέκια.

Μάιος 2012 – Ξεκινούν οι εργασίες ανέλκυσης του πλοίου από τα βράχια της νήσου Τζίλιο.

Διαβάστε ακόμη: Διαπλέοντας την πιο «επικίνδυνη» θάλασσα του κόσμου