ΔΕΘ: Τα ορόσημα πριν την τελική κοστολόγηση των μέτρων
Κρίσιμες εξελίξεις αυτή την εβδομάδα -από τη Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ μέχρι τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό- θα οριοθετήσουν το πλαίσιο μέτρων/παροχών που σχεδιάζει η κυβέρνηση ενόψει των εγκαινίων της 86ης ΔΕΘ.
Στα μέσα της εβδομάδας αναμένονται τα στοιχεία για το ΑΕΠ και στα τέλη για τον πληθωρισμό ενώ σημαντικές επαφές σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενόψει της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ την Πέμπτη και της συνόδου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ την Παρασκευή θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο σχετικά με τα δημοσιονομικά και τα περιθώρια κοινών ευρωπαϊκών δράσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στην ενέργεια.
Εξάλλου, αν και οι τιμές του φυσικού αερίου υποχώρησαν την τελευταία εβδομάδα, μετά και τα στοιχεία που ανέφεραν ότι επιτεύχθηκαν οι ευρωπαϊκοί στόχοι για πλήρωση των αποθεμάτων δύο μήνες νωρίτερα, υπάρχουν ενδείξεις που συντηρούν τους φόβους για νέες αυξήσεις, μετά και την απόφαση της Gazprom να διακόψει επ’ αόριστο τη ροή φυσικού αερίου μέσω Nord Stream για περαιτέρω συντήρηση. Η τάση των τιμών παραμένει ανοδική και θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο άνοιγμα του Χρηματιστηρίου του Άμστερνταμ σήμερα, η τιμή αναφοράς TTF κινείται ανοδικά κατά 20% περίπου, πάνω από τα 250 ευρώ. Μένει να φανεί κατά πόσο θα επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες των αναλυτών ότι μπορεί να φτάσει στα ψηλά του περασμένου Αυγούστου, δηλαδή πάνω από τα 300 ευρώ ανά MWh.
Εν μέσω αυτών των προκλήσεων οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ στις 9 Σεπτεμβρίουθα διερευνήσουν δυνατότητα επιβολής πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου και στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού, παράλληλα με τη δυνατότητα θέσπισης έκτακτης πιστωτικής γραμμής.
Ας σημειωθεί επίσης ότι την Πέμπτη, 8 Σεπτεμβρίου, η ΕΚΤ αποφασίζει για τα επιτόκια, με τα προγνωστικά να δείχνουν αύξηση κατά 50 ή 75 μ.β.. Σημειώνεται ότι η κλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων σε περιβάλλον αβεβαιότητας και φόβων για ύφεση στην Ευρώπη οδήγησε την ΕΚΤ σε επιθετική στρατηγική, με αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο, για πρώτη φορά από το 2011, κατά 50 μ.β. Ως αποτέλεσμα, το βασικό επιτόκιο διαμορφώθηκε σε 0,5% από 0%.
Εντωμεταξύ, ειδικά για την ελληνική οικονομία και τα περιθώρια αντίδρασης της κυβέρνησης στο προσεχές διάστημα καθοριστικά είναι τα επίσημα στοιχεία για τον ρυθμό ανάπτυξης στο β’ τρίμηνο σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις για τα έσοδα από τον τουρισμό στο γ’ τρίμηνο. Τα στοιχεία αυτά θα ευνοήσουν μια καλύτερη πρόβλεψη για τις αντοχές της οικονομίας τον ερχόμενο χειμώνα, που προβλέπεται δύσκολος, όπως έχει αναφερθεί από επίσημα χείλη.
Την Τετάρτη, 7 Σεπτεμβρίου, η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να ανακοινώσει στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ στο β’ τρίμηνο ενώ έπονται ανακοινώσεις για τον δείκτη τιμών καταναλωτή την Παρασκευή, 9 Σεπτεμβρίου.
Αν και οι προτάσεις που επεξεργάζεται ο πρωθυπουργός ενόψει της ΔΕΘ είναι κοστολογημένες θεωρείται κρίσιμης σημασίας τόσο η πορεία του πληθωρισμού όσο και οι εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την οριστικοποίηση των μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός.
Εξάλλου, κλαδικοί φορείς και επιμελητήρια με υπομνήματά τους έχουν γνωστοποιήσει στο κυβερνητικό επιτελείο σειρά αιτημάτων για γενναία μέτρα προστασίας απέναντι στην ενεργειακή κρίση και την εκτόξευση των τιμών. Στο επίκεντρο είναι η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα και η ρύθμιση οφειλών που συσσωρεύτηκαν μετά από δύο χρόνια πανδημίας. Ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις προβάλλεται η ανάγκη πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης, δεδομένου ότι πολλές αντιμετωπίζουν οριακή ρευστότητα και οι αντοχές τους έχουν σχεδόν εξαντληθεί μετά την πανδημία. Γι’ αυτές τις επιχειρήσεις το υπέρογκο λειτουργικό κόστος λόγω της κρίσης των τιμών αναδύει κίνδυνο βιωσιμότητας όσο οι τζίροι τους είναι καθηλωμένοι λόγω της πτώσης της ζήτησης.
