Δυο χρόνια capital controls: To χρονικό της επιβολής τους και το ουδέν μονιμότερον…
Flashback στο καλοκαίρι του 2015. Διάγγελμα, δημοψήφισμα και ένα Όχι που έγινε Ναι.
Δυο χρόνια capital controls: Καθιερώθηκαν στην Ελλάδα στις 28 Ιουνίου του 2015, όταν η κυβέρνησή της Ελλάδας ήρθε στο τέλος της περιόδου παράτασης διάσωσης χωρίς προχωρήσει σε συμφωνία για περαιτέρω επέκταση με τους πιστωτές της και ως εκ τούτου, η ΕΚΤ αποφάσισε να μην αυξηθεί το επίπεδο της δανειστικής έσχατης προσφυγής (ELA) για τις ελληνικές Τράπεζες.
Οι τράπεζες προχώρησαν σε αργία και το Χρηματιστήριο Αθηνών παρέμεινε κλειστό ως τις 6 Ιουλίου. Στον απόηχο της απόφασης διενέργειας δημοψηφίσματος από τον Αλέξη Τσίπρα, στις 29 Ιουνίου παρατηρήθηκε αναταραχή στα ασιατικά και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
Στις 30 Ιουνίου, λίγες ώρες πριν την εκπνοή του προγράμματος, ο Τσίπρας σε ευθυγράμμιση με τον τότε ΥΠΟΙΚ, Γιάνη Βαρουφάκη, αιτήθηκε με επιστολή του ένα τρίτο πρόγραμμα στήριξης, ύψους 29,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτούνταν από τον ESM και θα κάλυπτε τα χρέη της Ελλάδας (ως το 2017), μαζί με την αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας προς τον EFSF και την παράταση του ισχύοντος προγράμματος για να μην κηρυχθεί η Ελλάδα σε κατάσταση χρεωκοπίας.
Το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Eurogroup την ίδια ημέρα. Τα μεσάνυχτα της Τρίτης έληγε μια πληρωμή 1,5 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που δεν καταβλήθηκε, αναγάγοντας την Ελλάδα ως την πρώτη ανεπτυγμένη οικονομία που δεν έχει καταβάλει κάποια οφειλή προς το ΔΝΤ.
Στις 5 Ιουλίου διενεργήθηκε το δημοψήφισμα, το πρώτο από το 1974 και το μοναδικό στην σύγχρονη ελληνική ιστορία που δεν αφορούσε τη μορφή του πολιτεύματος (είχαμε γλιτώσει στο παρά πέντε την “μετωπική” πτώχευση του κράτους από την πρόταση Παπανδρέου το 2011 στο Καστελλόριζο).
Σε αντίθεση με τις δημοσκοπήσεις που έβλεπαν μια μικρή διαφορά και νίκη του Ναι, τα αποτελέσματα έφεραν μια μεγάλη επικράτηση της ψήφου του Όχι.
Χοροί και συρτάκια στήθηκαν στο κέντρο της Αθήνας. Οι υπέρμαχοι του Όχι, πανηγύριζαν το τέλος της επιτροπείας, την αποχώρηση των Μέρκελ, Σόιμπλε, Τόμσεν και Λαγκάρντ όμως…
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε συνάντηση του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, ζήτησε την σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών των κομμάτων την επόμενη ημέρα, για την συνεννόηση ως προς την εθνική στρατηγική.
Λίγες μέρες αργότερα, η τότε κυβέρνηση και οι δανειστές συμφώνησαν για ένα τρίτο πακέτο βοήθειας. Το Όχι, έμεινε στην Ιστορία, ως το μεγαλύτερο βαπτισμένο Ναι.
Στις 20 Αυγούστου 2015, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε με διάγγελμά την πρόθεση παραίτησης αυτού και της κυβέρνησής του, η οποία έγινε δεκτή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Στις 21 Αυγούστου 2015, 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ανεξαρτητοποιήθηκαν και σχημάτισαν το αντιμνημονιακό κόμμα Λαϊκή Ενότητα. Μετά την παραίτηση της κυβέρνησης και σύμφωνα με το Σύνταγμα δόθηκαν διερευνητικές εντολές για το σχηματισμό της κυβέρνησης, ενώ εφόσον δεν κατέληξαν, σχηματίστηκε η υπηρεσιακή κυβέρνηση της Βασιλικής Θάνου, ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για τις ελληνικές βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.
