Δήμας: Νέοι ορίζοντες για τις εταιρείες-τεχνοβλαστούς στην Ελλάδα

«Οι εταιρείες-τεχνοβλαστοί είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν και να μπορέσουν να αναπτυχθούν» δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστος Δήμας με αφορμή το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις εταιρείες τεχνοβλαστούς (spin off) το οποίο αποτελεί πλέον νόμο του κράτους, αφού ψηφίστηκε τις προηγούμενες ημέρες από την Βουλή «και μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία» όπως σημειώνει ο ίδιος.

«Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ρυθμίζεται με αναλυτικό και συνεκτικό τρόπο ο θεσμός της εταιρείας-τεχνοβλαστού των ερευνητικών οργανισμών» επισημαίνει ο υφυπουργός και προσθέτει: «Αν και πρόκειται για έναν, τόσο κομβικός θεσμό για την αξιοποίηση της έρευνας, μέχρι και σήμερα παρέμενε ημιτελώς ρυθμισμένος, με σημαντικές ασάφειες, με σποραδικές διατάξεις, συχνά αντιφατικές, με αποτέλεσμα το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο να αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξή τους».

Ούτε και η ίδια η ορολογία ήταν σαφής, συνέχισε ο υφυπουργός, καθώς χρησιμοποιήθηκαν στη νομοθεσία κατά καιρούς διαφορετικοί όροι όπως ιδίως ο όρος «Εταιρεία Έντασης Γνώσης».
«Ασαφές ή ελλιπές θεσμικό πλαίσιο για έναν θεσμό σημαίνει ότι στην πράξη δεν θα μπορέσει ποτέ να ενεργοποιηθεί αποτελεσματικά. Και οι εταιρείες – τεχνοβλαστοί είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν και να μπορέσουν να αναπτυχθούν» υπογραμμίζει ο κ. Δήμας.

Ο ίδιος υπενθύμισε ότι οι διατάξεις για το νέο θεσμικό πλαίσιο, προτάθηκαν από το Τομεακό Επιστημονικό Συμβούλιο (ΤΕΣ) Μεταφοράς Τεχνολογίας και Διανοητικής Ιδιοκτησίας, με την υποστήριξη του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ).

Πλέον, τονίζει ο υφυπουργός, έχουν ρυθμιστεί αναλυτικά και με σαφήνεια όλες οι κρίσιμες παράμετροι για την ίδρυση και λειτουργία των εταιρειών – τεχνοβλαστών. Ειδικότερα:

– Ορίζεται με σαφήνεια και ακρίβεια ποιες εταιρείες θα αποτελούν εταιρείες-τεχνοβλαστούς, επιλύοντας ασάφειες ετών καθότι μέχρι σήμερα δεν ήταν σαφές ούτε ποιον σκοπό εξυπηρετεί αυτός ο θεσμός. Ο θεσμός πλέον καθορίζεται με βάση την ιδιότητα των ιδρυτών και το επιχειρηματικό του αντικείμενο.

Ως Τεχνοβλαστός (spin off) ορίζεται πλέον: «Η κεφαλαιουχική εταιρεία που ιδρύεται από το ακαδημαϊκό ή ερευνητικό προσωπικό των ερευνητικών οργανισμών της χώρας προς τον σκοπό της εμπορικής αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων και της γνώσης που παράγει το συγκεκριμένο προσωπικό, από μόνο του ή και σε συνεργασία με τρίτα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, στο πλαίσιο της δραστηριότητάς του στους ερευνητικούς οργανισμούς».

– Τίθενται λοιπόν στο προσκήνιο, με πρωταγωνιστικό ρόλο, οι ερευνητές που έχουν αναπτύξει την προς αξιοποίηση έρευνα και καθορίζονται τα δικαιώματα αλλά και η ευθύνη τους καθώς και οι συγκρούσεις συμφερόντων που οφείλουν να αποφεύγουν.

– Προσδιορίζεται ο ρόλος του ερευνητικού οργανισμού, οι εγκρίσεις που απαιτείται να δώσει, η ευχέρεια (αλλά όχι υποχρέωση) εταιρικής συμμετοχής και τα δικαιώματα και παροχές που παραχωρεί στην εταιρεία.

– Ρυθμίζεται με σαφήνεια η διαδικασία έγκρισης της ίδρυσης εταιρείας από τους ερευνητές και απλουστεύονται οι εκφάνσεις της διαδικασίας που ήδη εφαρμόζονταν σε κάποιους οργανισμούς (μία εγκριτική απόφαση αντί περισσοτέρων, αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων)

– Εισάγοντας το θεσμό της σύμβασης-τεχνοβλαστού για την σαφή και αναλυτική ρύθμιση της σχέσης μεταξύ οργανισμού και εταιρείας, μέσω της οποίας, εκτός άλλων γίνεται η παραχώρηση της αξιοποίησης της εκάστοτε διανοητικής ιδιοκτησίας και γνώσης που αναπτύχθηκε στον οργανισμό.

– Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα και οι όροι συμμετοχής επενδυτών στο εταιρικό κεφάλαιο της εταιρείας.

– Καλύπτονται, ρυθμιστικά πιθανές ελλείψεις ή ασάφειες σε όρους των εγκριτικών αποφάσεων και των συμβάσεων (στις περιπτώσεις ελλιπούς ρύθμισης από τους ίδιους τους ερευνητικούς οργανισμούς) ώστε να αποτρέπεται κάθε νομική ασάφεια και να επιτυγχάνεται νομική ασφάλεια.

– Αποσαφηνίζονται οι ασάφειες της μέχρι σήμερα νομοθεσίας σχετικά με την έρευνα και την εμπορική αξιοποίησή της.

Συμπερασματικά, συνέχισε ο κ. Δήμας «το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις εταιρείες-τεχνοβλαστούς θέτει τις προϋποθέσεις για να λειτουργήσει ένας αποτελεσματικός θεσμός, στον οποίο έχουν ληφθεί υπόψη και έχουν σταθμιστεί όλα τα κρίσιμα θέματα δημοσίου συμφέροντος (των ερευνητικών οργανισμών) και ιδιωτικού συμφέροντος (των ερευνητών και των υπό ίδρυση εταιρειών-τεχνοβλαστών).

Είναι ένα θεσμικό πλαίσιο διαμορφωμένο «με το βλέμμα στο μέλλον», που δίνει ώθηση ώστε να ενσωματωθεί αποτελεσματικότερα στην οικονομία – και με αμοιβαία οφέλη για όλους – η έρευνα και η επιστημονική γνώση που αναπτύσσεται στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα».