Δημογραφικό: Δέσμη μέτρων και εθνικό σχέδιο ενόψει κινδύνων
Μείωση πληθυσμού, γήρανση και εν τέλει έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού σε όλο το φάσμα των κλάδων της οικονομίας και άλλες παρενέργειες έχουν σημάνει συναγερμό στην ελληνική κυβέρνηση, που προωθεί εθνικό σχέδιο για το δημογραφικό σε συνδυασμό με μέτρα για τη στήριξη της οικογένειας.
Σημειώνεται ότι αν σήμερα οι επιχειρηματίες μιλούν για οξύ πρόβλημα έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού, από τη βιομηχανία μέχρι το λιανεμπόριο, αντιλαμβάνεται κανείς ποιο θα είναι το πρόβλημα μετά από μερικά χρόνια, δεδομένων των προβλέψεων για μείωση του πληθυσμού κατά 1-1,5 εκατ. μέχρι το 2050. Επιπλέον, ο πληθυσμός στην Ελλάδα είναι από τους πιο «γερασμένους» στην Ευρώπη, με τις γεννήσεις να μειώνονται σε διψήφιο ποσοστό έναντι 9% του ευρωπαϊκού μ.ο.. Επίσης, η διάμεση ηλικία του πληθυσμού στην Ελλάδα ξεπερνά τα 46 έτη, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, υψηλότερη πάνω από 4 έτη συγκριτικά με τον μ.ο. στην ΕΕ. Με βάση τις προβολές, το 2030 η Ελλάδα θα είναι η γηραιότερη χώρα στην ΕΕ.
Επίσης, στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αναφέρουν ότι το 2022 καταγράφηκαν 76.541 γεννήσεις και σχεδόν διπλάσιοι θάνατοι, δηλαδή 140.801, ενώ και οι ίδιες οι γεννήσεις κατέγραψαν μείωση κατά 10,3% σε σχέση με το 2021. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι ενώ στη δεκαετία του ’60 σε κάθε Ελληνίδα αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο 2,30 γεννήσεις, δύο δεκαετίες μετά ο μέσος όρος μειώνεται στο μισό. Προβλέψεις του ΟΟΣΑ αναφέρουν ότι το 2060 ο συγκεκριμένος δείκτης δεν θα ξεπερνά το 1,5.
Εντωμεταξύ, πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των παρενεργειών του δημογραφικού προβλήματος προανήγγειλε προ ημερών από το Νταβός ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Πρόθεση της κυβέρνησης, όπως είπε, είναι να στηρίξει τις νέες οικογένειες, τις οικογένειες που έχουν παιδιά και τις πιο ευάλωτες οικονομικά οικογένειες.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, σήμερα κλιμακώνονται πολιτικές που εγκαινιάστηκαν από την προηγούμενη τετραετία, όπως το εφάπαξ επίδομα 2.000 ευρώ σε νέους γονείς για τα πρώτα έξοδα και η μείωση του ΦΠΑ στα βρεφικά είδη. Στα πιο πρόσφατα μέτρα εντάσσεται η επέκταση των αδειών μητρότητας και πατρότητας, το επίδομα μητρότητας για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες, οι φοροελαφρύνσεις, η μείωση του περιθωρίου κέρδους για το βρεφικό γάλα, πρωτοβουλίες για προσιτή στέγη κ.α..
Οι σχετικές παρεμβάσεις που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2024 ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ.
Εντωμεταξύ, μια νέα δέσμη μέτρων ανακοινώνουν σήμερα σε κοινή συνέντευξη τύπου ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης και η αρμόδια υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη. Στην ατζέντα είναι η ενίσχυση των επιδομάτων για νέους γονείς, των προγραμμάτων στέγασης, καθώς και κίνητρα για την επανένταξη των μητέρων στην αγορά εργασίας και για την μείωση της ανεργίας στους νέους.
Στη βάση των παραπάνω μέτρων αναπτύσσεται το εθνικό σχέδιο δράσης για το δημογραφικό που προβλέπει μεταξύ άλλων την στήριξη των γυναικών στην αγορά εργασίας και την ένταξη μεταναστών στο σύστημα εκπαίδευσης και στην αγορά εργασίας.
Στους βασικούς του πυλώνες περιλαμβάνεται:
α) Η στήριξη της οικογένειας, όπου περιλαμβάνονται οι παραπάνω πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και πρόσθετα μέτρα.
β) Η ενίσχυση της απασχόλησης και η αύξηση του εργατικού δυναμικού.
γ) Η διαχείριση της γήρανσης, με στόχο την επίτευξη συνθηκών υγιούς και ενεργού γήρανσης, με τη συνδρομή του ΕΣΠΑ στις πρωτοβουλίες που σχεδιάζονται.
δ) Η διασφάλιση της ποιότητας ζωής στο πλαίσιο της συνεργασίας με τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
ε) Η προώθηση πρωτοβουλιών για τη διασύνδεση της ανάπτυξης της οικονομίας με την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος.
