COVID-19 vs Γρίπης: Ποιο από τα δύο είναι τελικά πιο επικίνδυνο για την υγεία;
Σχεδόν από την αρχή της επιδημίας του SARS-CoV-2 σε όλο τον κόσμο, οι ερευνητές και οι επιδημιολόγοι προειδοποίησαν ότι φαινόταν να συμπεριφέρεται διαφορετικά από τους γνωστούς ιούς, και ιδίως την εποχική γρίπη. Αυτό περιελάμβανε όχι μόνο τη γενική μεταδοτικότητα του COVID-19 σε σύγκριση με τους ιούς της γρίπης, αλλά και την ικανότητά του να προκαλεί προβλήματα θρόμβωσης στις φλέβες και τις αρτηρίες, να οδηγεί σε απώλεια της όσφρησης και/ή της γεύσης και ακόμη και να οδηγεί σε ένα σπάνιο πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο στα παιδιά.
Αυτό το μήνυμα ελήφθη περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά υπόψη, ανάλογα με τη γεωγραφία και, συχνά, την πολιτική. Αλλά όπως καθιστά σαφές μια νέα μελέτη, οι προειδοποιήσεις αποδείχθηκαν προφητικές.
Η μελέτη, μια συγκριτική ανάλυση με 18 μήνες παρακολούθησης των εισαγωγών στα νοσοκομεία για τα άτομα με COVID-19 και τα άτομα με εποχική γρίπη, διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με COVID-19 παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά θανάτου, χρήσης υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και δυσμενών αποτελεσμάτων υγείας στα περισσότερα συστήματα οργάνων απ’ ό,τι οι ασθενείς με γρίπη. Τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν στις 14 Δεκεμβρίου στην ενότητα μολυσματικών ασθενειών του ιατρικού περιοδικού The Lancet.
«Αυτό ήταν εμφανές στα στελέχη προ-Δέλτα, Δέλτα και Όμικρον τόσο σε εμβολιασμένα όσο και σε μη εμβολιασμένα άτομα», λέει ο Ziyad Al-Aly, διευθυντής του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας, επικεφαλής της υπηρεσίας έρευνας και ανάπτυξης στο Veterans Affairs Saint Louis Health Care System και κύριος συγγραφέας της μελέτης. «Το COVID παραμένει μια πολύ πιο σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία από ό,τι η γρίπη».
Η μελέτη δημοσιεύτηκε ενώ στις ΗΠΑ παρατηρείται σημαντική αύξηση των νοσηλειών που σχετίζονται με τον COVID και με 15 πολιτείες να αναφέρουν υψηλά ή πολύ υψηλά επίπεδα αναπνευστικών ασθενειών, οι οποίες περιλαμβάνουν τον COVID-19, τη γρίπη, τον RSV και άλλες αναπνευστικές ασθένειες. Οι αριθμοί των νοσηλειών είναι πολύ χαμηλότεροι από εκείνους που δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της Omicron, αλλά καθώς ο ψυχρότερος καιρός μεταφέρει περισσότερους ανθρώπους σε εσωτερικούς χώρους και σε χώρους με πολύ κόσμο, μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Η μελέτη του Al-Aly προέβη σε συγκριτική ανάλυση 94 προκαθορισμένων εκβάσεων υγείας και διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια 18 μηνών παρακολούθησης, ο COVID σχετιζόταν με «σημαντικά αυξημένο κίνδυνο» για 64 από αυτές, ή σχεδόν 70%. Ο κατάλογος των αυξημένων κινδύνων της νόσου περιλαμβάνει τα πάντα, από την καρδιακή ανακοπή, το εγκεφαλικό επεισόδιο, τη χρόνια νεφρική νόσο και τις γνωστικές διαταραχές έως την ψυχική υγεία και την κόπωση, δύο χαρακτηριστικά που συχνά συνδέονται με τη μακρά διάρκεια του COVID.
Συγκριτικά, η εποχική γρίπη σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο μόνο σε έξι από τις 94 συγκεκριμένες καταστάσεις. Επιπλέον, ενώ ο COVID αύξησε τους κινδύνους για όλα σχεδόν τα συστήματα οργάνων που μελετήθηκαν, η γρίπη αύξησε τον κίνδυνο κυρίως για το πνευμονικό σύστημα. Αυτά τα ευρήματα, λέει ο Al-Aly, υποδηλώνουν ότι «ο COVID είναι πραγματικά μια πολυσυστημική ασθένεια, ενώ η γρίπη είναι περισσότερο ένας ιός του αναπνευστικού συστήματος».
«Ένας τρομερός εχθρός»
Αν και ο COVID ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο, η εποχική γρίπη θα πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, λέει ο ερευνητής. Για την ακρίβεια, ένα σαφές συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι, με τον ίδιο τρόπο που ο μακροχρόνιος COVID αποτελεί πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας από τον οξύ COVID, η μακροχρόνια γρίπη ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο από ό,τι η οξεία φάση της.
«Πριν από πέντε χρόνια, δεν θα μου περνούσε από το μυαλό να εξετάσω την πιθανότητα μιας ‘μακράς γρίπης’», λέει ο Al-Aly. «Αλλά ένα σημαντικό μάθημα που πήραμε από τον SARS-CoV-2 είναι ότι μια λοίμωξη που αρχικά θεωρήθηκε ότι προκαλεί μόνο σύντομη ασθένεια μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χρόνια ασθένεια. Η αντίληψη της ασθένειας ως οξείας εκδήλωσης συσκοτίζει το πολύ μεγαλύτερο βάρος της απώλειας υγείας που εμφανίζεται αργότερα. Αυτή η αποκάλυψη μας παρακίνησε να εξετάσουμε τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα του COVID-19 έναντι της γρίπης».
Το αποτέλεσμα: Ο COVID-19 ενέχει πολύ υψηλότερο κίνδυνο, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, από τη γρίπη. Αλλά η γρίπη παραμένει «ένας τρομερός εχθρός», λέει ο Al-Aly. «Εισερχόμενοι σε αυτή τη χειμερινή περίοδο, όπου τα κρούσματα COVID και γρίπης αυξάνονται, οι άνθρωποι θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι έχουν εμβολιαστεί και για τα δύο και για τον RSV, αν πληρούν τις προϋποθέσεις, και να λάβουν προφυλάξεις για να μειώσουν τον κίνδυνο”».
Σύμφωνα με τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν το 80% των ενήλικων Αμερικανών έχει ολοκληρώσει την αρχική σειρά εμβολίων COVID-19, αλλά μόνο το 17% έχει λάβει αναμνηστικό εμβόλιο. Εντωμεταξύ, σχεδόν τέσσερις στους 10 ενήλικες είχαν λάβει ένα εμβόλιο για την εποχική γρίπη στις 25 Νοεμβρίου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του CDC.
Περίπου το 15% του συνόλου των ενηλίκων στις ΗΠΑ έχουν βιώσει μακροχρόνια συμπτώματα COVID, αν και τα ποσοστά κυμαίνονται μέχρι και το 34% που αναφέρθηκε στην Οκλαχόμα. Σύμφωνα με μια εργασία που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος από την ομάδα του Al-Aly στο Nature Medicine, οι σωματικές επιπτώσεις από τον μακροχρόνιο COVID μπορεί να διαρκέσουν δύο χρόνια ή περισσότερο – και μπορεί να επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής ακόμη και για εκείνους των οποίων τα αρχικά κρούσματα δεν χρειάστηκαν νοσοκομειακή περίθαλψη.
