Δικαιώνονται όσοι πήραν στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο

Το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας εξέδωσε την Πέμπτη δύο αποφάσεις «σταθμό» επί συλλογικών αγωγών -1.200 δανειοληπτών, τις 799/2017 και 800/2017, η νομική σημασία των οποίων είναι τεράστια, καθώς αφορούν όχι μόνο τους προσφεύγοντες αλλά όλους τους δανειολήπτες -περίπου 70.000- που συνήψαν στο παρελθόν στεγαστικά με ρήτρα chf.

Αν και οι αποφάσεις δεν έχουν ακόμα καθαρογραφεί, σύμφωνα με δικαστικές πηγές, το Δικαστήριο έκανε δεκτές τις αγωγές και ορίζει ότι τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο θα πρέπει να αποπληρωθούν με βάση την ισοτιμία ευρώ/chf που ίσχυε όταν εκταμιεύθηκε το δάνειο και όχι με την τρέχουσα ισοτιμία. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο δικαστής αναφέρει στην απόφαση του ότι τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο έχουν στοιχεία που παραπέμπουν σε επενδυτικό προϊόν και ακόμα υποχρεώνει τις τράπεζες να επαναπροσδιορίσουν τόσο το κεφάλαιο, όσο και τις δόσεις των δανείων με βάση την ισοτιμία εκταμίευσης.

Οι δύο αποφάσεις, όπως και η προγενέστερη 334/2016 επίσης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθήνας, ανοίγουν το δρόμο για να διευθετηθούν οφειλές ύψους περί των 7 δισ. ευρώ από στεγαστικά δάνεια που λήφθηκαν με ρήτρα ελβετικού φράγκου.

Το οικονομικό μαρτύριο» για 70.000 δανειολήπτες που συνήψαν τέτοια δάνεια ξεκίνησε ότι το ελβετικό φράγκο άρχισε να ενισχύεται έναντι του ευρώ. Διότι ενώ πλήρωναν τις δόσεις στην ώρα τους, το άληκτο κεφάλαιο των δανείων τους, αντί να μειώνεται αυξανόταν καθώς η ισοτιμία διαφοροποιείτο μέρα με τη μέρα.

Τα περισσότερα δάνεια σε ελβετικό φράγκο χορηγήθηκαν την περίοδο 2006-2008, καθώς αποτελούσαν ελκυστικό προϊόν, λόγω της ισοτιμίας που «έπαιζε» στο 1,65 με 1,55 ελβετικά φράγκα = 1 ευρώ αλλά και του χαμηλού επιτοκίου libor. Υπενθυμίζεται ότι το διάστημα 2007-2008 τα επιτόκια του ευρώ διαμορφώνονταν σε υψηλά επίπεδα πάνω από 5%.

Μάλιστα όταν η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας στις αρχές του 2015 απέσυρε το «πλαφόν» του 1,2 που είχε βάλει στην ισοτιμία τα ελληνικά νοικοκυριά είδαν τα δάνεια τους να αυξάνονται μέσα σε μία μέρα κατά 1δισ ευρώ.

Ξεκίνησαν το «κούρεμα»

Οι τράπεζες, πλέον ακολουθούν πιο ευέλικτη πολιτική απέναντι στους δανειολήπτες ελβετικού φράγκου και σε αρκετές περιπτώσεις προχωρούν σε «κούρεμα» του κεφαλαίου -που είναι ανάλογο με την αύξηση του λόγω ισοτιμίας- και στη συνέχεια «γυρίζουν» τα δάνεια σε ευρώ.

Καλά πληροφορημένες πηγές επίσης ξεκαθαρίζουν στο ΕΘΝΟΣ, ότι δεν θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για το θέμα, και σημειώνουν ότι «μπούσουλας» θα είναι οι δικαστικές αποφάσεις.

Εξάλλου τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο κάθε άλλο παρά ελληνικό φαινόμενο είναι και μάλιστα έχουν απασχολήσει την Κομισιόν, δεδομένου ότι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εκταμιευθεί 5 εκατομμύρια δάνεια σε chf. Για παράδειγμα μόνο στην Ουγγαρία έχουν χορηγηθεί περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο δάνεια σε ελβετικό φράγκο.

Αναζητείται λοιπόν λύση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ εθνικά δικαστήρια κρατών- μελών της ΕΕ, έχουν ζητήσει τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για υποθέσεις δανείων σε ελβετικό φράγκο.

Υπενθυμίζουμε τέλος ότι η απόφαση 334/2016 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας (επί συλλογικής αγωγής) όριζε ότι:

– Η τράπεζα είναι υποχρεωμένη να δέχεται τις μηνιαίες πληρωμές δόσεων με βάση την ισοτιμία που ίσχυε κατά την εκταμίευση του δανείου.

– Απαγόρευε στην τράπεζα να καταγγείλει τις συμβάσεις των δανείων, εάν οι δανειολήπτες καταβάλουν τα ποσά των τοκοχρεολυτικών δόσεων σε ελβετικό φράγκο με βάση την ισοτιμία που ίσχυε κατά την εκταμίευση του δανείου.

– Υποχρέωνε την τράπεζα να δέχεται μερική ή ολική αποπληρωμή του δανείου σε ελβετικά φράγκα με βάση την ισοτιμία εκταμίευσης.

Και ακόμα η τράπεζα έχει την υποχρέωση να προχωρήσει στον συνυπολογισμό όλων των χρεώσεων, δηλαδή των τόκων δόσεων αλλά και καταβολών εκ μέρους των δανειοληπτών, με βάση την ισοτιμία ευρώ ελβετικού κατά τον χρόνο εκταμίευσης του καθενός δανείου.

Ενώ η τράπεζα επιβαρύνεται με πρόστιμο 3.000 ευρώ (για κάθε δάνειο) αν παραβεί την απόφαση.

Παραδείγματα

Τα παραδείγματα που ακολουθούν είναι ενδεικτικά για την δραματική επιβάρυνση των δανειοληπτών λόγω της ενίσχυσης του ελβετικού φράγκου:

Δανειολήπτρια έλαβε δάνειο 140.000 ευρώ -που αντιστοιχούσαν σε 233.450 ελβετικά φράγκα-, το 2007 και αγόρασε ένα διαμέρισμα 57 τ.μ. στο Πέραμα του Πειραιά αξίας 140.000 ευρώ. Σήμερα, ύστερα από 10 χρόνια καταβολών 30.000 ευρώ για κεφάλαιο και χωρίς να υπάρχουν υπερημερίες, χρωστά 187.000 ευρώ, δηλαδή 47.000 ευρώ περισσότερα από όσα δανείσθηκε!

Την ίδια ώρα η αξία του διαμερίσματος δεν αποτιμάται ούτε σε 70.000 ευρώ, ο μισθός της έχει μειωθεί δραματικά και όλες της οι υποχρεώσεις για την καθημερινή επιβίωση έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.

Δανειολήπτης επίσης το 2007 δανείστηκε 200.000 ευρώ με την ισοτιμία στο 1,615 που αντιστοιχούσαν σε 330.000 ελβετικά φράγκα. Το δάνειο είχε αρχική μηνιαία δόση 1.090 ευρώ.

Τρία χρόνια αργότερα, το Μάιο του 2010, η ισοτιμία είχε αλλάξει σε βάρος του ευρώ και είχε διαμορφωθεί στο 1,4026, με αποτέλεσμα η δόση να αυξηθεί στα 1.153 ευρώ. Και κυρίως το αρχικό κεφάλαιο των 200.000 ευρώ είχε αυξηθεί στα 211.000 ευρώ. Ομοίως το 2012 η ισοτιμία ευρώ- ελβετικού διαμορφώθηκε στο 1,18 και το άληκτο κεφάλαιο του δανειολήπτη αυξήθηκε στα 225.000 ευρώ.

Ο συγκεκριμένος δανειολήπτης έχει πληρώσει πάνω από 120.000 ευρώ, ενώ το υπόλοιπο του δανείου του παραμένει στα επίπεδα των 200.000 ευρώ.

Ζευγάρι δανειοληπτών που είχε δανειστεί 380.000 ευρώ (αγόρασε διαμέρισμα στη Γλυφάδα) το 2008, προσέφυγε στα δικαστήρια με το νόμο Κατσέλη και η οφειλή του περιορίστηκε στις 127.000 ευρώ.

Πηγή: Έθνος