Δημοσιονομικά: Παζάρι σε Eurogroup και Ecofin για τους νέους κανόνες
Μια συμφωνία για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα τεθούν σε ισχύ το 2024 είναι το ζητούμενο στις συζητήσεις των υπουργών Οικονομικών των χωρών της ΕΕ τις επόμενες ημέρες, 7 και 8 Δεκεμβρίου, οι οποίες έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, που συντάσσεται με τις χώρες που διαφωνούν με την γερμανική πρόταση για μείωση του χρέους κατά 1% του ΑΕΠ ετησίως.
Τέτοιες και άλλες διαφωνίες καταδεικνύουν απόκλιση απόψεων που στην παρούσα φάση δεν προκρίνουν το σενάριο κατάληξης των διαβουλεύσεων για το νέο πλαίσιο εντός του έτους.
Ο αρχικός στόχος της ισπανικής προεδρίας ήταν να συμφωνηθεί αυτό το κοινό πλαίσιο εντός του Δεκεμβρίου ώστε να ανοίξει η διαδικασία διαπραγμάτευσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές του 2024. Ωστόσο, δεν έχει γίνει ακόμη συζήτηση για κρίσιμα θέματα, τα οποία έχουν μπει στην τρέχουσα ατζέντα της συνόδου, μαζί με θέματα που σχετίζονται με τον αντίκτυπο του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ειδικότερα, υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με τους κανόνες που θα υποχρεώνουν τις κυβερνήσεις να περιορίζουν ελλείμματα και χρέος, μετά τη χαλάρωση την περίοδο της πανδημίας, διατηρώντας ωστόσο κάποια περιθώρια για πράσινες και αμυντικές δαπάνες. Το νέο πλαίσιο κανόνων, που θα πρέπει να αντανακλά τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην ευρωπαϊκή οικονομία, θα πρέπει να εισαχθεί το ταχύτερο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεδομένου ότι τον Απρίλιο θα διαλυθεί ενόψει των ευρωεκλογών.
Σημειώνεται ότι αν δεν επιτευχθεί συμφωνία έως το τέλος του χρόνου, αναμένεται να επανέλθει σε ισχύ το προηγούμενο Σύμφωνο Σταθερότητας, κάτι που απεύχεται η ελληνική και άλλες κυβερνήσεις χωρών μελών της ΕΕ.
Σήμερα υπάρχουν έντονες διαφωνίες, με τη Γερμανία να επιμένει στη θέση για οριζόντια ελάχιστη μείωση του χρέους 1% ετησίως θεωρώντας ότι με τους νέους κανόνες οι κυβερνήσεις πρέπει να στοχεύουν σε δημοσιονομικά ελλείμματα πολύ κάτω του 3%, δημιουργώντας έτσι ένα περιθώριο ασφάλειας για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων γεγονότων.
Η Γερμανία, όπως και οι περισσότερες χώρες της βόρειας Ευρώπης, τάσσονται υπέρ μιας πιο αυστηρής εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας. Αντίθετα οι υπερχρεωμένες χώρες του Νότου θεωρούν την υφιστάμενη υποχρέωση για δημόσιο έλλειμμα 3% και δημόσιο χρέος στο 60% του ΑΕΠ υπερβολικά αυστηρή. Η αρχική πρόταση της Κομισιόν για κατάργηση του κανόνα του 1/20, δηλαδή της υποχρέωσης μείωσης του χρέους κάθε χρόνο κατά το 1/20 του υπερβάλλοντος ποσού του 60% του ΑΕΠ, ήταν θετική.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ειδικά η Ελλάδα, που δεν είχε παρατηρήσεις στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2024 που κατέθεσε πρόσφατα στην Κομισιόν, υπερκαλύπτει τους προηγούμενους κανόνες για όριο ελλείμματος 3% του ΑΕΠ, δεδομένου ότι το έλλειμμα στον προϋπολογισμό το 2024 είναι 1,1% του ΑΕΠ, με πρωτογενές πλεόνασμα 2,1%. Πρόκειται όμως για επίδοση που δεν είναι βέβαιο ότι θα επαναλαμβάνεται, αν και η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, διαμορφώνει ευοίωνες συνθήκες για το μέλλον. Πρακτικά, η αναβάθμιση από τον οίκο Fitch και η αξιολόγηση από τη Moody’s που έπεται, καθιστά ελκυστικά τα ελληνικά ομόλογα σε μακροπρόθεσμους επενδυτές δίνοντας ευκαιρία αναδιάρθρωσης του βραχυπρόθεσμου δανεισμού της οικονομίας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κωστής Χατζηδάκης, υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών στο τελευταίο Ecofin είχε θέσει το θέμα ειδικής μέριμνας από την ΕΕ για χώρες με υψηλές αμυντικές δαπάνες αξιοποιώντας την πρόταση της Κομισιόν για εξατομικευμένα προγράμματα όπου απαιτείται. Επιπλέον, δεν πρέπει να παραβλέπεται και το ενδεχόμενο να επικρατήσει η σταδιακή μείωση του χρέους που θα δημιουργεί περιθώριο για να αντιμετωπιστεί δυνητικά νέα κρίση, μια “ζώνη προσγείωσης”, όπως την χαρακτήρισε η προεδρεύουσα Ισπανίδα υπουργός Οικονομικών Nadia Calvino Santamaria, στο τελευταίο Ecofin.
Η ατζέντα Eurogroup και Ecofin
Αναφορικά με την ατζέντα των επικείμενων συναντήσεων, σημειώνεται ότι αύριο Πέμπτη, που έχει προγραμματιστεί και η 24η διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Κίνας στο Πεκίνο, το Eurogroup θα συζητήσει για τη συνολική δημοσιονομική κατάσταση και τις προοπτικές της ευρωζώνης και θα εξετάσει την οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση των κρατών μελών. Βάση της συζήτησης θα αποτελέσουν οι γνώμες της Επιτροπής σχετικά με τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων των χωρών και η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συνολική της αξιολόγηση για τα προγράμματα, που δημοσιεύτηκε 21.11.2023.
Την Παρασκευή συνέρχεται το Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων. Θα επιδιώξει να καταλήξει σε γενική προσέγγιση σχετικά με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης, δηλαδή το σύνολο των κοινών κανόνων για τις εθνικές δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές.
Σημειώνεται ότι η μεταρρύθμιση απαρτίζεται από τρεις προτάσεις: τον κανονισμό για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και την πολυμερή δημοσιονομική εποπτεία, τον κανονισμό για το υπερβολικό έλλειμμα και την οδηγία με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια.
ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
