Δασμοί Τραμπ: Νέες απειλές για το παγκόσμιο εμπόριο και τις αγορές – Η αντίδραση των επενδυτών
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, άνοιξε νέο μέτωπο στο παγκόσμιο εμπόριο, ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να επιβάλει δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από όλες τις χώρες. Παράλληλα, προανήγγειλε την εφαρμογή «αμοιβαίων δασμών» σε κράτη που φορολογούν αμερικανικές εισαγωγές, με τα νέα μέτρα να ενεργοποιούνται άμεσα.
Η ανακοίνωση προκάλεσε αναταράξεις στις αγορές και νέες ανησυχίες για έναν κλιμακούμενο εμπορικό πόλεμο. Παρότι ο Τραμπ έχει στο παρελθόν προχωρήσει σε αντίστοιχες απειλές – όπως στην περίπτωση του Καναδά και του Μεξικού – που τελικά ανεστάλησαν, η εφαρμογή των δασμών στην Κίνα έδειξε πως δεν πρόκειται πάντα για διαπραγματευτικό ελιγμό.
Οι επιπτώσεις στις αγορές και η αντίδραση των επενδυτών
Η ανακοίνωση των νέων δασμών προκάλεσε αναταραχή στις ασιατικές χρηματαγορές, με τους δείκτες να καταγράφουν αρχικά απώλειες, προτού σταθεροποιηθούν σε μεικτά πρόσημα. Στην Ευρώπη, οι αγορές δείχνουν αντοχή, με τον Stoxx 600 και τον γερμανικό DAX να σημειώνουν άνοδο 0,30%, καθώς οι επενδυτές επιχείρησαν να αποτινάξουν το αρνητικό κλίμα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ευρωπαϊκές αγορές είχαν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα την περασμένη εβδομάδα, με τον Euro Stoxx 600 και τον DAX να καταγράφουν αύξηση 7% και 9% αντίστοιχα από την αρχή του έτους. Η ανοδική πορεία ενισχύθηκε από τον κλάδο πολυτελών ειδών, ο οποίος τροφοδότησε την άνοδο του γαλλικού CAC 40 κατά 8%.
Ο χρυσός και το δολάριο σε ρόλο «ασφαλών καταφυγίων»
Όπως συμβαίνει σε περιόδους αβεβαιότητας, οι επενδυτές στράφηκαν στα πολύτιμα μέταλλα. Ο χρυσός συνέχισε την ανοδική του πορεία, φτάνοντας τα 2.879 δολάρια ανά ουγγιά, ενώ άνοδο σημείωσαν και το ασήμι και η πλατίνα. Αντίθετα, το παλλάδιο υποχώρησε.
Το δολάριο ενισχύθηκε περαιτέρω μετά την ανακοίνωση Τραμπ, καταγράφοντας άνοδο 0,3%, επεκτείνοντας τα κέρδη που είχε σημειώσει την Παρασκευή. Το αμερικανικό νόμισμα διαπραγματεύεται πλέον στα 97 σεντς έναντι του ευρώ, από 95 σεντς την περασμένη εβδομάδα. Τα νομίσματα της Νορβηγίας, του Καναδά και της Αυστραλίας δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις.
Η αντίδραση διεθνών ηγετών και η γεωπολιτική διάσταση
Η ανακοίνωση των δασμών προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τις χώρες της ΕΕ να προετοιμαστούν για αντίποινα, υπογραμμίζοντας πως «η Ευρώπη πρέπει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της».
Το Πεκίνο, από την πλευρά του, προανήγγειλε αντίμετρα, στοχεύοντας εισαγόμενα αμερικανικά προϊόντα αξίας 14 δισ. δολαρίων, ενώ η Νότια Κορέα εξετάζει τη διαφοροποίηση των εξαγωγικών της αγορών, καθώς οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος αγοραστής χάλυβα.
Παράλληλα, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζε ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει εξαίρεση των εξαγωγών της χώρας του από τους δασμούς.
Η χαλυβουργία των ΗΠΑ και το στοίχημα της εγχώριας παραγωγής
Η αμερικανική χαλυβουργία υποδέχθηκε με ανάμεικτα συναισθήματα την απόφαση Τραμπ. Ενώ θεωρητικά οι νέοι δασμοί θα μπορούσαν να προστατεύσουν τις εγχώριες εταιρείες, πολλοί κατασκευαστές εκφράζουν ανησυχίες για την άνοδο του κόστους πρώτων υλών.
Παράλληλα, η απόπειρα της ιαπωνικής Nippon Steel να εξαγοράσει την αμερικανική US Steel για 14,1 δισ. δολάρια βρίσκεται πλέον στον αέρα, καθώς ο Τραμπ δήλωσε πως «η ιαπωνική εταιρεία δεν μπορεί να έχει πλειοψηφικό μερίδιο».
Δασμοί και παγκόσμια οικονομία: Ένα επικίνδυνο στοίχημα
Η επιβολή δασμών ήταν κεντρικό στοιχείο της οικονομικής πολιτικής του Τραμπ από την πρώτη του θητεία. Το 2018 είχε εφαρμόσει δασμούς 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο, με το επιχείρημα της «εθνικής ασφάλειας». Σήμερα, επανέρχεται με ακόμη πιο επιθετικές κινήσεις, δημιουργώντας έντονη ανησυχία για τις παγκόσμιες εμπορικές ροές.
Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν πως οι νέοι δασμοί θα αυξήσουν το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές, θα πλήξουν την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και δεν θα αποφέρουν τα προσδοκώμενα έσοδα. Η εμμονή του Τραμπ στη δασμολογική πολιτική εγείρει ερωτήματα για το αν πρόκειται για διαπραγματευτικό εργαλείο ή για στρατηγική αναμόρφωσης του παγκόσμιου εμπορίου.
