ΔΕΗ: Το «σχέδιο Πυξίδα» που έμεινε στο συρτάρι και ο κίνδυνος black out
Σε δύσκολη θέση βρίσκεται η ΔΕΗ, η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας, με τις ημερήσιες ζημίες να φτάνουν τα 2,5 εκατ. ευρώ και συνολικά τα 903 εκατ. για το 2018. Πρόκειται για μία ωρολογιακή βόμβα που απειλεί τόσο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα όσο και την ελληνική οικονομία.
Τόσο ο ορκωτός ελεγκτής της επιχείρησης στην έκθεση που συνοδεύει τα αποτελέσματα της χρήσης 2018 (ΕΥ), όσο και η έκθεση των αποτελεσμάτων επισημαίνουν την ύπαρξη αβεβαιότητας ως προς τη συνέχιση της δραστηριότητας της ΔΕΗ, εξαιτίας των υψηλών ζημιών, των μειωμένων εσόδων, αλλά και του γεγονότος ότι οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις υπολείπονται σημαντικά των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Παρά ταύτα στις καταστάσεις τονίζεται ότι έχει διασφαλιστεί η ορθή συνέχιση της δραστηριότητας για τους επόμενους 12 μήνες.
Πώς όμως η ετήσια έκθεση αιτιολογεί τις ζημιές; Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις καταστάσεις υπάρχουν πέντε βασικοί λόγοι:
1) 164 εκατ. ευρώ πρόβλεψη για καταβολή αποζημίωσης για έξοδο προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης
2) 196 εκατ. ευρώ πρόσθετη χρέωση προμηθευτών για τον ΕΛΑΠΕ
3) 146 εκατ. ευρώ αύξηση των τιμών CO2 με άμεση επίπτωση και στην αύξηση της ΟΤΣ το μεγαλύτερο μέρος της οποίας δε μετακυλήθηκε στους καταναλωτές δεδομένου ότι δεν υφίσταται ρήτρα CO2 ή οριακής τιμής του συστήματος στα τιμολόγια χαμηλής τάσης της ΔΕΗ
4) 223,8 εκατ. ευρώ αρνητική επίπτωση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ
5) 78,7 εκατ. ευρώ σχηματισμός πρόβλεψης για τόκους υπερημερίας που διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ
Παράλληλα λόγω της μείωσης της λειτουργικής κερδοφορίας, της υποχρέωσης αποπληρωμής εντός του 2019 μακροπρόθεσμου δανεισμού 725,8 εκατ. ευρώ και της πρόσθετης υποχρέωσης για αγορές δικαιωμάτων CO2 το σύνολο του βραχυπρόθεσμου ενεργητικού υπολείπεται των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ομίλου και της Μητρικής κατά 708 και 949 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Προειδοποίηση έναν χρόνο πριν
Για τον κίνδυνο βιωσιμότητας της ΔΕΗ είχε προειδοποιήσει η ΜcKinsey από τον Φεβρουάριο του 2018 διαπιστώνοντας ότι το καθαρό χρέος της Επιχείρησης είναι σήμερα (σ.σ. αρχές 2018) 8-9 φορές μεγαλύτερο από τα λειτουργικά της κέρδη. Για να γίνει βιώσιμη η Επιχείρηση, θα πρέπει η σχέση αυτή να περιοριστεί στο 3, σημείωνε η ΜcKinsey στο Business Plan που παρέδωσε στη διοίκηση της ΔΕΗ και στα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας, και πρότεινε δράσεις για τη βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας κατά 90 με 100 εκατ. ετησίως την πενταετία 2018-2022.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, το περίφημο «σχέδιο Πυξίδα» που ο κ. Παναγιωτάκης δεν παρουσίασε ποτέ ολοκληρωμένο στα μέλη του Δ.Σ. με την αιτιολογία, όταν κλήθηκαν να το εγκρίνουν, ότι δεν έχει μεταφραστεί(!) προέβλεπε μείωση προσωπικού κατά 6.000 άτομα στην 5ετία, αριθμός που αντιστοιχεί στο 50% των εργαζομένων στη ΔΕΗ και αναπροσαρμογή των τιμολογίων.
Το σχέδιο της ΜcKinsey έμεινε στο συρτάρι και σήμερα καθίσταται ανίσχυρο να εγγυηθεί τη βιωσιμότητα της εταιρείας, αφού η λειτουργική κερδοφορία έχει συρρικνωθεί κατά 45% σε σύγκριση με το 2017, καθιστώντας δυσχερέστερη την αναλογία της με το καθαρό χρέος της Επιχείρησης που μειώθηκε το 2018 κατά 212,4 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, κρίσιμες παραδοχές που έλαβε υπόψη της η ΜcΚinsey, όπως για παράδειγμα η τιμή των CO2, έχουν διαφοροποιηθεί ριζικά.
Η μεγάλη ευκαιρία αναδιάρθρωσης της ΔΕΗ και εξυγίανσης συνολικά της αγοράς ηλεκτρισμού χάθηκε το 2015, όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εγκατάλειψε το «σχέδιο Μικρή ΔΕΗ» και εισηγήθηκε στους θεσμούς αντ’ αυτού την πώληση λιγνιτικών μονάδων, αλλά και τη διάθεση μέσω δημοπρασιών σε τρίτους λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος σε χαμηλές τιμές (ΝΟΜΕ) και μάλιστα με δεσμευτικούς στόχους, που αν δεν επιτευχθούν θα ακολουθήσουν εναλλακτικά δομικά μέτρα.
Τρία χρόνια μετά την εφαρμογή αυτού του καταστροφικού σχεδιασμού, η ΔΕΗ, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της εταιρείας, έχει επιβαρυνθεί με 1 δισ. ευρώ και είναι αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο να καταλήξει άγονος και ο δεύτερος διαγωνισμός για την πώληση των μονάδων Μελίτης και Μεγαλόπολης, γεγονός που θα έχει συνέπειες.
Standard & Poor’s: Εξασφαλισμένη για 12 μήνες η ρευστότητα της ΔΕΗ
Παρά τα δυσμενή οικονομικά στοιχεία που παρουσίασε η ΔΕΗ για το 2018 ο οίκος αξιολόγησης S&P εκτιμά ότι οι πιστωτικές γραμμές που διαθέτει η εταιρεία θα τη στηρίξουν σε ότι αφορά τη ρευστότητα για το επόμενο 12μηνο, όπως προβλέπεται στο σενάριο υπό το οποίο αξιολογεί την εταιρεία (CCC+ με θετικό outlook).
Έχουμε λάβει υπόψη τους κινδύνους που σχετίζονται με την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, δεδομένων των δύσκολων συνθηκών της αγοράς, και την υψηλά μοχλευμένη κεφαλαιακή δομή καθώς και το σχετικά βραχυπρόθεσμο χρέος, σχολιάζει η S&P. Το θετικό outlook αντανακλά στην ελληνική οικονομία αλλά και στην πίστη του οίκου ότι η εταιρεία θα λάβει έκτακτη στήριξη από την κυβέρνηση σε περίπτωση μεγαλύτερης οικονομικής πίεσης.
Υπολογίζει ότι με βάση τα στοιχεία α’ τριμήνου η ΔΕΗ έχει περίπου 435 εκατ. ευρώ σε ρευστότητα συν 702 εκατ. ευρώ διαθέσιμα σε πιστωτικές γραμμές οι οποίες “ωριμάζουν” μετά το 2022. Αυτό συγκρίνεται με το 1,1 δισ. ευρώ χρέους που “ωριμάζει” τους επόμενους 24 μήνες, περιλαμβανομένων 350 εκατ. ευρώ την 1η Μαΐου, για τα οποία ο οίκος εκτιμά ότι έχουν ήδη εξοφληθεί με μετρητά αλλά και πιστωτικές γραμμές από τις ελληνικές τράπεζες. Η επόμενη ωρίμανση χρέους, άνω των 100 εκατ. ευρώ είναι μετά το 2020.
Ο οίκος δεν αναμένει σημαντική βελτίωση στην οικονομική απόδοση της εταιρείας το 2019. Ωστόσο εκτιμά ότι θα υπάρξει κάποια βελτίωση στα EBITDA εφέτος, καθώς δεν χρειάζεται να καλύπτει πλέον το έλλειμμα στις ΑΠΕ (196,3 εκατ. ευρώ το 2018) αλλά και της μείωσης της έκπτωσης συνέπειας στους καταναλωτές (στο 10% από το 15%).
