Διαρροή μυστικών μέσω των social media
Μια σειρά από εφαρμογές αφήνει τους χρήστες να φανερώσουν τα πάντα πίσω από ένα ψευδώνυμο.
του Μάιλς Ρέιμερ
Όταν το Facebook άνοιξε στο κοινό το 2006, μια από τις λιγοστές διαφορές που είχε σε σχέση με τους ανταγωνιστές του ήταν ότι το όνομα κάθε λογαριασμού ήταν και το όνομα του ατόμου που τον διαχειριζότανε. Ήταν ένα μικρό βήμα, αλλά αποτελούσε τεράστια διαφορά σε σχέση με την ανωνυμία άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης που κατακλύζονταν από ανεπιθύμητα μηνύματα και ψεύτικους λογαριασμούς και έμοιαζε να βάζει μια τελεία σε μια δεκαετή παράδοση – οι χρήστες δεν θα κρύβονταν πίσω από ψευδώνυμα αλλά πίσω από εξακριβωμένες ταυτότητες.
Επτά χρόνια αργότερα και το βασικό ατού του Facebook μοιάζει να είναι ελάττωμα, υπό κάποιο πρίσμα. Οι εξακριβωμένες ταυτότητες μπορεί να είναι χρήσιμες ή και αναγκαίες σε ορισμένες εφαρμογές (π.χ. επαγγελματικές όπως το LinkedIn) αλλά ορισμένοι χρήστες, ιδιαίτερα οι νεώτεροι, αναζητούν άλλα προγράμματα όπου επικρατεί η παλιά συνήθεια του ψευδώνυμου που εμφανίζεται στην οθόνη.
Διαβάστε ακόμη: Ξεχάστε την ιδιωτικότητα στο Facebook
Υπάρχουν εμφανείς και πρακτικοί λόγοι για τους οποίους κάτι τέτοιο έλκει μια νεώτερη γενιά εξοικειωμένη με το διαδίκτυο: όσο περισσότερο εισβάλει το διαδίκτυο στη ζωή μας, τόσο πιο αναγκαίο είναι να κρατήσουμε κάποια κομμάτια της ιδιωτικά. Γι’ αυτό είναι δημοφιλές το Snapchat, που επιτρέπει στους χρήστες να μοιράζονται ενοχλητικές φωτογραφίες δίχως να αφήνουν ίχνη – οι χρήστες μπορούν να ανεβάζουν ότι φωτογραφία θέλουν δίχως να φοβούνται μήπως τη δει τυχαία ο μελλοντικός εργοδότης τους.
«Οι νέοι έχουν αυτή την αντίληψη για το ψηφιακό τους αποτύπωμα που δεν έχουν άλλοι», λέει ο προγραμματιστής Μάικλ Χέιουαρντ, «επειδή δεν το αντιμετωπίζουν κάθε μέρα από μικρή ηλικία». Πριν από δύο χρόνια ο Χέιουαρντ και ο συνέταιρός του Μπραντ Μπρουκς ξεκίνησαν ένα συνδυασμό διαδικτυακής και κινητής εφαρμογής με την ονομασία Whisper, που δίνει στους χρήστες τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν κείμενο και φωτογραφίες για να μοιραστούν ανώνυμα τα μυστικά τους. Αυτή η εφαρμογή βρήκε γρήγορα ανταπόκριση σε κολεγιακές εστίες και άρχισε να διαδίδεται και στο ευρύτερο κοινό. Πρόσφατα, η εταιρεία εξασφάλισε κεφάλαια ύψους 21 εκατομμυρίων δολαρίων από την Sequoia Capital.
Ο Χέιουαρντ λέει ότι οι εξοικειωμένοι χρήστες του διαδικτύου είναι οι πρώτοι που κάνουν χρήση εφαρμογών αντίστοιχων των Whisper, Kik και Snapchat, αλλά η επιθυμία να μοιραστούμε τα ευαίσθητα μυστικά μας δίχως να φανερώσουμε την ταυτότητά μας είναι γενικότερη. «Είναι όπως η αναλογία με τον ξένο στο τραίνο», εξηγεί. «Δεν λες τα μυστικά σου στους κοντινούς σου φίλους αλλά θα τα μοιραστείς με έναν εντελώς άγνωστο. Δε σε ενδιαφέρει γιατί δεν υπάρχει κοινωνική διάσταση εκεί».
Οι ελληνικές εταιρείες βρίσκουν στελέχη μέσω social media;
Όπως οι άγνωστοι στο τραίνο, το Whisper μπορεί να συντηρήσει διαπροσωπικές σχέσεις που έχουν βάθος παρότι είναι ανώνυμες. «Τα μυστικά φέρνουν οικειότητα» λέει, και επιμένει ότι παρά το γεγονός ότι οι χρήστες του Whisper είναι ανώνυμοι και απρόσωποι, έχουν δημιουργήσει μια πραγματική κοινότητα. Όπως εξηγεί, πέρα από τους πρακτικούς λόγους που έχει κάποιος να θέλει να μοιραστεί προσωπικές πληροφορίες δίχως να το μάθει ο κοινωνικός του κύκλος, υπάρχει μια βασική ανθρώπινη ανάγκη για αυτό. Και το διαδίκτυο την ενδυναμώνει.
«Ένα από τα προβλήματα του Facebook και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γενικά» λέει, «είναι το γεγονός ότι σου δίνουν μια μη ρεαλιστική αντίληψη για το τι συμβαίνει στην ομάδα που ανήκεις. Νομίζεις ότι όλοι περνάνε πάντα καλά, είναι σε πάρτυ και βγαίνουν συνέχεια έξω, γιατί αυτά βλέπεις. Η εικόνα που διαμορφώνεις για τον εαυτό σου βασίζεται στο πώς τον αντιλαμβάνεσαι σε σχέση με τους γύρω σου. Οπότε αν όλοι είναι τόσο δημοφιλείς, τόσο χαλαροί, και βρίσκουν συνέχεια ερωτικούς συντρόφους, εσύ κάθεσαι και αναρωτιέσαι ‘εμένα γιατί δε μου συμβαίνουν αυτά;’».
Σαν είδος όπου το κοινωνικό κεφάλαιο σημαίνει επιτυχία, έχουμε μια φυσική τάση να παρουσιάζουμε μόνο το καλύτερό μας πρόσωπο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά μοιάζει να υπάρχει και μια αντίστοιχη διαφορετική διάθεση να μοιραστούμε τις αδυναμίες μας, μια μορφή αντι-ναρκισσισμού που μας επιστρέφει σε μορφές διαδικτυακής επικοινωνίας που είναι πιο ανώνυμες. Αυτό είναι καλό για τις εταιρείες που παρέχουν αυτές τις διαδικτυακές υπηρεσίες αλλά, αν πιστέψουμε τα λόγια του Χέιουαρντ, έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει και τις πραγματικές μας σχέσεις.
